‘Huisvestingsplannen komen uit parallel universum’

Het openbaar maken van de vastgestelde plannen voor de universitaire huisvesting door het universiteitsbestuur lijkt nog het meest op het openen  van de doos van Pandora. Medewerkers UU-breed werden overvallen met deze plannen die als voldongen feit op tafel werden gegooid. Als men de reacties op de plannen op intranet leest,  zoals bijvoorbeeld vanuit UCU en van bewoners Kruytgebouw,  realiseert men zich dat hier iets ongelooflijk misgaat op verschillende niveaus van bestuurlijke besluitvorming.

Deze plannen werden voorbereid vanuit de universitaire directie Vastgoed en Campus in opdracht van CvB en hadden als ideaal de huisvestingslasten te beteugelen. In het vertrouwelijke voortraject werd  de U-raad geraadpleegd als formeel medezeggenschapsorgaan op UU-niveau met  adviesrecht. Als men het advies van de U-raad d.d. 11 juli 2019  op deze conceptplannen leest kan men constateren dat  vooral de financiële kaders zijn afgetast, uiteraard niet onbelangrijk. Het advies is echter niet in balans. Het Kruytgebouw wordt in één adem en één keer genoemd samen met het leegstaande Van Unnikgebouw. Men vindt het prachtig dat de gebouwen worden hergebruikt.

Het Kruytgebouw is echter bewoond, het is dan ook ontluisterend te noemen dat in dit advies geen enkele kritische noot wordt geplaatst over verbouwing in bewoonde status. Heeft men voldoende bekeken of het werk echt wel kan doorgaan terwijl er verbouwd wordt gedurende lange tijd? Hoe wordt overlast voorkomen? Hoe gaat men de toename van storingen/incidenten ondervangen aangezien de houdbaarheidsdatum van dit gebouw al lang is overschreden?

Parallel universum
Wat ging hier mis? De U-raad heeft in deze route de kans laten liggen om een oor te luister te leggen bij de lokale medezeggenschap. Het UU-bestuur heeft in dit traject nagelaten om in een voortraject de medewerkers voldoende te betrekken, bijvoorbeeld om een beeld te krijgen van mogelijke problemen bij verbouwing in bewoonde toestand. Facultaire besturen werden in vertrouwen gevraagd te reageren op deze plannen, maar ook op dit niveau is geen overleg richting faculteitsraad en bewoners geweest.

Door dit gehele proces in een vertrouwelijke sfeer te behandelen leefden bestuur en U-raad in een parallel universum. Dat resulteerde in een enorme mismatch met de werkelijkheid. Dit soort majeure operaties kunnen niet zonder een goed voortraject van advies inwinnen en luisteren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat medewerkers zo heftig en emotioneel reageerden. Hiermee hebben besturen vertrouwen verloren dat niet zomaar terug te winnen is.

Russisch roulette
Voor wat betreft het Kruytgebouw had men zich moeten realiseren dat er al eerder plannen voor vervangende huisvesting zijn gepresenteerd. Daar was jarenlang aan gewerkt. Men had dus kunnen nagaan dat een veel zwaarder voortraject nodig is en dat bewoners daar veel nauwer bij betrokken moeten worden. Een gemiste kans met grote gevolgen.

Het universiteitsbestuur speelt hier Russisch roulette en door deze foute inschatting is er een onduidelijke situatie ontstaan die tot veel wantrouwen leidt. Men vraagt (opnieuw) medewerking van bewoners om huisvestingsplannen uit te werken terwijl zij de komende zes tot acht jaar worden blootgesteld aan allerlei onzekerheden waarvan het mogelijke effect op het onderzoek de meest zwaarwegende is. Velen zijn bang voor vertraging van onderzoek door uitval door storingen, of voor de beïnvloeding van metingen met zeer gevoelige apparatuur.

Dit heeft grote gevolgen voor de toponderzoeksgroepen die in het internationale veld voorop willen blijven lopen. De vraag is nu wat er gaat gebeuren en of deze groepen er echt voor kiezen om te worden blootgesteld aan deze onzekere periode of een andere plek gaan zoeken. Hier zal de concurrentiepositie van de UU en het inverdienvermogen worden aangetast. Maar ook effecten op het onderwijs moeten niet worden onderschat. Als men dergelijke effecten ook doorrekent in de huisvestingsplannen komt men wellicht tot andere conclusies.

De UU en medezeggenschap dienen het proces rond de huisvestingsstrategie grondig te analyseren en aan te grijpen tot herziening van hun werkwijzen. Zelfs als plannen vertrouwelijk zijn, kunnen en moeten besturen en medezeggenschap veel meer doen en nooit vergeten de achterban te raadplegen.