Voor onderzoek naar kritisch denken

UU-promovendus zoekt vijfhonderd studenten

Buste Socrates
De Griekse filosoof Socrates riep op tot kritisch nadenken. Foto: Flickr / Bradley Weber

De promovendus werkt aan een grootschalig onderzoek naar kritisch denken onder studenten. Kritisch denken houdt volgens hem in dat men in staat is om tot weloverwogen en beargumenteerde afwegingen, oordelen en beslissingen te komen. 

Beter kritisch leren denken is daarom essentieel binnen het onderwijs op de UU én daarbuiten, zo meent hij. Wanneer dit misgaat kan het grote negatieve gevolgen hebben, denk bijvoorbeeld aan een arts die een verkeerde diagnose stelt of een rechter die een onschuldige persoon veroordeelt. 

Maar ook in het dagelijks leven is dit belangrijk, stelt Haen. Bijvoorbeeld voor het begrijpen van informatie over vaccinaties. “Door tools in huis te hebben waarmee je kritisch kunt denken, voorkom je denkfouten. En wie minder denkfouten maakt, neemt betere beslissingen.”

Statistische geletterdheid
Zijn onderzoek, een samenwerking tussen de UU en Avans Hogeschool, richt zich specifiek op kritisch denken over statistieken en kansen. Deze vaardigheid wordt ook wel ’statistische geletterdheid’ genoemd en is tegenwoordig belangrijker dan ooit, aldus Haen. 

“Denk aan statistische informatie in nieuwsberichten, binnen het bedrijfsleven of in de sportwereld. Om goed te functioneren in de samenleving is het belangrijk dat je weet hoe je deze statistieken interpreteert, kritisch evalueert en erover communiceert.”

Het verbeteren van het kritisch denken van studenten gaat niet vanzelf, weet Haen. Uit onderzoek blijkt dat studenten expliciet training dienen te krijgen in kritisch denken. “Kritisch denken ontwikkelt zich niet automatisch als neveneffect van het reguliere onderwijs.”

Wetenschappers veronderstellen dat individuele verschillen, zoals vooropleiding en voorkennis, invloed hebben op het vermogen kritisch te leren denken. “Deze verschillen spelen waarschijnlijk een rol in hoeveel training studenten nodig hebben en hoeveel baat ze erbij hebben. Om dat goed te kunnen onderzoeken hebben we een grote steekproef nodig van UU-studenten uit allerlei verschillende opleidingen.”

Interessant voor studenten zelf
Voor dit onderzoek zoekt Haen daarom liefst vijfhonderd UU-studenten om twee online enquêtes in te vullen. In de eerste sessie beantwoorden de deelnemers achtergrondvragen en krijgen ze vragen over statistisch redeneren. Een week later krijgen ze een korte training en gaan daarna opnieuw aan de slag met de opgaven van de eerste sessie.

Het is volgens Haen erg interessant voor studenten om mee te doen aan het onderzoek. “Allereerst krijgen deelnemers training in dit belangrijke aspect van kritisch denken. De training is bewezen effectief en kan studieprestaties verbeteren, dus je leert er echt iets van. Als kers op de taart verdien je er 25 euro mee.”

Trainingsmodules voor kritisch denken
De wetenschappers hopen dat een toekomstige generatie studenten iets zal hebben aan de resultaten. Het is de bedoeling dat de lessen uit dit onderzoek op een bepaalde manier terugkomen in het onderwijs, vertelt Haen enthousiast. “Het doel is om een trainingsmodule in kritisch denken te ontwikkelen die opleidingen kunnen inzetten. Ook buiten de UU.”

“Maar zover zijn we nog niet. Eerst moeten we genoeg data verzamelen om onze onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden, en daar hebben we dus die vijfhonderd studenten voor nodig.

Wil jij deelnemen aan dit onderzoek? Meld je dan nu aan via deze link. Alleen studenten die vloeiend Nederlands spreken kunnen deelnemen.

 

Advertentie