VK blijft meedoen met Europees onderzoeksprogramma

“De EU en het VK zijn belangrijke strategische partners en bondgenoten, en de overeenkomst van vandaag bewijst dat”, zegt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. “We zullen voorop blijven lopen op het gebied van wetenschap en onderzoek.”

De onderhandelaars uit Brussel en Londen bereikten woensdag een akkoord. Het VK haakt daarmee weer aan bij het Horizon Europe-programma en het gezamenlijke Copernicus-ruimtevaartprogramma.

Overeenkomst
In totaal zullen de Britten naar schatting bijna 2,6 miljard euro per jaar bijdragen voor deelname aan het Europese onderzoeksprogramma tot en met 2027 meedoen met het Europese programma.

“Het is zeer goed nieuws” reageert Kurt Deketelaere opgelucht. Hij is secretaris-generaal van LERU, het samenwerkingsverband van ‘onderzoeks-intensieve’ Europese universiteiten. Daar zijn Britse instellingen als Oxford en Cambridge bij aangesloten, maar ook bijvoorbeeld de Universiteit van Amsterdam en Universiteit Utrecht. “Het betekent dat Groot-Brittannië geen eigen koers gaat varen met een internationaal onderzoeksprogramma dat zich apart ontwikkelt van de Europese tegenhanger.” 

Stroomversnelling
Na de Brexit in 2020 bleef de toekomst van het VK in de Europese onderzoekswereld lange tijd ongewis. Maar de onderhandelingen kwamen dit voorjaar in een stroomversnelling nadat er een deal was gesloten over de grenscontroles tussen de EU en Noord-Ierland.

Sinds het huidige Horizonprogramma meer dan twee jaar geleden startte, kwamen Britse instellingen alleen in aanmerking voor Europees geld als het VK weer zou aansluiten bij het programma. De Britse regering heeft sindsdien al de voorwaardelijk toegekende onderzoekssubsidies voorgeschoten. “Het was niet zeker of Londen dat zou blijven doen”, zegt Deketelaere. “Het Britse kabinet kondigde dat elke zoveel maanden weer opnieuw aan.”

Aanspraak zonder inspraak
Nu het VK weer ‘geassocieerd’ wordt, kan het weer aanspraak maken op onderzoeksfinanciering van de EU. Maar over de koers van Horizon Europe heeft het land niets te zeggen; daar mogen alleen de lidstaten over meebeslissen.