‘Universiteiten moeten stoppen met greenwashing KLM-plannen’

De wetenschappers probeerden het universiteitsbestuur van Twente gistermiddag letterlijk terug te fluiten. Met scheidsrechterfluitjes (en oordoppen) stonden vijf wetenschappers van de Universiteit Twente (UT) vandaag voor het raam van het College van Bestuur. “Stop de KLM-lobby”, was de boodschap aan hun bestuurders.

De actievoerders protesteren tegen de steun van hun universiteit voor het tienpuntenplan van de luchtvaartindustrie. In januari riepen onder meer KLM, EasyJet en Corendon een nieuw kabinet op om te helpen de luchtvaart “schoner, stiller en sterker” te maken. 

Minder vliegen is echter geen onderdeel van het plan en de luchtvaart wil alleen een kerosinebelasting als die wereldwijd wordt ingevoerd. Schiphol ondersteunt het pleidooi niet, maar de drie technische universiteiten uit Delft, Eindhoven en Enschede doen dat wel.

Tegen KLM-lobby
Dat vindt UT’er Guus Dix onbegrijpelijk. Hij is een van de vijf actievoerders. “Door het plan te ondertekenen bagatelliseren de technische universiteiten het wetenschappelijke bewijs over de noodzakelijke krimp van de luchtvaart”, zegt hij. Dix doet onderzoek naar de wijze waarop de fossiele industrie het publieke debat beïnvloedt en voert met Scientist Rebellion actie voor strenger klimaatbeleid. 

Samen met de andere actievoerders van de Universiteit Twente roept Dix zijn universiteit op om haar naam onder het luchtvaartmanifest weg te halen. Hij wil dat de universiteit zich in plaats daarvan “publiekelijk uitspreekt tegen de KLM-lobby”. 

Eerder riepen vanwege het manifest ook vijfhonderd ondertekenaars van een petitie de drie technische universiteiten op om zich “niet voor het karretje van de luchtvaartsector te laten spannen”. De oproep kwam van een oud-student van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek van de TU Delft. 

Hoogleraar en prominent klimaatwetenschapper Andy van den Dobbelsteen zocht bij zijn eigen universiteit uit hoe het logo van TU Delft onder het manifest terechtkwam. Hij komt tot de conclusie dat er sprake is geweest van een “compromis”. Met het streven naar innovatie voor schonere luchtvaart is niets mis, zegt hij, maar er staan ook “meer dubieuze zaken in waar nu voor gelobbyd wordt bij de overheid”. 

Reactie
Gistermiddag, een paar uur na de terugfluitactie, publiceerde het College van Bestuur van de Universiteit Twente een reactie op de kritiek. Het zegt daarin vooral punt negen van het manifest te steunen. Dat gaat over ‘innovatieve luchtvaart’. 

De universiteit heeft verder “geen oordeel” over de “details” van de andere punten in het manifest. Ook zegt de universiteit dat het aantal vliegbewegingen wel degelijk omlaag moet, maar daarbij denkt de universiteit niet aan nachtsluitingen, zoals Schiphol, maar aan het verminderen van de vraag naar vliegreizen.

Guus Dix noemt die reactie politiek naïef: “Het gaat er niet om dat je zelf maar één van de tien punten onderschrijft. Het gaat erom dat KLM met je academische reputatie aan de haal gaat om snelle klimaatactie te vertragen of blokkeren.” 

Vanmiddag komt de luchtvaartindustrie bijeen in Den Haag. Daarbij zijn ook enkele Kamerleden uitgenodigd om zich over het tienpuntenplan bij te laten praten. Of de universiteiten daarbij aanwezig zijn is niet duidelijk.