Betaalde arbeidsmarktcommunicatie? Niet meer van deze tijd

Universiteiten laten bedrijven betalen om studenten voor te lichten over vacatures. Organisatieadviseur Jont Groenendaal vindt dat  een vreemde gang van zaken. Er is immers krapte op de arbeidsmarkt.

Als voormalig lid van de studenteninspraak van de Faculteit Sociale Wetenschappen, weet ik dat het onderwerp “arbeidsmarktoriëntatie” een steeds terugkomend punt van discussie is op Nederlandse universiteiten. Uit evaluaties blijkt vaak dat studenten vinden dat ze te weinig inzicht krijgen in wat ze met hun studie “kunnen worden”. De behoefte aan gastcolleges en presentaties van potentiële werkgevers heb ik vaak voorbij zien komen.
Nu behoor ik tot het kennelijk selecte gezelschap van alumni die één van die felbegeerde plekken op de arbeidsmarkt heeft weten te veroveren. Ik werk sinds kort als organisatieadviseur voor Adviestalent, een dochter van het gerenommeerde Nederlandse adviesbureau Twynstra Gudde. In de paar maanden dat ik hier in dienst ben, heb ik gezien dat mijn werkgever wekelijks uitnodigingen ontvangt van universiteiten, om een gastcollege, een workshop of een bedrijfspresentatie te verzorgen.
Een goed teken zou je zeggen, al die uitnodigingen. Ware het niet dat onderwijsinstellingen blijkbaar flinke bedragen vragen voor wat zij “campus recruitment” noemen. Adviestalent krijgt dan voor meer dan 2.000 euro een “mooie kans” om zichzelf als werkgever te laten zien aan potentiële toekomstige werknemers.
In een concurrerende arbeidsmarkt waarin werkgevers volop vacatures te vervullen hebben, zou ik deze maatregel nog enigszins kunnen begrijpen. Echter, om een klein beetje context te schetsen: de consultancymarkt is sinds het begin van de crisis met zo’n 40 procent gekrompen. Er zijn nauwelijks vacatures en zeker niet voor junior adviseurs. Tegelijkertijd is dit de markt waar een groot deel van de studenten in disciplines als sociale wetenschappen, bestuurskunde en bedrijfskunde voor wordt klaargestoomd.
Samengevat: een aanzienlijke groep studenten moet een weg zien te vinden op een zeer krappe arbeidsmarkt en vraagt hun onderwijsinstellingen hierbij te helpen. In plaats daarvan maken onderwijsinstellingen het bedrijven als Adviestalent met dit soort bedragen bijna onmogelijk om direct met deze groep studenten in contact te komen.
In een markt waar momenteel keihard gewerkt moet worden om de benodigde omzet te draaien, is een factuur van 2.000 euro nou niet bepaald een sterk incentive om een waardevolle consultant of een directielid vrij te maken voor een gastcollege. Sterker nog: de optelsom van al die gesponsorde arbeidsmarktcommunicatie op de vele universiteiten die Nederland rijk is, wordt liever besteed aan het creëren van een nieuwe werkplek voor een nieuwe collega. Adviestalent is niet de enige (kleinere) organisatie die zorgvuldig met budgetten omgaat.
De bedrijven die zich dit misschien gemakkelijker kunnen veroorloven zijn de echte (internationale) consultancyreuzen. Je zou kunnen zeggen: zo werkt concurrentie nu eenmaal, bedrijven met meer geld kunnen meer aan hun zichtbaarheid besteden. Echter, de zichtbaarheid van bedrijven als Adviestalent is mijns inziens een gedeeld belang van studenten en ons bedrijf. Mijn probleem met het huidige model, met oog op het belang van de student, is tweeledig:
Ten eerste genieten bedrijven die geld opzij kunnen zetten voor “campus recruitment” vaak al zeer grote bekendheid. Het nog beter zichtbaar maken van bedrijven die we toch al kennen, voorziet maar mondjesmaat in de behoefte aan een groter inzicht in de arbeidsmarkt. Ten tweede geeft dit een zeer eenzijdig beeld van het consultancyvak. Niet iedereen zit te wachten op de werkcultuur en het type opdrachten die deze grote organisaties bieden. Het goede nieuws is dat de advieswereld ontzettend divers is, het minder goede nieuws is dat deze diversiteit voor studenten minimaal zichtbaar wordt onder de huidige omstandigheden.
Nu moet ik zeggen dat ik geen idee heb wat het beleid van de UU op dit gebied is, of van haar respectievelijke faculteiten. Ik zie het ook niet mijn taak om met de vinger te gaan wijzen. Wel wil ik mij als oud-activist richten tot de studenten(inspraak): zoek eens uit hoe dat zit en deel eventueel dit artikel met jullie collega’s elders in het land. Wij bieden jaarlijks banen, maar als wij iedere keer meer dan 2.000 euro moeten neertellen om jullie over die banen te kunnen vertellen, dan moeten we helaas passen. Ook wij zwemmen momenteel niet in het geld.
Betaald over onze beschikbare vacatures moeten vertellen, in tijden van schaarste op de arbeidsmarkt: beetje krom toch? Ook wij zoeken naar effectieve middelen en wellicht zijn er ook andere samenwerkingsvormen met universiteiten te vinden? Reacties zijn zeer welkom.