Utrecht is de meest selectieve universiteit bij de universitaire masters

De Keuzegids is bedoeld om bachelorstudenten houvast te geven bij het kiezen van hun vervolgopleiding. Alle masters zijn gerangschikt op de oordelen van studenten uit de Nationale Studenten Enquête over onder meer het lesprogramma, de docenten en de faciliteiten. Ook het oordeel van deskundigen die de opleidingen keuren weegt mee in de gids.

In de categorie algemene universiteiten is de tevredenheid over de masters bij de Rijksuniversiteit Groningen het grootst. Vlak daarop volgt Maastricht University. Als derde eindigt de winnaar van vorig jaar, Tilburg University. De Universiteit Utrecht komt in het overall ranglijstje op de vijfde plaats, na Nijmegen. Wageningen voert opnieuw de ranglijst van de technische universiteiten aan en scoort ook het hoogst van alle bekostigde universiteiten.

Selectie en schijnselectie
Om bij een master binnen te komen, wordt vaak geschermd met toelatingseisen. Dat kunnen bepaalde vakken zijn, het schrijven van een motivatiebrief maar ook een Engelse toets kan behoren tot de vereisten. In de praktijk lijkt het vaak wel mee te vallen met de selectie. Na een telefoontje met de studieadviseur is een taaltoets vaak toch niet nodig, ondervond de Keuzegids: Engels op vwo-niveau blijkt genoeg. In Leiden, Eindhoven en Wageningen komt dit regelmatig voor.

De Keuzegids deed voor de Mastervergelijker, een onderdeel van de Keuzegids online, voor de derde keer onderzoek naar selectie. Alleen de grootste disciplines kwamen tot nog toe aan de beurt. Dit jaar stellen ze dat bijna 40 procent van de masters selectief is.

Vorig jaar waarschuwden de makers ook al voor schijnselectie en schimmige voorlichting bij de masteropleidingen. Uit onderzoek van de Keuzegids blijkt dat ook opleidingen die niet selectief zijn vragen om een motivatiebrief of een aanbevelingsbrief. Het verplicht moeten leveren van die documenten suggereert dat je bij deze opleidingen ook afgewezen kunt worden. Maar dat is niet zo als je aan de toelatingskwalificaties voldoet.

In Wageningen gebeurt het omgekeerde. Daar wordt in een recent rapport gesteld dat geen enkele opleiding selecteert. Op de website worden wel degelijk eisen gesteld aan bijvoorbeeld de gehaalde cijfers in de bachelor.

Daarnaast constateert de Keuzegids dat lang niet altijd duidelijk is hoe bindend de selectie-eisen zijn. Daarbij wordt de Universiteit Utrecht als voorbeeld aangehaald. Als er staat ‘You will be considered for admission.. betekent dat dan dat er overwogen wordt of je mee mag doen, of mag het dan sowieso? Diezelfde onduidelijkheid bestaat bij studenten als ze de zin voorgeschoteld krijgen: you may be admissible when…

De Keuzegids constateert dat selectie aan de poort nadelen kan meebrengen als het gaat om de diversiteit van de studenten. Studenten met een migratieachtergond of eerstegeneratiestudenten zouden door zo’n (schijn)selectie eerder afgeschrikt worden.

Het blijft een lastig onderwerp, erkennen de makers. “Het is een hot topic in de politiek.” Een speciale taskforce van de universiteiten, de onderwijsinspectie en de studentenorganisaties heeft tot op de dag van vandaag nog geen eenduidige definitie van selectie kunnen vinden, aldus de Keuzegids.

Moedigen opleidingen aan naar het buitenland te gaan?

De redactie keek dit jaar ook voor het eerst naar internationalisering. Moedigen opleidingen hun studenten aan een tijdje in het buitenland te studeren? Voelen ook Chinese studenten zich er welkom?

Ook op dit punt scoort de Wageningen Universiteit het hoogst. De TU Eindhoven is de nummer twee en Maastricht University, waar meer dan de helft van de studenten uit het buitenland komt, eindigt als derde. Het internationaliseringsbeleid van de beide Amsterdamse universiteiten wordt minder hoog gewaardeerd: de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam moeten het doen met een zesje.

Maar er zijn ook masteropleidingen waar buitenlandervaring nauwelijks wordt gestimuleerd of mogelijk wordt gemaakt, stelt de Keuzegids: bijvoorbeeld forensische criminologie of onderwijswetenschappen. Toch is het de vraag hoeveel dit zegt: niet iedere opleiding is immers geschikt voor bijvoorbeeld Engelstalig onderwijs. Voor een definitieve vergelijking zou je de masteropleidingen in categorieën moeten onderverdelen zegt directeur Frank Steenkamp.