Universiteit worstelt met internationalisering

De verkiezingsuitslag, waarbij de PVV de grootste partij werd,  was voor velen verrassend, constateerde Anton Pijpers in zijn nieuwjaarstoespraak 8 januari. Door het nieuwe politieke landschap is het afwachten welke waarde een nieuwe regering hecht  aan wetenschap en onderwijs. Ook ziet hij dat de verkiezingswinst van rechtse partijen bij internationale studenten en medewerkers zorgen geeft. Zij vragen zich af wat de uitslag voor hen betekent. De politieke partijen die nu trachten tot een formatie te komen,  hebben aan het thema migratie nadrukkelijk ook de instroom van internationale studenten gekoppeld.

Pijpers benadrukte dat internationale studenten en medewerkers nog altijd welkom zijn op de universiteit. Als je een topuniversiteit wilt zijn en een inspirerende omgeving wilt bieden, dan moet je ook internationale toponderzoekers aantrekken, vindt hij. En voor Utrechtse studenten noemt hij het een verrijking om via een international classroom kennis te maken met internationale docenten en studenten. 

Uit de toespraak werd duidelijk dat het universiteitsbestuur wel worstelt met dit thema. Zo benoemde Pijpers knelpunten, zoals toegankelijkheid, taal en huisvesting. “De toegankelijkheid van de Nederlandse universiteiten voor Nederlandse studenten dient gewaarborgd te blijven. Universiteiten zijn onderdeel van de Nederlandse samenleving en universiteiten bereiden studenten ook voor op een rol in diezelfde samenleving. Nederlandse taalvaardigheid is en blijft daarom voor alle studenten van groot belang.”

Pijpers gaf aan dat alle universiteiten samen kijken hoe de knelpunten aangepakt kunnen worden. Daarvoor heeft  UNL een werkgroep in het leven geroepen waar hij voorzitter van is. Zo zouden er numerus fixi moeten komen voor Engelstalige opleidingen, terwijl de Nederlandstalige variant vrij toegankelijk blijft. Ook moeten er meer Nederlandstalige opleidingen of tracks komen naast de Engelstalige bachelors en de voertaal op de universiteit moet Nederlands zijn, of in ieder geval tweetalig, zoals bij de UU.

Om die maatregelen te realiseren is het volgens Pijpers nodig dat de nieuwe Wet Internationalisering in Balans die door Robbert Dijkgraaf is opgesteld, snel wordt goedgekeurd door het parlement en daarna ingevoerd. 

Gaza en democratie
Pijpers ging in zijn nieuwjaarstoespraak ook nog in op de oorlog in Gaza.  Het conflict tussen Israël en Hamas heeft op de universiteit tot de nodige protesten geleid. De oproep om zich als bestuur uit te spreken tegen het geweld is door de UU niet overgenomen. Dat deed hij ook nu niet. Pijpers zei wel dat hij zoveel mogelijk ruimte wil geven aan het protest, zolang dat binnen 'de bestaande kaders' plaatsvindt. “We vinden het essentieel dat de universiteit een veilige plek is en blijft voor al onze studenten en medewerkers, ongeacht hun afkomst, achtergrond of politieke voorkeur. We bewaken en faciliteren het onafhankelijk denken, kritische debat en analyse, in de hoop dat dat resulteert in oplossingen en ideeën over hoe het anders kan.” 

Het bestuur hoopt dat de spiraal van geweld – en daarmee het menselijk leed- zo snel mogelijk eindigt. Het bestuur ziet het als een kerntaak om zich in te zetten voor studenten en medewerkers, met name voor hen met  (familie)banden met Israël of de Palestijnse gebieden.

Tot slot kondigde Pijpers aan dat waar vorig jaar ‘klimaatverandering’ het thema was van de dies (verjaardag) van de universiteit, dit jaar de ‘democratische waarden’ centraal zullen staan. Een actueel onderwerp dat een grote rol speelt tijdens de huidige formatiegesprekken , waarbij het zal gaan over de ongeschreven regels van de democratie. Pijpers zelf nam al een voorschot door te stellen dat het doordrukken of afdwingen van meningen of besluiten, daar niet bij past. “Verschillende perspectieven en gevoelens mogen er zijn. En niet alles wat gezegd mag worden, hoeft gezegd te worden. Laten we de polarisatie proberen te doorbreken via een respectvolle dialoog, waarin we naar elkaar luisteren.”