Pak het stille lijden onder Utrechtse studenten aan

Het is goed nieuws dat vandaag, uitgerekend op Blue Monday, het mbo, hbo en wo weer opengaan. Nog niet eerder waren er zo veel studenten met een slechte mentale gezondheid. Even met cijfers strooien, zeker 90 procent van de Utrechtse studenten voelde zich eenzaam tijdens de pandemie. Levensmoe zelfs, zei 26 procent  van studenten. Dat gevoel had 4 procent in een periode van weken bijna dagelijks, zo blijkt uit de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs van het Trimbos Instituut. In Utrecht zijn dat wel 2700 mensen! Dat we weer fysiek naar college kunnen is fijn, maar er is meer nodig.

Na twee jaar af en aan in lockdown tijdens de jaren die zogenaamd ‘de beste jaren van je leven’ zouden moeten zijn, voelen we ons bepaald niet op ons best. Veel van ons worstelen met gevoelens van eenzaamheid en weten niet altijd met wie ze daarover kunnen praten. Alle eerste- en tweedejaars kunnen je vertellen hoe moeilijk het is om je sociale kring te vergroten sinds 2020. Zonder vriendengroep is een nieuwe studentenstad heel eenzaam. Daarbij helpt het niet dat driekwart van de psychische stoornissen voor je 21e ontstaan. Wanneer eenzame studenten in een pandemie opgesloten zitten in een nieuwe stad, zijn ze dan ook extra kwetsbaar, zo staat te lezen in een artikel in dagblad Trouw.

We kunnen gelukkig weer naar college en de sportschool. Maar om de mentale problemen en de kwetsbaarheid die zijn ontstaan of versterkt door de pandemie aan te pakken, hebben we langer de tijd nodig. Verwacht dus niet dat de somberheid met de versoepelingen als sneeuw voor de zon verdwijnt; wees niet te hard voor jezelf.

Net zomin als dat het openen van het (hoger) onderwijs alles oplost, is er niet één oplossing voor alle problemen rondom mentale gezondheid onder studenten. Er is niet één oplossing voor het wegwerken van de wachttijden bij de GGZ, die hier in Utrecht kunnen oplopen tot wel 126 dagen! Er is niet één oplossing voor de ongelijkheid in de stad die een financiële horde voor toegankelijke therapie vormt. En er is niet één oplossing voor het doorbreken van het taboe rond mentale gezondheid… maar we kunnen wel kleine stappen maken - samen, als universiteit en als stad.

Als universiteit moeten we de onnodige rekening van 25 euro voor een intakegesprek met de studentenpsycholoog afschaffen. Als gemeente moeten we directe verantwoordelijkheid nemen voor geestelijke gezondheidszorg voor 18+ers, dat niemand in hun (nieuwe) stad aan anonieme zorgverzekeraars en wachtlijsten wordt overgelaten. Studentenverenigingen die met kleine koffiemomentjes of heuse in-house coaches hun leden door deze periode willen helpen, moeten alle ruimte krijgen, ook wanneer het eigenlijk net niet mag.

Verder moeten we echt meer over mentale gezondheid praten. Het uitspreken van mentale klachten is niet makkelijk, maar laat dat je niet tegenhouden. Als je er niet met vrienden of familie over wil/kan hebben, kan je gratis terecht bij je huisarts.

Stay safe, stay healthy and talk about it.