Witte rook voor Europees onderzoeksbudget

Na lange onderhandelingen zijn het Europese parlement, de EU-lidstaten en de Europese Commissie eruit. Er komt 70 miljard euro beschikbaar voor het onderzoeksprogramma Horizon 2020. Dat is 20 miljard meer dan de afgelopen jaren.

Bijna 12 miljard euro gaat naar de European Research Council, de Europese evenknie van onderzoeksfinancier NWO. Wetenschappers kunnen voor verschillende vakgebieden een aanvraag indienen. In principe krijgen de beste wetenschappers met de interessantste ideeën geld om hun plannen uit te voeren.

Daarnaast is zo’n 2,5 miljard euro van Horizon 2020 bestemd voor de toepassing van wetenschappelijke kennis in samenwerkingsverbanden van bedrijven, overheid en kennisinstellingen.

Met goede voorstellen kan Nederland circa 5 miljard euro binnenhalen, verwacht Europarlementariër Lambert van Nistelrooij (CDA). Hij was medeonderhandelaar namens het Europese Parlement. Nederland scoort inderdaad tamelijk goed bij de aanvraag van onderzoeksubsidies. De Nederlandse bijdrage is kleiner dan de opbrengst.

Het budget voor wetenschap en innovatie bedroeg in de vorige periode 50 miljard euro. Aanvankelijk wilde de Europese Commissie dat verhogen naar 80 miljard. Het Europees parlement gooide er zelfs een schepje bovenop: 100 miljard moest het worden. Maar de regeringsleiders dachten er anders over. In de harde onderhandelingen over de Europese begroting kwam het budget op 70 miljard uit.

In Europa woedt een strijd tussen ‘koeien’ en ‘kennis’. Sommige landen profiteren sterk van de landbouwsubsidies en fondsen voor arme regio’s, terwijl onderzoek en innovatie niet hun sterkste kant is. Welvarender landen zien kennis en innovatie echter als de uitweg uit de crisis en willen hun geld liever daaraan besteden.

Over de meerjarenbegroting is nog geen compromis gesloten en de regeringsleiders moeten ook dit compromis over Horizon 2020 nog goedkeuren. Misschien verschuift er nog iets achter de komma. De kans is echter klein dat er nu nog iets verandert aan het totale wetenschaps- en innovatiebudget van 70 miljard euro.

Voor de zekerheid is het compromis uitgedrukt in percentages van de 70 miljard euro: 12 procent voor het ERC en 2,5 procent voor het EIT enzovoorts.