Staat subsidieert studenten met een eigen keuken en douche
Landelijke studentencorporaties DUWO en SSH stemmen hun huurprijzen nauwkeurig af tot net onder de huurtoeslaggrens. Zo kunnen studenten voor weinig geld in relatief luxe studio’s wonen.
Dit artikel is onderdeel van een serie over de geldstromen op de studentenkamermarkt. Lees alle artikelen op deze pagina terug.
Een studio van 22 vierkante meter met open keuken en een aparte badkamer met toilet in studentencomplex Johanna is voor menig student bijna even duur als een kamertje zonder eigen voorzieningen van 12 vierkante meter in het IBB. Een IBB-kamer waarbij je ook nog douche, toilet en keuken deelt met 14 andere huisgenoten. Rara, hoe kan dat?
Het antwoord: de huurtoeslag. Dit is een bedrag dat je krijgt van de overheid wanneer je in verhouding tot je inkomsten te veel geld kwijt bent aan de huur. Studenten komen hier ook voor in aanmerking, mits ze in een zelfstandige woning wonen en een huur betalen van maximaal 403 euro en 6 cent. Is de huur hoger, dan krijgen ze geen huurtoeslag.
Die huurtoeslag kan oplopen tot ruim 200 euro per maand als je als student geen basisbeurs ontvangt en geen bijbaan hebt. Bijna de helft van de kale huur (395 euro per maand) van een studio in de Johanna. Voor sommige studenten is wonen in een zelfstandige studio daarom goedkoper dan wonen in een onzelfstandige kamer in een studentenhuis, waar je geen huurtoeslag voor kunt aanvragen.
Studentenhuisvesters mikken nét onder de huurtoeslaggrens
Studentenwoningcorporaties maken slim gebruik van de huurtoeslaggrens, blijkt uit een uitgebreide analyse van het huidige studentenkameraanbod door het platform voor onderzoeksjournalistiek Yournalism in opdracht van elf hogeronderwijsbladen uit heel het land, waaronder DUB. Onderdeel van het onderzoek waren een enquête onder 1000 studenten, een analyse van bijna 5000 studentenwoningen die deze zomer werden aangeboden en een analyse van jaarverslagen.
Landelijke studentencorporaties DUWO en SSH stemmen hun huren nauwkeurig af tot net onder de huurtoeslaggrens. Dankzij de servicekosten die daar bovenop komen, leveren studentenkamers zo vaak alsnog ongeveer 500 euro op.
Van ongeveer 77 procent van de woningen die DUWO deze zomer aanbood in Amsterdam is de huurprijs niet meer dan 25 euro onder dan de huurtoeslaggrens van 403 euro die geldt voor jongeren onder de 23. Gemiddeld betalen studenten daar 110 euro servicekosten bovenop. In Delft viel 53 procent van de woningen die DUWO aanbood in die prijsklasse en bedroegen de servicekosten gemiddeld 100 euro.
Een woordvoerster van DUWO laat weten dat kale huren inderdaad worden afgestemd op de huurtoeslaggrens “om er voor te zorgen dat ze betaalbaar zijn voor de student”. Zij licht toe: “De meeste studenten zijn jonger dan 23 jaar en dus afhankelijk van de kwaliteitskortingsgrens voor huurtoeslag. De woningen die we verhuren aan studenten boven 23 jaar kunnen dus wel een wat hogere kale huur krijgen.”
De SSH houdt net als DUWO rekening met de huurtoeslaggrens. In het nieuwe studentencomplex Johanna zijn bijna kleine 250 zelfstandige studio’s gerealiseerd en allemaal kosten ze net iets minder dan 403 euro per maand. Op de website van de SSH wordt uitgelegd hoe je als bewoner huurtoeslag kunt aanvragen.
De SSH erkent dat er rekening gehouden is met de huurtoeslaggrens. Voor studenten is het “cruciaal” om niet meer dan 403 euro te betalen, stelt een woordvoerder van de SSH. Zo blijft wonen voor veel studenten betaalbaar.
Studenten wonen liever in zelfstandige woningen
De SSH bouwt de laatste jaren veel zelfstandige woningen. Het groeiende aanbod van studio’s speelt in op de wensen die studenten tegenwoordig hebben, aldus de SSH. “Studenten hebben tegenwoordig meer behoefte aan eigen faciliteiten. In De Uithof bieden we die aan, ook als tegenwicht tot de kleinere kamers op het IBB. We hebben nu een diverser aanbod aan kamers.”
Hoeveel studenten huurtoeslag ontvangen, is niet bekend. Uit de enquête van Yournalism - die door 1000 studenten is ingevuld - blijkt dat 45 procent van de bij een studentencorporatie wonende studenten huurtoeslag ontvangt. Dat is meer dan het Nederlandse gemiddelde: van alle Nederlandse huurders ontvangt ongeveer een derde huurtoeslag.
Desgevraagd geeft een woordvoerder van het ministerie voor Wonen en Rijksdienst een ruwe indicatie van het aandeel jongeren tussen 18 en 25 (waaronder dus ook niet-studenten) binnen het totaal aantal huurtoeslagontvangers. Dat aandeel steeg van 9,7 procent in 2009 naar 11,6 procent in 2013. Een andere cijferbestand toont dat het percentage huurtoeslagontvangers met studiefinanciering als belangrijkste inkomstenbron steeg van 3,6 procent in 2009 naar 5,3 procent in 2012.
De gestage stijging in het aantal studenten dat huurtoeslag ontvangt, komt overeen met de stijgende kosten van de huurtoeslag in het algemeen. Volgens prognoses groeien de uitgaven tot 4 miljard euro in 2019. In een brief die minister Stef Blok (VVD) van wonen deze zomer naar de Tweede Kamer stuurde, kondigde hij mogelijke bezuinigingen aan. Of en hoe studenten daardoor geraakt worden kan zijn woordvoerder nog niet zeggen. "Dit maakt allemaal onderdeel uit van de besluitvorming voor Prinsjesdag en die is nog niet afgerond."
De research voor dit artikel is verricht door platform voor onderzoeksjournalistiek Yournalism. Het onderzoek werd mede gefinancierd door middel van crowdfunding op Yournalism.nl.