Oudste bestuursorgaan van Nederland
Laat je stem voor het waterschap niet verzuipen
Waterschappen zijn uniek voor Nederland. Dat komt door onze typische drassige veengrond. Zo’n duizend jaar geleden gingen bewoners van dorpen samenwerken om die geschikt te maken voor de landbouw. Dat deden ze in een ‘waterschap’. Waterschappen zeggen daarom graag dat ze het “oudste bestuursorgaan van Nederland” zijn én “de uitvinder van het poldermodel”: de alom bekende Nederlandse overlegcultuur. Letterlijk overleggen over het beheer van de polder was dat dus.
Ongeveer 150 jaar geleden werd de taak van de waterschappen in de grondwet vastgelegd: De waterschappen zijn verantwoordelijk voor zowel de kwaliteit (schoon water) als de kwantiteit van het water (droge voeten of juist tegengaan van droogte). Daarnaast zijn ze verantwoordelijk voor de waterkering (beschermen van land tegen buitenwater) en voor de waterwegen. Best belangrijk dus, steeds belangrijker in tijden van klimaatverandering. Vandaag de dag zijn er 21 waterschappen. Het grootste deel van Utrecht en omstreken valt in ‘Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden’.
Droge voeten
Binnen het waterschapsbestuur zijn verschillende (politieke) partijen actief die verschillende dingen belangrijk vinden. Natuurlijk wil iedereen schoon water en droge voeten. En ook droge voeten betekent voor de ene partij iets anders dan voor de andere: voor agrariërs kan het prettig zijn als de grondwaterstand in het voorjaar laag is zodat ze vroeg met machines het land op kunnen. Maar een gezonde natuur heeft juist hoge grondwaterstanden nodig. Verder worden een heleboel gebieden waar jij misschien vaart, wandelt, fietst onderhouden door het waterschap. Hoe belangrijk het mooi houden van het landschap is in de waterschapsbesluiten is ook politiek.
Waarom stemmen?
Het waterschap is belangrijk voor jouw schone water en bescherming tegen overstromingen. Er gaat heel veel geld in om, hoe wil je dat dat wordt uitgegeven?
- Je hebt er recht op. Alle bewoners en eigenaren van gebouwen en terreinen in Nederland betalen mee aan het waterschap. En iedereen die meebetaalt mag ook stemmen. Dus ook (buitenlandse) studenten.
- Het waterschap speelt een rol in de energietransitie: het verbruikt net zoveel energie als 15.000 huishoudens, maar kan ook een grote bijdrage leveren aan het opwekken van duurzame energie door warmte te halen uit afvalwater (bij de rioolwaterzuivering) of uit het oppervlaktewater. Bijvoorbeeld in Utrecht Overvecht 20.000 woningen!
- Het gaat over hoe landschap, waterveiligheid en waterkwaliteit er voor jouw toekomst uitzien.
10 partijen
Utrecht valt binnen het waterschap “Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden”. Daar doen 10 politieke partijen mee die ook aan verkiezingen voor bijvoorbeeld de provincie of de Tweede Kamer, en vier die zich specifiek op het Waterschap richten. GroenLinks, D66 en Volt doen niet mee omdat ze Water Natuurlijk steunen, een landelijke waterschapspartij die is opgericht door natuur-, milieu-en recreatieorganisaties. De andere drie specifieke waterschapspartijen zijn AWP voor water, klimaat en natuur. Zij zijn deskundig en onafhankelijk en gaan voor duurzaamheid en leefbaarheid. De tweede is Waterschap@inwonersbelangen, een samenwerking tussen een aantal lokale politieke partijen en tot slot Ondernemend Water, voor en door ondernemers.