Wetenschappers en studenten in actie tegen tijdelijke contracten

Samen met Promovendi Netwerkt Nederland (PNN) en studenten van de Tilburgse studentenraad organiseert de vakbond voor de wetenschap een ‘parkeeractie’. “We doen dat om aandacht te vragen voor de vele mensen in de wetenschap die tijdelijk worden geparkeerd, enorm hard werken en aan het einde van hun contract – ongeacht hun prestaties – toch weer op zoek moeten naar een nieuwe baan”, zegt woordvoerder Marijtje Jongsma van de VAWO.

Het aantal mensen met een tijdelijk dienstverband ligt in de wetenschap met zo’n veertig procent – promovendi niet meegeteld – inderdaad hoger dan in de andere sectoren, waar gemiddeld twintig procent het zonder vast contract moet zien te rooien. Veel wetenschappers krijgen pas na hun veertigste een vaste baan.

Kortetermijndenken
De vele tijdelijke contracten zijn de VAWO al jaren een doorn in het oog. “Het is heel erg kortetermijndenken”, vindt Jongsma. “Dat schaadt niet alleen de werknemer, maar op den duur ook het onderwijs en onderzoek. Bovendien is het pure talentvernietiging omdat jonge wetenschappers liever in een sector werken die wél perspectief biedt.”

Het ‘academische nomadenbestaan’ maakt de universiteit als werkgever minder aantrekkelijk, ziet ook Anne de Vries, voorzitter van promovendinetwerk PNN. “Na je proefschrift wil je het liefst een vast contract. Maar dat lonkt in de wetenschap pas na een hele reeks tijdelijke contracten.”

Doordat jonge wetenschappers zich telkens weer opnieuw moeten bewijzen bij een nieuwe werkgever kunnen ze minder makkelijk carrière maken en een gezin stichten, zegt De Vries.

Afknappen op de wetenschap
“Ik zie in mijn omgeving dat getalenteerde gepromoveerden gevraagd wordt om te solliciteren, en dat ze dan toch zeggen: laat maar. Dan heb ik het over mensen die ooit wel degelijk de wetenschap in wilden, maar in de loop van hun promotie zijn afgeknapt. De tijdelijke contracten zijn zeker niet het enige probleem, maar vormen voor velen wel een belangrijke factor.”

Fractie SAM van de Tilburgse universiteitsraad doet maandag mee met de actie. “Ook de studenten zijn de dupe van dit personeelsbeleid”, zegt voorzitter Kevin de Bruijn. “Door de vele personeelswisselingen, het tekort aan docenten en de hoge werkdruk gaat de onderwijskwaliteit achteruit. Het duurt langer voordat tentamens en papers zijn nagekeken en de studenten krijgen minder persoonlijke aandacht en begeleiding”.

Verantwoordelijkheid
Wie het probleem van de tijdelijke contracten aankaart, wordt van het kastje naar de muur gestuurd, zegt Jongsma van de VAWO. “Het ministerie wijst naar de universiteiten, omdat zij de werkgevers zijn. En de universiteiten zeggen op hun beurt dat ze hun werknemers wel meer zekerheid zouden wíllen bieden, maar dat ze dat niet kunnen omdat het ontbreekt aan stabiele financiering vanuit de overheid.”

De actie richt zich daarom in eerste instantie op het ministerie, zegt Jongsma, “De overheid moet eindelijk haar verantwoordelijkheid nemen, want de kern van het probleem is de almaar toenemende onderfinanciering van het hoger onderwijs.” Jongsma hoopt dat minister Van Engelshoven de actie in haar achterhoofd houdt bij het ontwikkelen van het nieuwe bekostigingsmodel dat ze binnenkort aan de Tweede Kamer presenteert.