Vuur, laat andere partijen in hun waarde
Stel je voor: een bepaalde partij werkt een raadsjaar lang aan een eigen idee (bron, p. 20). Namelijk: ‘de kerstvakantie is ook echt vakantie’. Uiteindelijk wist deze partij dit plan ook daadwerkelijk om te zetten tot succes. Deadlines en tentamens in de kerstvakantie zijn vanaf volgend collegejaar uit den boze, hoera! Maar dan gaat vervolgens een concurrerende partij met dit onderwerp aan de haal in hun verkiezingsprogramma (bron, p. 19), ook al is het al gerealiseerd door anderen. Deze concurrerende partij is Lijst Vuur. De oudste en grootste van alle studentenpartijen - en zo gedraagt ze zich ook. Een tikkeltje zelfgenoegzaam en boordevol misplaatste arrogantie. Dat kan dan nog wel door de beugel - zelfvertrouwen is immers geen zonde. Maar wat wel kwalijk is, is dat zij pronken met andermans veren. Helaas blijft het echter niet bij dit ene incident. In dit artikel zullen we aantonen dat deze anekdote exemplarisch is voor het handelen van deze partij. De afgelopen twee jaar heeft namelijk een omslag plaatsgevonden waardoor het met deze partij structureel brandjes blussen is.
Onterechte claim
Vuur heeft er namelijk nogal een handje van om andermans ideeën te presenteren als haar eigen. Een voorbeeld hiervan deed zich vorige week nog voor. Twee andere partijen hadden gezamenlijk een nota geschreven, die Vuur na lang wikken en wegen heeft ondertekend. Vervolgens claimde de partij op haar sociale mediakanalen en website meegeschreven te hebben aan dat stuk te zijn. Hoewel de eigenlijke auteurs ongetwijfeld blij zullen zijn met steun van hun idee, is de claim dat Vuur heeft meegeschreven aan de nota simpelweg een leugen. De vraag rijst of deze leugen net zo gretig verspreid zou zijn als er geen verkiezingen waren deze week. De partij op dit gedrag aanspreken, had pas effect na úren touwtrekken. De onwaarheid heeft negen uur op sociale-mediakanalen gestaan en prijkte nog een dag langer op de website van de partij. Dit soort acties kunnen echt niet. Tijd dus, om deze partij het vuur aan de schenen te leggen.
Jaarlijks ritueel
Eigen ideeën verzinnen en die etaleren lijkt dus nogal moeilijk te zijn voor de oudste en grootste studentenpartij. Veelvuldig nemen ze ideeën en voorstellen van andere partijen over en presenteren deze als hun eigen. De Vrije Student heeft er sinds haar eerste verkiezingsdeelname aan de UU ervaring mee. Veel originele punten die deze partij inbracht sinds 2017 werden door Vuur het volgende jaar overgenomen. Dit proces is een jaarlijks ritueel geworden: De Vrije Student komt met nieuwe, innovatieve standpunten en VUUR neemt deze het volgende jaar bijna klakkeloos over in haar eigen programma (zie afbeelding 3), zelfs als dit punten zijn waar ze eerst nog tegen waren. Zo heeft VUUR in collegejaar 2017-2018 geen verzet geboden tegen de regeling dat voldoendes niet herkanst mogen worden, een standpunt dat in het verkiezingsdebat van 2018 nog met verve verdedigd werd. In 2019 draaide VUUR echter 180 graden. Ineens waren zij ook vóór het herkansen van voldoendes (bron, p. 18). De voorbeelden van de jongste medezeggenschapstelg UUinActie zijn minder talrijk, maar ook zij maakt kennis met dit fenomeen. Deze hyperpragmatische houding waarin VUUR standpunten van andere partijen overneemt om deze de wind uit de zeilen te halen, is volgens ons een vrij recente ontwikkeling. Waar andere partijen zich het vuur uit de sloffen lopen voor nieuwe standpunten, neemt Vuur deze vrolijk over.
Maak ruimte
Het is deze strategie waar Vuur voor kiest in campagnetijd en dat is helemaal niet nodig. Zij hebben zelf niet stilgezeten. Om maar een voorbeeld te noemen: het onderzoek naar oneigenlijk ritalingebruik dat zij dit jaar hebben uitgevoerd heeft in de gemeentelijke politiek en media volop aandacht gekregen. Meer dan terecht wat ons betreft. De vraag is dus waarom Vuur dan tóch ervoor kiest om prestaties van de kleinere partijen toe te eigenen. Wij geloven dat dit alles te maken heeft met het feit dat de Universiteitsraad in de laatste twee jaren is bijgekleurd met twee extra smaken: De Vrije Student en UUinActie. Lang hebben Vuur en PvdUs de zetels onderling kunnen verdelen. Nu het aantal studentenpartijen is verdubbeld, is het moeilijker voor de partij om zich te onderscheiden. Veel van hun gedachtegoed is niet meer uniek, of krijgt in ieder geval ook binnen de kaders van andere denkwijzen gestalte. Bovenstaande ontwikkelingen zijn dus reacties op het veranderende politieke landschap. De partij laat de kastanjes door anderen uit het vuur halen.
Concurrentie van kleine partijen
Door die toegenomen concurrentie lijkt Vuur zich bedreigd te voelen. In plaats van zelf te vernieuwen en met originele ideeën te komen, proberen ze met man en macht de kleinere partijen een voet dwars te zetten en buiten de deur te houden. Daar zijn wederom legio voorbeelden van. Vanwege de coronacrisis vinden de verkiezingen en campagne voor de universiteitsraad uitsluitend plaats via het digitale domein. De communicatie en marketing van de universiteit had daarom aangeboden om ruimte te maken voor elke partij op de sociale-mediakanalen van de universiteit. Wat fijn dat de universiteit een handje wil helpen zou je denken! Helaas is het plan mede op initiatief van Vuur opgeblazen. Officieel omdat het niet in het belang van de Universiteitsraad zou zijn om haar als verdeeld te presenteren (wat in campagnetijd niet heel gek is), maar we kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat de partij het idee van een gelijk speelveld niet aanstaat. Wij worden gesterkt in die overtuiging door het gegeven dat VUUR-leden dit jaar druk hebben uitgeoefend op kandidaten van andere partijen om zich niet te kandideren. Dat stookt kwaad vuur.
Hart op goede plaats
Al met al vinden we dat deze partij te accepteren heeft dat het universiteitspolitieke speelveld aan verandering onderhevig is. Door nieuwe geluiden geïnspireerd raken of tot voortschrijdend inzicht worden gebracht is niet erg, maar doen alsof Vuur deze als eerste of als enige aan de man brengt is dat wel. Lang is dit alles gedoogd maar nu, geloven wij, is de maat vol. Daarom schrijven wij. Hoewel het misschien zo lijkt, is het niet zo dat we wrok koesteren jegens Vuur. Veruit de meeste Vuur-leden hebben het hart op de goede plaats, willen een positieve bijdrage leveren aan de medezeggenschap en zijn meestal prettige collegae. Uiteindelijk hebben we hetzelfde doel voor ogen: een goed functionerende Universiteit. In campagnetijd verliest Vuur zich echter in een machiavellistische, ‘het doel heiligt de middelen’-mentaliteit die bewust andere partijen schaadt. We zeggen niet dat VUUR als geheel slechte intenties heeft, maar we denken wel: waar rook is, is vuur.
Reactie van Lijst Vuur op het opiniestuk
We vinden het erg jammer dat Job, die in de raad zit namens de Vrije Student en Floris, die op de lijst staat bij UUinActie, het nodig vinden om op deze manier politiek te bedrijven, na een lang jaar van op veel gebieden goede samenwerking. Vooral door UUinActie hebben we ons het afgelopen jaar erg gesteund gevoeld, maar ook met de Vrije Student zijn er goede projecten tot stand gekomen.
Zo zijn de studentleden van De Vrije Student in samenwerking met Jesse, onze portefeuillehouder studentenwelzijn, erachter gekomen dat een deadline- en tentamenvrije kerstvakantie allang staand beleid was, maar beleid dat slecht werd uitgevoerd. Ze hebben toen met zijn drieën de schouders eronder gezet en ervoor gezorgd dat het al staande beleid een betere uitvoering kreeg. In ons verkiezingsprogramma hebben we aangegeven dat we dit beleid willen uitbreiden naar ook vlak na de kerstvakantie geen deadlines of tentamens. Helaas ziet de Vrije Student deze manier van samenwerken als het stelen van ideeën, en vinden ze het nodig om dat niet bij ons aan te kaarten, maar in verkiezingstijd bij de DUB.
Ook lijkt het onderzoek waar ‘wie zei het eerst’ op gebaseerd is niet erg gedegen en wordt er wel erg selectief omgegaan met onderwerpen. Echter, blijkbaar niet selectief genoeg, omdat er alsnog fouten in blijken te zitten. Zo had de universiteitsraad in 2015-2016 (zonder de Vrije Student en UUinActie, mét VUUR en PvdUS) al voor elkaar gekregen dat alle hoorcolleges werden opgenomen, werden er in vergadering met het College van Bestuur door Vuur al veel eerder vragen gesteld over Online Proctoring, werd de Pilot Flexstuderen al gesteund door de universiteitsraad voordat de Vrije Student en UUinActie er lid van waren, werd het advies over de invulling daarvan geschreven door Maaike Röling (VUUR) en Emma den Uijl (PvdUS) en hield Vuur zich in al in 2017 met de herkansingsregeling bezig. Die discussie is echter niet zo makkelijk, wat VUUR-lid Robin Wisse aangaf via de DUB. Gelukkig hebben we er toen wel voor kunnen zorgen dat de faculteiten het recht behouden de regeling aan te passen, zodat op facultair niveau verder kon worden gevochten. Dat hebben we ook gedaan bij Rebo (waar Vuur ook toen een facultaire fractie had zitten).
Omdat we allemaal studenten van de Universiteit Utrecht vertegenwoordigen en er daarin bepaalde terugkerende problemen zijn die alle studenten op dezelfde manier hebben, kan het gebeuren dat partijen af en toe hetzelfde idee hebben. Dat er nieuwe partijen in de raad komen die veel overeenkomsten vertonen met al bestaande partijen en ook zetels krijgen laat zien dat er ondanks die overeenkomsten toch vernieuwing mogelijk is. Wij zien die overeenkomsten niet als een bedreiging maar juist als een mogelijkheid tot samenwerking. Samenwerken op thema’s die alle studenten raken, niet alleen de eigen achterban, maakt ons alleen maar sterker tegenover het College van Bestuur. Zo zijn alle partijen voor studentenwelzijn, flexstuderen en voor het opnemen van hoorcolleges. Met die thema’s waren we als studentengeleding al bezig voordat de Vrije Student en UUinActie in de raad zaten en we zijn blij dat zij onze mening over deze thema’s delen.
Nienke Prins, studentlid van de Universiteitsraad namens Lijst Vuur
We vinden het erg jammer dat Job, die in de raad zit namens de Vrije Student en Floris, die op de lijst staat bij UUinActie, het nodig vinden om op deze manier politiek te bedrijven, na een lang jaar van op veel gebieden goede samenwerking. Vooral door UUinActie hebben we ons het afgelopen jaar erg gesteund gevoeld, maar ook met de Vrije Student zijn er goede projecten tot stand gekomen.
Zo zijn de studentleden van De Vrije Student in samenwerking met Jesse, onze portefeuillehouder studentenwelzijn, erachter gekomen dat een deadline- en tentamenvrije kerstvakantie allang staand beleid was, maar beleid dat slecht werd uitgevoerd. Ze hebben toen met zijn drieën de schouders eronder gezet en ervoor gezorgd dat het al staande beleid een betere uitvoering kreeg. In ons verkiezingsprogramma hebben we aangegeven dat we dit beleid willen uitbreiden naar ook vlak na de kerstvakantie geen deadlines of tentamens. Helaas ziet de Vrije Student deze manier van samenwerken als het stelen van ideeën, en vinden ze het nodig om dat niet bij ons aan te kaarten, maar in verkiezingstijd bij de DUB.
Ook lijkt het onderzoek waar ‘wie zei het eerst’ op gebaseerd is niet erg gedegen en wordt er wel erg selectief omgegaan met onderwerpen. Echter, blijkbaar niet selectief genoeg, omdat er alsnog fouten in blijken te zitten. Zo had de universiteitsraad in 2015-2016 (zonder de Vrije Student en UUinActie, mét VUUR en PvdUS) al voor elkaar gekregen dat alle hoorcolleges werden opgenomen, werden er in vergadering met het College van Bestuur door Vuur al veel eerder vragen gesteld over Online Proctoring, werd de Pilot Flexstuderen al gesteund door de universiteitsraad voordat de Vrije Student en UUinActie er lid van waren, werd het advies over de invulling daarvan geschreven door Maaike Röling (VUUR) en Emma den Uijl (PvdUS) en hield Vuur zich in al in 2017 met de herkansingsregeling bezig. Die discussie is echter niet zo makkelijk, wat VUUR-lid Robin Wisse aangaf via de DUB. Gelukkig hebben we er toen wel voor kunnen zorgen dat de faculteiten het recht behouden de regeling aan te passen, zodat op facultair niveau verder kon worden gevochten. Dat hebben we ook gedaan bij Rebo (waar Vuur ook toen een facultaire fractie had zitten).
Omdat we allemaal studenten van de Universiteit Utrecht vertegenwoordigen en er daarin bepaalde terugkerende problemen zijn die alle studenten op dezelfde manier hebben, kan het gebeuren dat partijen af en toe hetzelfde idee hebben. Dat er nieuwe partijen in de raad komen die veel overeenkomsten vertonen met al bestaande partijen en ook zetels krijgen laat zien dat er ondanks die overeenkomsten toch vernieuwing mogelijk is. Wij zien die overeenkomsten niet als een bedreiging maar juist als een mogelijkheid tot samenwerking. Samenwerken op thema’s die alle studenten raken, niet alleen de eigen achterban, maakt ons alleen maar sterker tegenover het College van Bestuur. Zo zijn alle partijen voor studentenwelzijn, flexstuderen en voor het opnemen van hoorcolleges. Met die thema’s waren we als studentengeleding al bezig voordat de Vrije Student en UUinActie in de raad zaten en we zijn blij dat zij onze mening over deze thema’s delen.
Nienke Prins, studentlid van de Universiteitsraad namens Lijst Vuur