Universiteiten vissen achter het net bij flexstuderen

Geen enkele universiteit is toegelaten tot de experimenten met flexibel hoger onderwijs. Dat vinden ze jammer: “We hebben onze aanvraag in goed overleg met het ministerie voorbereid.”

Naast je baan in je eigen tempo studeren, je eigen studieprogramma bepalen, vrijstellingen krijgen voor eerder verworven vaardigheden… Het moet in de toekomst allemaal makkelijker worden. Het ministerie wil de zieltogende deeltijdopleidingen weer nieuw leven inblazen.

Maar liefst 29 onderwijsinstellingen deden een gooi naar de 25 miljoen euro subsidie die minister Bussemaker beschikbaar stelt voor experimenten met flexibel hoger onderwijs. Er staan ook zes universiteiten in het lijstje. Al hun aanvragen zijn afgewezen.

In feite deden er nog meer universiteiten mee, want vijf academische lerarenopleidingen hadden samen een aanvraag ingediend op naam van een penvoerder, de Radboud Universiteit Nijmegen.

Nog maar twee weken geleden waren de universiteiten vol zelfvertrouwen. Ze zouden hun lerarenopleidingen op de schop nemen, kondigden ze aan. Ze waren het zelfs al eens met de minister over die nieuwe opzet.

“We hebben onze aanvraag in goed overleg met het ministerie van Onderwijs voorbereid”, zegt de Leidse hoogleraar Jan van Driel van het onderwijskundige instituut ICLON. “Wij wilden met alle lerarenopleidingen een gezamenlijk voorstel indienen en dat heeft het ministerie aangemoedigd. Nu krijgen we te horen dat er te weinig samenhang in onze plannen zit, omdat de ene universiteit iets anders wil doen dan de andere. Dan denk ik: dat hadden we toch afgekaart? Want dat viel natuurlijk te verwachten. Misschien was de beoordelingscommissie daar niet van op de hoogte.”

De oordelen zijn vertrouwelijk en de universiteiten zijn moeilijk bereikbaar. Ook Van Driel weet nog niet precies wat er is gebeurd. De vraag is of de universiteiten betere aanvragen hadden moeten indienen of dat de commissie te weinig ruimte geeft aan de academische plannen.

“Dat is moeilijk te zeggen, maar in beide gevallen is het kwalijk”, zegt bestuurslid Josephine Verstappen van de Landelijke Studenten Vakbond. “We weten wel dat universiteiten pas laat doorkregen dat ze konden meedoen. Ze dachten aanvankelijk dat ze dan ook moesten meedoen aan het andere experiment in het hoger onderwijs, met vouchers.”

Dit verwante experiment loopt alleen in het hbo: voor sommige opleidingen kunnen deeltijdstudenten tegoedbonnen (vouchers) krijgen die ze bij verschillende onderwijsinstellingen mogen inwisselen voor onderwijs. Daarvoor is ook vereist dat de opleidingen flexibel genoeg zijn.

Misschien is er nog een reden dat universiteiten weinig aanvragen hebben ingediend, oppert bestuurslid Simon Theeuwes van het Interstedelijk Studenten Overleg. “Het hele experiment is op deeltijdopleidingen gericht en die heb je nauwelijks meer aan de universiteiten. Daardoor hebben ze er niet veel zin in, is onze indruk.”

Landelijk zijn er aan de universiteiten nog geen zesduizend deeltijdstudenten ingeschreven, tegen bijna 250.000 gewone studenten. Jaar na jaar kalft de belangstelling voor de deeltijdopleidingen af.