Toegankelijkheid hoger onderwijs op de proef gesteld door eisen overheid

Studentenorganisaties maken zich zorgen over de toegankelijkheid van het hoger onderwijs, instellingen worstelen met tegenstrijdige eisen. “Hoe verbeter je het rendement en blijf je toch voor iedereen toegankelijk?”

Universiteiten en hogescholen moeten aan allerlei eisen voldoen, die “ogenschijnlijk moeilijk verenigbaar” zijn, concludeert de Onderwijsinspectie in haar vandaag gepubliceerde Onderwijsverslag. Dat zou er toe kunnen leiden dat de toegankelijkheid onder druk komt te staan.
“De overheid eist drie verschillende dingen van ons”, reageert Paul Rüpp, bestuurslid van de Vereniging Hogescholen en voorzitter van Avans Hogeschool. “Het eindniveau van studenten moet omhoog, de uitval moet omlaag en daarnaast moet 50 procent van de bevolking een diploma hebben in het hoger onderwijs. Alle drie realiseren kan onmogelijk, je moet keuzes maken.”
Wat Rüpp betreft staat kwaliteit altijd op één, maar dan rijst wel de vraag: “Hoe verbeter je het rendement, en blijf je toch voor iedereen toegankelijk? Dat is nog een behoorlijke opgave.” Wat hem betreft moeten hogescholen ook de studenten die wat meer moeite hebben met hun opleiding toelaten. “Iedereen die in principe de juiste kwaliteiten bezit, moet een kans krijgen. Dat sommigen er dan iets langer over doen, dat moeten we gewoon accepteren.”
Ook een woordvoerder van universiteitenvereniging VSNU herkent het beeld van “ogenschijnlijk moeilijk” verenigbare eisen aan het hoger onderwijs. “Er is zeker sprake van een bepaalde spanning, waarin het lastig is om een balans te vinden.” Maar volgens hem is er geen reden tot zorg: “Universiteiten proberen de toegankelijkheid zo goed mogelijk te waarborgen. De meeste opleidingen selecteren hun studenten niet en zijn dat ook niet van plan.”
Het stelt de studentenorganisaties niet gerust. Volgens LSVb en ISO is de toegankelijk wel degelijk in gevaar. Zo maken steeds meer opleidingen gebruik van decentrale selectie, wordt het bindend studieadvies steeds strenger en stelt het hbo meer eisen aan mbo’ers.
“Het is belangrijk dat iedereen met het talent en de motivatie hoger onderwijs kan volgen”, zegt LSVb-bestuurslid Eduard Schmidt. “Nu komt dit in gevaar.” ISO-voorzitter Ruud Nauts: “De toegankelijkheid van het onderwijs is onherroepelijk in het geding. Hogere eisen worden gesteld, zonder dat de kwaliteit van het aanbod en de begeleiding voldoende verbeteren. Selectie zou de uitzondering moeten zijn. Niet de regel.”