Waarom kan ik mijn collegegeld niet per maand betalen? Het antwoord

Hoe fijn zou het zijn om je collegegeld in maandelijkse termijnen te betalen, verzuchtte een DUB-columniste onlangs. Zou dat niet veel studentvriendelijker zijn? DUB deed navraag en weet nu waarom UU-studenten in vijf keer betalen.

Dom misschien, maar als student leef je financieel van maand tot maand. Daardoor voel je je iedere keer weer overvallen als vijf keer per jaar een deel van je collegegeld wordt afgeschreven. Dat is althans de ervaring van onze columnist Chantal van Elden die ze dit voorjaar op DUB beschreef.

Kan dat niet anders?, vroeg ze zich af. De Hogeschool Utrecht hanteert bijvoorbeeld tien termijnen. Dan wordt betalen toch iets meer routine en minder een verrassing.

Waarom UU-studenten in vijf termijnen betalen ...
Sinds 2014 staat in de wet hoger onderwijs dat instellingen studenten de mogelijkheid moeten bieden om in één keer óf in vijf keer het collegegeld te betalen. In overleg met studenten kunnen instellingen er ook voor kiezen om meer betalingstermijnen te hanteren. Die formulering lijkt zo’n beetje alle opties open te laten.

De UU besloot om per 2014 de opties één en vijf keer in te voeren. In de jaren daarvoor hanteerde de universiteit nog vier (2009-2010 tot en met 2013-2014) of zes termijnen (2007-2008 en 2008-2009).

Discussie was er eigenlijk nooit over dat nieuwe aantal betalingstermijnen. In de afgelopen twee jaar kwam de problematiek die Chantal aanstipt, nergens ter sprake. Ongeveer 40 procent van alle UU-studenten kiest er nu voor om in vijf termijnen te betalen. De rest betaalt ineens.

Waarom vijf termijnen fijn kan zijn ...
Voor de student zit er ook een voordeel aan een beperkt aantal betaaltermijnen, wordt ons verzekerd door de Centrale Studenten Administratie (CSA). Minder termijnen geeft meer rust en duidelijkheid. Als een automatische incasso niet kan worden voldaan omdat er te weinig geld op een rekening staat, heeft een student de tijd om een rekening aan te zuiveren. Hij of zij krijgt dan nog drie herinneringen voordat een incassoprocedure in werking wordt gezet.

En dit hele proces kan worden afgewerkt voor de inning van de volgende betalingstermijn komt. Bij meer inningen is de kans groter dat betalingen door elkaar gaan lopen of dat instellingen studenten minder tijd kunnen geven om te betalen.

Daar komt bij dat meer betalingstermijnen leidt tot meer inningen en dus tot tot meer storno’s (de term voor het terugdraaien van automatische incasso’s als er niet voldoende geld op een rekening staat of als er administratief iets fout gaat). Op dit moment is het percentage storno's per inning aan de UU beperkt: 4,2 procent. Ook het aantal incassoprocedures tegen studenten die na drie herinneringen toch niet betalen is bij de UU laag. Bij de vijf jaarlijkse inningen zijn dat er gemiddeld 15; zo’n 75 per jaar dus.

Je zou misschien verwachten dat het percentage storno's bij universiteiten die meer dan vijf betalingstermijnen hanteren lager zou zijn. Studenten betalen immers ook lagere termijnbedragen. Dit blijkt lang niet altijd het geval, krijgt CSA van andere instellingen te horen. De oorzaak daarvan is onduidelijk, maar het is wel een reden voor deze instellingen om juist over minder betalingstermijnen na te denken.

Verder is een groot gedeelte van de storneringen afkomstig van de banken van buitenlandse studenten. In sommige landen, met name in Griekenland, lijkt het betalingsproces via het nieuwe internationale betalingsysteem SEPA nog niet altijd even soepel te lopen. Met de groei van het aantal internationale studenten zou deze problematiek kunnen toenemen. Ook daarom zijn meerdere betalingstermijnen misschien niet aan te bevelen.

Maar mogelijk wel andere termijnbedragen ...
Toch is er ook wel begrip voor die bij de dag levende student bij de centrale studentenadministratie (CSA). Die zegt de wensen en behoeften van studenten –ook wat de wijze van betalen van het collegegeld betreft- goed te monitoren.

Op dit moment wordt bijvoorbeeld wél onderzocht of er iets gedaan kan worden aan de ongelijke bedragen die studenten nu per termijn betalen. Bij de eerste en derde afschrijving wordt nu 3/12 van het collegegeld afgeschreven, bij de overige afschrijvingen 2/12.

Minder grote verschillen tussen die bedragen kan de voorspelbaarheid vergroten voor studenten die soms liever vergeten dat ze nog collegegeld moeten betalen.