Utrecht aan kop in ‘doe-het-zelf-ranglijst’
Creative commons: pixabay
Elke ranglijst kent haar eigen zwaartepunten. Daardoor scoort de ene universiteit beter bij Times Higher Education en de ander in bijvoorbeeld de Shanghai ranking. Bij de Leiden Ranking van onderzoeksinstituut CWTS tellen alleen de citatiescores mee: hoe vaak wordt een wetenschappelijk artikel geciteerd in andere publicaties. De kwaliteit van het onderwijs en de reputatie van een universiteit spelen geen rol.
TU Delft zakt
Gebruikers kunnen vervolgens zelf de instellingen wijzigen. Wie de universiteiten wil rangschikken op het deel van de publicaties dat het allervaakst geciteerd wordt, kiest voor de 1 procent-lijst. Daarin staat de TU Delft van de Nederlandse universiteiten bovenaan, net als vorig jaar. Vlak daarop volgen Wageningen Universiteit en de Radboud Universiteit op een gedeelde tweede plaats. Wereldwijd is de TU Delft dit jaar gezakt van plaats 34 naar 74.
Maar Delft eindigt als vierde als gekeken wordt welk deel van de artikelen tot de meest geciteerde 5 procent ter wereld behoren. De eerste plaats gaat dan naar Wageningen, en de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht delen dan de tweede plaats. De keuze voor de meeste geciteerde tien procent levert precies hetzelfde erepodium op. Delft moet dan genoegen nemen met een achtste plaats.
Utrecht nummer 1
Tot slot is te zien welk deel van de artikelen tot de meest geciteerde vijftig procent van de wereld behoren. Nog steeds zijn dat artikelen die boven de middelmaat uitsteken. Dan is de Universiteit Utrecht de nummer 1, op de voet gevolgd door de UvA. Voor het eerst pakt ook Leiden een podiumplaats. Delft blijft opnieuw hangen op de achtste plaats.
In alle vier de categorieën behoren Amerikaanse universiteiten als Harvard, MIT, Princeton, Stanford en Caltech tot de wereldtop. Toch doet Nederland het wereldwijd niet verkeerd, bleek uit een recente analyse van het Rathenau Instituut. In 2016 stond Nederland met zijn citatiescore in alle wetenschapsgebieden in de top 5 van 17 landen.
In de toekomst worden citatiescores mogelijk minder belangrijk. Universiteiten en wetenschapsfinanciers NWO en ZonMw willen onderzoekers op een nieuwe manier gaan beoordelen. Zo moet er meer aandacht komen voor samenwerking tussen wetenschappers en voor de maatschappelijke impact van hun onderzoek. Minister Van Engelshoven steunt dit.
De Leiden Ranking biedt trouwens meer dan alleen citatiestatistieken. Ook is zichtbaar in hoeverre universiteiten samenwerken met het bedrijfsleven, hoe het staat met genderdiversiteit en met publicaties in open access.