Millennials: wees je bewust van je reislust!

Vraag een gemiddelde millennial naar zijn hobby’s, en je zult zeker horen: reizen! En het liefst zo ver mogelijk, op zoek naar nieuwe, spannende culturen en ‘experiences’. Na je studie een jaar lang reizen over de wereld, voor een wetenschappelijk congres naar de andere kant van de wereld, in de zomer op reis naar Zuid-Amerika of Azië: vliegen naar verwegistan is de norm. Reizen waarvan we de foto’s fanatiek delen op Facebook en Instagram om zo anderen te enthousiasmeren hetzelfde te doen. Wie wil er immers niet net als Floortje Dessing de wereld ontdekken?

In 2025 zullen millennials (de generatie geboren tussen grofweg 1980 en 2000) deel uitmaken van de 75 procent van de wereldbevolking die geboren is na 1980. Exponentiële economische groei, een groeiende wereldbevolking en exotische reis-bestemmingen als de sociale norm; niet gek dat Airbus verwacht dat de komende decennia het aantal vluchten elke vijftien jaar zal verdubbelen en dat Boeing rekent op een vraag naar 40 duizend nieuwe vliegtuigen in de komende twintig jaar.

En daar wringt de schoen, want hoewel millennials graag reizen, zijn zij de generatie die het eerst serieus iets van klimaatverandering gaat merken, en de laatste die er nog iets aan kan doen. Want hoewel vliegen relatief CO2-efficiëntis zijn de afstanden groot en dus de uiteindelijke CO2-uitstoot ook.

Om de gemoedsrust van de reisgrage millennial te sussen, kan men zogenaamd ‘CO2-neutraal vliegen’ door CO2-credits te kopen; een CO2-aflaat. Voor een paar euro per vlucht gaat een bedrijf namens KLM naar de Amazone, of een inheemse bevolking in Afrika, koopt een stuk grond of geeft de plaatselijke bevolking een zak geld. In ruil daarvoor beloven ze het bos niet af te branden. Zo wordt (mogelijk!) CO2-uitstoot vermeden, maar ondanks dat er geen molecuul CO2 uit de lucht wordt gehaald is deze boekhouding internationaal erkend. Als je eenzelfde CO2-credit zou kopen voor een liter benzine, zou je dat twee cent per liter kosten, een idee waar een bedrijf als Shell mee speelt. Het Utrechtse Copernicus Institute for Sustainable Development is trots met deze carbon-credits al zijn dienstreizen te compenseren en hoopt dat dit beleid Universitair breed wordt ingevoerd. Helaas laat onderzoek laat het effect van dit soort CO2-credits zien; slechts twee procent van alle projecten zorgt daadwerkelijk voor vermindering van CO2-uitstoot.

Dit systeem van CO2-credits klinkt misschien ongeloofwaardig, maar is niks doen dan beter? Natuurlijk is het goed dat er geld wordt gegenereerd om klimaatverandering en de gevolgen ervan het hoofd te bieden, maar er is meer nodig.

De regels rondom de CO2-boekhouding moeten op de schop. Echte CO2-reductie vindt pas plaats wanneer huidige bossen worden beschermd en nieuwe bomen worden geplant en duurzaam beheerd. Daarnaast moet, naast efficiëntie verbeteringen in het gebruik van fossiele kerosine, het gebruik van alternatieve energiedragers verder worden gestimuleerd.

Veel opties heeft de vliegtuigindustrie niet. Hoewel elektrisch vervoer zich snel ontwikkelt, zal het op basis van de massa-energie-ratio geen plausibele oplossing bieden voor het vliegvervoer (te zwaar), en ditzelfde geldt voor waterstof (te lage energiedichtheid). Duurzaam geproduceerde biobrandstoffen zijn een optie maar ook hier is discussie over de échte CO2-reductie en bovendien is de totale hoeveelheid beschikbare biomassa beperkt.

Daarom moet onderzoek naar andere alternatieven zoals zogenaamde solarfuels verder worden ondersteund. Het principe van solarfuels om een brandstof te maken met hernieuwbare elektriciteit uit zon en wind, en CO2 uit de lucht in inmiddels bewezen maar om economisch aantrekkelijk te worden moet ook hier een substantiële kostenreductie plaatsvinden.

Vanuit economisch oogpunt zal het dus waarschijnlijk nog lang moeilijk blijven de luchtvaartsector klimaatneutraal te krijgen. Daarom is het essentieel dat wij, millennials, ons bewust worden dat vliegen een serieuze milieubelasting met zich meebrengt. Overweeg bijvoorbeeld eens met de trein te gaan als die mogelijkheid er is, of bedenk je nog een keer als je voor een wetenschappelijk congres van een paar dagen naar de andere kant van wereld vliegt.

Millennials moeten worden aangesproken op hun morele verantwoordelijkheid, in hun eigen belang. We zullen moeten waken voor het idee dat we ongelimiteerd de wereld over kunnen vliegen want, net als Icarus die dacht dat hij naar de zon kon vliegen, zal dat idee uiteindelijk leiden tot onze val.