Het hanteren van diversiteitsquota is niet wenselijk

Geacht college, beste mederaadsleden,

Het jaar 2019 aan de Universiteit Utrecht werd op 7 januari door uw collegevoorzitter Anton Pijpers geopend met de aankondiging dat de universiteit voortaan een aantal diversiteitsquota zal gaan hanteren om de genderdiversiteit in besturen en andere organen te bevorderen. Voortaan zullen alle besturen moeten bestaan uit minimaal één man en minimaal één vrouw. Bovendien moeten grotere commissies en besturen in 2020 voor minstens 30 procent “genderdivers” zijn. Deze nieuwjaarsaankondiging kwam als een totale verrassing. Met deze brief wil De Vrije Student bezwaar maken tegen uw besluit en de manier waarop het besluit tot stand is gekomen. Deze brief zal tevens verstuurd worden naar de leden van de Universiteitsraad en verspreid worden via (sociale) mediakanalen.

Een diverse universiteit
Vooropgesteld moet worden dat De Vrije Student en het College van Bestuur hetzelfde doel nastreven: een diverse universiteit. We geloven in de kracht van verscheidenheid en in de meerwaarde van verschillende visies. De Vrije Student gelooft echter niet in het, zonder overleg met de medezeggenschap, afdwingen van diversiteit. Diversiteit van boven is schijndiversiteit.

Quota zijn een lastig beleidsinstrument. Het klopt dat deze zeer effectief zijn, maar principieel achten wij het instellen van een quotum niet wenselijk. Een quotum reduceert een persoon tot een achtergrondkenmerk. Een talentvolle bestuurder wordt ineens gezien als een vrouw die door een quotum op haar plek gekomen is en een enthousiasmerende docent is vanwege een quotum ineens een persoon met een niet-Westerse migratieachtergrond. Immers definieert een quotum mensen  op basis van een kenmerk.

Het is gek dat de Universiteit Utrecht hieraan mee wil doen. De universiteit wenst per slot van rekening studenten voor te bereiden op de complexiteit van de maatschappij: een samenleving waar niet langer alles zwart-wit is. Mensen classificeren in eendimensionale hokjes is dan te gemakkelijk.

Dat de universiteit beter kan dan dit, blijkt uit het feit dat u als college de pilot met de genderneutrale toiletten vorig jaar omarmde. De gedachte hierachter was juist dat niet iedereen bij een toiletbezoek steeds de keuze hoefde te maken tussen man of vrouw. Met het voorgestelde quotum bouwt u echter opnieuw de hokjes op, terwijl overal om ons heen de grenzen tussen man en vrouw diffuser worden. Hoe gaat het college bepalen wanneer iemand aan de vereisten voldoet om als man te classificeren voor het quotum?

Selecteren op persoonlijkheid
Het hoofdargument voor een genderquotum is dat een diverse samenstelling een veelzijdiger orgaan creëert dat meer invalshoeken gebruikt dan een orgaan met een eendimensionale samenstelling. Dat is een feit dat ook wij ten zeerste onderschrijven. Diversiteit is onmiskenbaar van groot belang voor een succesvolle organisatie of instelling.

Diversiteit aan ideeën of persoonlijkheden kan men echter niet van de buitenkant herkennen. Natuurlijk is het zo dat vrouwen over het algemeen een andere persoonlijkheid hebben dan mannen, maar zouden we dan niet juist op persoonlijkheid moeten selecteren in plaats van geslacht? Willen wij als universiteit echt het signaal afgeven dat het er voor ons toedoet tot welk gender je behoort? In de optiek van De Vrije Student is zoiets als gender bij uitstek een privézaak en iets waar niemand op beoordeelt dient te worden.

Zie af van opgelegd quotum
Tenslotte  rijst de vraag op waarom ervoor is gekozen om dit diversiteitsbesluit in één keer met de gehele universitaire gemeenschap te delen. De medezeggenschap is, zoals vermeld, niet eerder op de hoogte gesteld van uw plan. Dat is, gezien de principiële aard van het quotuminstrument, een opmerkelijke keuze. Een quotum kan immers ongewenste consequenties hebben wanneer het als “opgelegd” wordt ervaren. Het zou daarom wenselijk zijn geweest als de medezeggenschap was gepeild alvorens u uw plannen bekend maakte.

Samenvattend wil De Vrije Student het college oproepen om af te zien van de quotummaatregel en de centrale medezeggenschap oproepen om samen met het college een andere diversiteitsaanpak te bespreken. Diversiteit is een groot goed voor een universitaire gemeenschap. Laten we daarom kiezen voor échte diversiteit van persoonlijkheden, karakters en ideeën. Blindstaren op oppervlakkige kenmerken is een universiteit als de onze onwaardig.

Graag zien wij uit naar een reactie.