Wetenschappers worden straks geschorst na een zwakke NWO-aanvraag

Dit plan opperen universiteitenvereniging VSNU en onderzoeksfinancier NWO vandaag in een brief aan minister Van Engelshoven van OCW. Het is een van de ideeën om de stormloop op onderzoeksgeld in te dammen.

Het idee voor zo’n ‘restrictie’ voor zwakkere indieners hebben ze geleend van de Europese onderzoeksraad ERC. Daar mogen wetenschappers niet zomaar aan de volgende ronde meedoen als ze met een ondermaats voorstel zijn afgewezen.

Een andere maatregel die de briefschrijvers noemen, is het schrappen van deadlines bij NWO. Dan zullen onderzoekers hun voorstel pas indienen als het echt goed genoeg is en zetten ze hun ideeën minder haastig op papier.

Voorselectie
De universiteiten overwegen daarnaast vaker eigen voorselecties te maken, zodat de torenhoge stapels onderzoeksvoorstellen bij NWO kleiner worden. Sterker nog, universiteiten en NWO willen misschien met quota gaan werken: bepaalde NWO-programma’s krijgen dan een maximaal aantal aanvragers.

Dat idee moeten ze nog uitwerken. Het gevaar is dat het werk van NWO naar de universiteiten verschuift, beseffen ze. Dan verandert er in de praktijk niets en zullen wetenschappers ook geen vermindering van de druk ervaren.

Bij het beoordelen van wetenschappers gaat ook iets veranderen. Het wordt ‘narratiever’. Met andere woorden, de onderzoeksfinancier wil minder nadruk leggen op de hoeveelheid publicaties en het prestige van de tijdschriften waarin de artikelen zijn verschenen. In plaats daarvan moeten wetenschappers bijvoorbeeld een top-10 van hun eigen publicaties indienen en uitleggen waarom ze zo waardevol zijn. Dat moet gelijke kansen bieden aan mensen die een “dynamisch carrièrepad afleggen”, schrijven de universiteiten en NWO.

Vrijstellen
Parallel hieraan willen de universiteiten ervoor zorgen dat het verwerven van NWO-geld niet de enige manier is om carrière te maken. Ze willen jonge onderzoekers vaker vrijstellen van het aanvragen van onderzoeksgeld, zodat die meer tijd kunnen besteden aan hun eigen ontwikkeling. De universiteiten maken daarbij een voorbehoud: het geld moet wel beschikbaar zijn.

Ook willen ze meer nadruk leggen op andere carrièrepaden aan de universiteit, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs of innovatie. Dat hebben ze al eerder aangekondigd in hun plannen voor anders ‘erkennen en waarderen’ van hun medewerkers.

De briefschrijvers waarschuwen de minister dat bepaalde knelpunten alleen met extra geld kunnen worden opgelost. Ook zou de financiering van de universiteiten stabieler moeten worden.