Utrechtse musicoloog Louis Grijp overleden

Muziekwetenschapper en musicus Louis Grijp is op 9 januari overleden. Grijp was bijzonder hoogleraar Nederlandse liedcultuur aan de UU en maakte furore met zijn onderzoek naar de Nederlandse liedcultuur.

Grijp was jarenlang verbonden aan het Meertens Instituut in Amsterdam. Daar zette hij het project van de Nederlandse Liederenbank op, een digitale databank met liederen uit de Nederlandse cultuur.

Daarnaast was Grijp artistiek leider van het bekende ensemble Camerata Trajectina. Met het muziekgezelschap bracht Grijp, zelf luitspeler, liederen ten gehore uit de periode van de Middeleeuwen tot en met de Gouden Eeuw.

Grijp studeerde muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht en gitaar en luit aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. In 1991 promoveerde hij bij de Utrechtse hoogleraar Riet Schenkeveld op een proefschrift over het Nederlandse lied in de Gouden Eeuw. Sinds 2001 was hij bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht met als leeropdracht de Nederlandse liedcultuur in heden en verleden. Zijn oratie had als titel ‘Van Hadewych tot Hazes’.

De liederenbank, waaraan hij sinds 1981 werkte, kan gezien worden als zijn levenswerk, zo vindt het Meertens Instituut in een in memoriam. Grijp slaagde erin muziek terug te vinden bij liedteksten die zonder muzieknotatie overgeleverd zijn. Hij ontwikkelde een methode om op basis van metrische patronen en rijmschema’s een passende melodie bij teksten te vinden. Als een van de eerste geesteswetenschappers maakte hij gebruik van een digitale databank.

Zijn ‘voetenbank’ werd in latere jaren gekoppeld aan andere archieven en omgedoopt tot ‘de Nederlandse liederenbank’. Inmiddels zijn bijna 170.000 Nederlandse liederen ontsloten, van de Middeleeuwen tot de twintigste eeuw.

De Leidse taalkundige Marc van Oostendorp, eveneens verbonden aan het Meertens Instituut, schrijft op het taalblog Neder-L: “Louis was misschien wel de prominentste geleerde van ons instituut: iemand die wijd en zijd gerespecteerd werd, die grote subsidies wist binnen te halen en met die gelden grootse projecten tot stand wist te brengen én af te ronden. Zijn verdiensten voor het onderzoek naar het Nederlandse lied zijn daarmee gigantisch.”

Het Meertens Instituut heeft besloten een Louis Grijp-lezing in het leven te roepen. Die zal jaarlijks plaatsvinden op of rond 10 mei, de dag dat het Wilhelmus in 1932 tot volkslied werd verheven. De eerste lezing wordt gehouden door de Antwerpse wetenschapper Mike Kestemont, en zal gaan over het onderzoek naar de schrijver van het Wilhelmus.          

Louis Peter Grijp overleed aan de gevolgen van een hersentumor. Hij werd 61 jaar.