Samen optrekken tegen Haagse plannen

Ik was deze week op bezoek bij collega’s in Bordeaux. We spelen op hetzelfde veld maar lichten elkaar geen pootje. Andere collega’s doen dat wel. De schoonheid van wetenschap gaat ten onder in de strijd om te overleven. Tijd voor actie!Drs. P bezong in zijn lied de Dodenrit op geheel eigen wijze het probleem wie over boord te gooien om te overleven. Een troep hongerige wolven belaagt de reizigers, die zo rustig op weg gingen. Door één voor één de kinderen en tot slot zijn vrouw luid zingend overboord te gooien, hoopt de man te overleven. De wolven hebben even iets te peuzelen, de trojka wordt lichter en kan dus meer snelheid maken, en zo hoopt hij op tijd Omsk te halen. Helaas in het zicht van de haven gaat ook hij ten onder: ‘Ja, Omsk is een mooie stad, maar net iets te ver weg’. De wolven hebben gewonnen en er is niets meer over van wat eens een mooie, knusse, gezellige familie was.Als wetenschappers zitten we in zo’n trojka op weg naar ons eigen Omsk: mooie, collectief behaalde, betrouwbare resultaten. Maar zie, daar komen de wolven. De wolven zijn de bedreigingen, zoals bezuinigingen opgelegd door politici, het eindeloze herhalen van excellentie als maat en de wens om de top 5 van de kenniseconomieën te halen. Eén voor één gooien we onze dierbaren overboord om te overleven. We moeten immers keuzes maken, anders gaan we met zijn allen ten onder, althans dat is het idee. Ondertussen luid zingend om de moed erin te houden: Omsk is immers al bijna in zicht.Daar gaan ze, de vakgebieden, die geen toekomst meer lijken te hebben. De jonge en veelbelovende gebieden, net van de borst af, en nog niet zelfstandig. De oudere gebieden, eerbiedwaardig en wijs, maar misschien wat stram geworden. Daar gaan ze, onze collegialiteit, want wie wil overleven moet vuile handen durven maken, zoals vakgenoten pootje lichten. Het is verrassend eenvoudig: een manuscript net iets langer vasthouden, een beetje twijfel zaaien bij een review proces, de editor benaderen om jouw paper net iets eerder gepubliceerd te krijgen, een project net iets minder goed beoordelen. Daar gaan ze, onze wetenschappelijke normen en waarden. Niet bestaande subjecten introduceren in onderzoek, handig gebruik maken van statistiek of regelrecht bedrog. Mark Hauser van Harvard University, die verdacht wordt van fraude, realiseert zich vermoedelijk niet hoe groot de schade is. Niet alleen is al zijn materiaal nu besmet, want wanneer begon hij met deze activiteit, ook de buitenwereld fronst de wenkbrauwen: waarom geld steken in frauderende hoogleraren?Het streven naar excellentie, het opjagen van de competitie en het afknijpen van middelen zorgt voor een socio-dynamiek in de wetenschap, die uitstijgt boven datgene dat wetenschap uiteindelijk is of althans in mijn ogen zou moeten zijn: een gemeenschappelijk streven naar het doorgronden van een vraagstuk. Wat te doen. Doorgaan, maar één voor één sneuvelen. Helaas, Omsk is niet alleen iets te ver weg, maar ook wij zijn ten onder gegaan. Met verlies van datgene dat waarde heeft. Of stoppen, uitstappen en de wolven collectief bevechten. Immers in tegenstelling tot het lied van drs. P zijn deze wolven een product van menselijk denken en handelen en geen natuurverschijnsel. En als we dan sneuvelen als wetenschappers, dan in ieder geval met behoud van datgene dat waarde heeft. Helaas, Omsk is ver weg, maar het blijft een mooie stad, en wij zijn in ieder geval overeind gebleven.Ik hoorde van mijn collega’s in Bordeaux dat ze gestaakt hebben om in elk geval daar een signaal te geven. De kunstsector hier heeft zich in ieder geval geroerd en dat lijkt succes te hebben, althans voorlopig. Kortom, we onderbreken onze reis naar Omsk en trekken collectief op naar Den Haag. Want wie zich niet laat zien, wordt ook zelden gehoord.

Opinie
on 17/12/2010

Ik was deze week op bezoek bij collega’s in Bordeaux. We spelen op hetzelfde veld maar lichten elkaar geen pootje. Andere collega’s doen dat wel. De schoonheid van wetenschap gaat ten onder in de strijd om te overleven. Tijd voor actie!

Drs. P bezong in zijn lied de Dodenrit op geheel eigen wijze het probleem wie over boord te gooien om te overleven. Een troep hongerige wolven belaagt de reizigers, die zo rustig op weg gingen. Door één voor één de kinderen en tot slot zijn vrouw luid zingend overboord te gooien, hoopt de man te overleven. De wolven hebben even iets te peuzelen, de trojka wordt lichter en kan dus meer snelheid maken, en zo hoopt hij op tijd Omsk te halen. Helaas in het zicht van de haven gaat ook hij ten onder: ‘Ja, Omsk is een mooie stad, maar net iets te ver weg’. De wolven hebben gewonnen en er is niets meer over van wat eens een mooie, knusse, gezellige familie was.

Als wetenschappers zitten we in zo’n trojka op weg naar ons eigen Omsk: mooie, collectief behaalde, betrouwbare resultaten. Maar zie, daar komen de wolven. De wolven zijn de bedreigingen, zoals bezuinigingen opgelegd door politici, het eindeloze herhalen van excellentie als maat en de wens om de top 5 van de kenniseconomieën te halen. Eén voor één gooien we onze dierbaren overboord om te overleven. We moeten immers keuzes maken, anders gaan we met zijn allen ten onder, althans dat is het idee. Ondertussen luid zingend om de moed erin te houden: Omsk is immers al bijna in zicht.

Daar gaan ze, de vakgebieden, die geen toekomst meer lijken te hebben. De jonge en veelbelovende gebieden, net van de borst af, en nog niet zelfstandig. De oudere gebieden, eerbiedwaardig en wijs, maar misschien wat stram geworden. Daar gaan ze, onze collegialiteit, want wie wil overleven moet vuile handen durven maken, zoals vakgenoten pootje lichten. Het is verrassend eenvoudig: een manuscript net iets langer vasthouden, een beetje twijfel zaaien bij een review proces, de editor benaderen om jouw paper net iets eerder gepubliceerd te krijgen, een project net iets minder goed beoordelen. Daar gaan ze, onze wetenschappelijke normen en waarden. Niet bestaande subjecten introduceren in onderzoek, handig gebruik maken van statistiek of regelrecht bedrog. Mark Hauser van Harvard University, die verdacht wordt van fraude, realiseert zich vermoedelijk niet hoe groot de schade is. Niet alleen is al zijn materiaal nu besmet, want wanneer begon hij met deze activiteit, ook de buitenwereld fronst de wenkbrauwen: waarom geld steken in frauderende hoogleraren?

Het streven naar excellentie, het opjagen van de competitie en het afknijpen van middelen zorgt voor een socio-dynamiek in de wetenschap, die uitstijgt boven datgene dat wetenschap uiteindelijk is of althans in mijn ogen zou moeten zijn: een gemeenschappelijk streven naar het doorgronden van een vraagstuk. Wat te doen. Doorgaan, maar één voor één sneuvelen. Helaas, Omsk is niet alleen iets te ver weg, maar ook wij zijn ten onder gegaan. Met verlies van datgene dat waarde heeft. Of stoppen, uitstappen en de wolven collectief bevechten. Immers in tegenstelling tot het lied van drs. P zijn deze wolven een product van menselijk denken en handelen en geen natuurverschijnsel. En als we dan sneuvelen als wetenschappers, dan in ieder geval met behoud van datgene dat waarde heeft. Helaas, Omsk is ver weg, maar het blijft een mooie stad, en wij zijn in ieder geval overeind gebleven.

Ik hoorde van mijn collega’s in Bordeaux dat ze gestaakt hebben om in elk geval daar een signaal te geven. De kunstsector hier heeft zich in ieder geval geroerd en dat lijkt succes te hebben, althans voorlopig. Kortom, we onderbreken onze reis naar Omsk en trekken collectief op naar Den Haag. Want wie zich niet laat zien, wordt ook zelden gehoord.

Advertentie