Universiteit Utrecht selecteert bijna altijd bij masteropleiding

Studenten selecteren voor een masteropleiding: de Universiteit Utrecht is de enige universiteit die bijna altijd selecteert, de vier technische universiteiten doen dat juist helemaal niet. De Onderwijsinspectie heeft een overzicht gemaakt.

Studenten mogen na hun bachelor niet zomaar aan de masteropleiding van hun keuze beginnen. Eén op de vijf Nederlandse masteropleidingen selecteert haar studenten op bijvoorbeeld motivatie of tentamencijfers. Als je de tweejarige onderzoeksmasters meetelt is het zelfs één op de drie.

Maar het loopt nogal uiteen, meldt de Onderwijsinspectie. De vier technische universiteiten doen het dus helemaal niet. Aan de universiteiten van Tilburg, Groningen, Nijmegen en Leiden gebeurt het ook niet vaak, terwijl bij de Universiteit Utrecht bijna geen masteropleiding meer studenten zomaar toelaat.

© HOP. Bron: Onderwijsinspectie.

Onder selectie verstaat de onderwijsinspectie dat studenten aanvullende informatie moeten geven, een toets moeten doen of een selectieprocedure moeten doorlopen. Bovendien moeten er studenten afgewezen worden.

Selecterende masteropleidingen vragen bijna allemaal de cijferlijst op. De helft heeft een ondergrens: daar kom je alleen binnen als je niet lager dan bijvoorbeeld een zeven hebt gescoord. Researchmasters doen dat vaker dan ‘gewone’ masters.

Verder selecteren ze op motivatie, die beoordelen ze dan op basis van een brief of een gesprek. Ook het curriculum vitae van studenten weegt steevast mee in het oordeel. Opleidingen moeten in hun selectieprocedure minstens twee criteria hanteren.

Andere criteria komen minder vaak voor. Pakweg zestig procent vraagt referenties op, veertig procent neemt een toets af en dertig procent kijkt naar werkervaring. Maar dat laatste criterium overlapt waarschijnlijk met het cv.

In Utrecht hanteren de opleidingen met een numerus fixus strengere selectiecriterium dan masters die dat niet hebben. Bij een master met numerus fixus worden de beste eruit gekozen. Bij een master zonder numerus fixus wordt bekeken of iemand naar verwachting met succes de master zou kunnen afronden. Gekeken wordt dan naar de cijferlijst voor relevante vakken, hoelang de student over de bachelor gedaan heeft en hoe goed zijn thesis was. De onderwijsinspectie merkt op dat in Utrecht bij de selectie relatief vaak naar het curriculum vitae en de motivatie van de student gekeken wordt.

In december veroorzaakte de Utrechtse rector Bert van der Zwaan enige beroering met zijn visie dat de universiteiten minder studenten moeten aannemen. “Universiteiten piepen en kraken omdat ze met steeds minder geld steeds grotere aantallen studenten moeten opleiden. Tegelijkertijd zitten veel universitaire studenten op een plek waar ze niet thuishoren, omdat ze helemaal geen interesse hebben in onderzoek.” Met selectie zou je studenten op de juiste plek kunnen krijgen, meent hij. Het kwam hem op stevige kritiek van zijn eigen studenten te staan.

De technische universiteiten selecteren dus niet, maar ze stellen wel toelatingseisen. Je kunt niet met een bachelordiploma filosofie aan een masteropleiding toegepaste natuurkunde beginnen.