U-raad dringt aan op genderinclusief taalgebruik

‘Hen’ of ‘die’ als iemand niet aangesproken wil worden met hij of zij. ‘Beste mensen’ in plaats van ‘dames en heren’. Binnen de universiteit beginnen steeds meer studenten en medewerkers gewend te raken aan ‘inclusieve’ teksten.

Toch gaat het veel leden van de U-raad niet snel genoeg. In een nota (alleen met Solid-id, red.) dringen zij er bij het UU-bestuur op aan actie te ondernemen om het gebruik van genderneutraal en genderinclusief taalgebruik binnen de universiteit te bevorderen.

Volgens de opstellers heeft de universiteit “een aanjagende rol” en een “voorbeeldfunctie” binnen de Nederlandse maatschappij. Om die reden moet er “een extra stap gezet worden naar een inclusieve en veilige werk- en leeromgeving”.

Schrijfwijzer
De universiteit heeft op het Intranet al een schrijfwijzer staan met tips en voorbeelden van inclusief taalgebruik. De U-raad vindt dat deze nu daadwerkelijk gebruikt moet gaan, maar veel medewerkers kennen de schrijfwijzer nog niet of passen deze niet toe. Studenten hebben zelfs geen toegang tot dat intranet.

In de schrijfwijzer staat onder meer hoe je neutrale woorden en formuleringen kunt kiezen. Ook staan er aanwijzingen om een tekst zo op te stellen dat niemand zich bij het lezen ervan buitengesloten hoeft te voelen.

Dat betekent bijvoorbeeld zoveel mogelijk neutrale woorden gebruiken als ‘collega’, ‘gebruiker’ of ‘bewoner’. Ook kun je beter het meervoud ‘studenten’ gebruiken dan hij / zij of student/ studente. En bij beroepen zou je niet moeten uitgaan van de mannelijke vorm: dus niet ‘brandweerman’ maar ‘brandweerkracht’, zo staat in een uitleg.

Bij het opstellen en aanpassen van webteksten, reglementen en vacatures moet de schrijfwijzer de leidraad zijn, zo stellen de raadsleden. Bij vacatures zou daarnaast standaard de expliciete vermelding ‘(m/v/x)’ gepubliceerd moeten worden.

Aanmoedigen
De raadsleden willen nog niet eisen dat alle syllabi en cursusbeschrijvingen in genderneutrale taal worden opgesteld. “Deze cursusbeschrijvingen worden door de docenten zelf voor  intern  gebruik  binnen  een  cursus  geschreven.  Wij  willen niemand  verplichten  om  inclusief  schrijven  voor  het  opstellen  van  zulke  stukken  te  gebruiken.”

Maar het UU-bestuur zou alle studenten en docenten wel moeten aanmoedigen om van de schrijfwijzer gebruik te maken. Dit kan in de eerste plaats door deze voor studenten vindbaar te maken. Maar ook in nieuwsbrieven en op social media zou hier aandacht aan kunnen worden besteed. Leidinggevenden zouden dit in werkoverleggen met docenten ook aan de orde kunnen stellen.

Het mag in ieder geval niet zo zijn dat studenten die nu al inclusief schrijven daar negatieve reacties van docenten op krijgen. Verschillende studenten zouden daar melding van hebben gemaakt bij hun opleiding.

Richtlijnen schrijven vaak voor dat er correct Nederlands geschreven moet worden in essays. Sommige docenten zouden bijvoorbeeld nog steeds moeite hebben met koppelen van 'hen' of 'hun' aan een werkwoord in enkelvoud.

Werkdruk
Rector Henk Kummeling sprak in een commissie van de U-raad zijn waardering uit voor de nota. Volgens hem werkt het UU-bestuur op dit moment zelf aan een beleidsstuk waarin tegemoet wordt gekomen aan veel van de wensen van de raadsleden.

Aan een aantal zaken wordt volgens hem ook al iets gedaan. Zo wordt bij het opstellen en aanpassen van reglementen altijd gecheckt of het taalgebruik voldoet aan de standaard van de schrijfwijzer. Voor vacatureteksten is inmiddels een praktische handleiding in de maak.

Kummeling vroeg er wel begrip voor dat niet alle bestaande webteksten op korte termijn gescreend en aangepast worden. Daarvoor is de werkdruk te hoog en zijn nog niet alle UU-medewerkers voldoende op de hoogte van de nieuwe voorschriften. “Het duurt even, maar het gaat gebeuren. De boodschap is helder en als UU-bestuur willen wij het goede voorbeeld geven.”

De rector ging niet expliciet in op de problematiek in het onderwijs waar docenten nog niet gewend zijn aan studenten die genderneutraal en -inclusief schrijven. Maar de raadsleden toonden zich voorlopig tevreden te zijn met de toezeggingen van de rector.