Utrechtse premasters worden korter en selectiever
Als gevolg van nieuwe landelijke wetgeving gaat de Universiteit Utrecht zo veel mogelijk premastertrajecten terugbrengen naar een half jaar. Veel premasters duren nu een heel jaar.
Vanaf studiejaar 2013-2014 gaat het mes in diverse premasters, de schakelprogramma’s voor hbo’ers en wo’ers die niet het juiste bachelordiploma hebben om te beginnen aan een master. De programma’s worden bij zo veel mogelijk opleidingen teruggebracht naar 30 studiepunten (european credits, studiepunten). Dat staat in een bestuursnota (pdf) waar de universiteitsraad maandag een positief advies aan heeft gegeven.
Tegelijkertijd wordt er wel strenger geselecteerd op talent, leervermogen en motivatie. De universiteit wil alleen nog de betere hbo-studenten toelaten.
De wijziging in het premasterbeleid is het gevolg van een wijziging in het landelijke onderwijsbeleid. Nu nog is de afspraak dat studenten een heel schakeljaar (60 ec) kunnen doen tegen het lage collegegeldtarief (dit studiejaar: 1771 euro). Maar als het aan staatssecretaris Zijlstra ligt dan verkorten universiteiten hun premasters tot een half jaar, en betalen studenten een hoger collegegeld als het schakeltraject langer duurt. De wetgeving van Zijlstra ligt nu bij de Raad van State.
De UvA en de VU hebben een voorschot genomen op de gewijzigde situatie. Bij de Amsterdamse universiteiten zijn al dit studiejaar diverse premastertrajecten verkort tot 30 ec.
De Universiteit Utrecht kiest vanaf 2013-2014 dezelfde koers. Het college van bestuur vraagt faculteiten om zoveel mogelijk schakelprogramma’s terug te brengen naar 30 ec.
Langere premasters kunnen “eventueel” blijven bestaan om “deficiënties in voorkennis” weg te werken, staat in de nota, maar dit wordt ontmoedigd door het collegegeld relatief hoog te maken voor langere trajecten (45 ec = 2960 euro; 60 ec = 4085 euro).
De universiteit kiest niet het instellingscollegegeldtarief maar een “tussentarief” voor de premasters. De universiteit krijgt geen rijksbekostiging voor premasterstudenten, maar wil schakelaars ook niet wegjagen met het hoge instellingscollegeld. Het tussentarief moet voorkomen dat studenten een kortere/goedkopere premaster in een andere universiteitsstad kiezen, terwijl de UU juist meer instroom in de masterfase wil.
Anticiperend op de afschaffing van de doorstroommaster wil de universiteit bij de aanmeldingen voor premasters strenger gaan selecteren op talent en leervermogen. “We willen alleen de beste studenten uit het hbo en wo toelaten. Voor die studenten is 30 ec voldoende”, zei rector Bert van der Zwaan maandag in de universiteitsraad.
Die redenering vond raadslid Diederik Raven (docent antropologie) “van weinig realiteit getuigen”. In zijn ogen zijn 30 studiepunten onvoldoende om zowel de kennis als de niet-cognitieve vaardigheden van schakelaars op niveau te krijgen. “Heel jammer, want die groep is vaak uitermate gemotiveerd en eager.”
Het college van bestuur wil dat opleidingen nagaan of schakelaars cursussen die nu in de premaster zitten, elders kunnen doen. Via digitale modulen of de Open Universiteit zouden schakelaars hun leerachterstand kunnen wegwerken, “zodat de omvang van premasters in UU teruggebracht kan worden”. De Open Universiteit biedt nu al een premaster aan die hbo-studenten met een bachelor Rechten toegang geeft tot de wo-master Rechtsgeleerdheid.
Ook moeten opleidingen kijken in hoeverre hbo-studenten al tijdens hun hbo-studie in hun profileringsruimte voorbereidende vakken kunnen doen. Bij de Hogeschool Utrecht bestaan al elf ingedaalde premasters, programma’s van 30 studiepunten die aan de UU gevolgd kunnen worden tijdens de hbo-bachelor.
De universiteitsraad stemde maandag uiteindelijk positief in met de premasterplannen. Met één mits. Aan het eind van dit studiejaar moeten eventuele knelpunten bij opleidingen worden besproken.
Naar schatting gaat het jaarlijks om ruim 500 studenten die een premastertraject volgen aan de Universiteit Utrecht. Precieze aantallen zijn onmogelijk te geven omdat elke faculteit premasterstudenten op een andere manier registreert. Wel is duidelijk dat de faculteit Sociale Wetenschappen de meeste premasterstudenten opleidt.