Het aantal premasterstudenten daalt flink

Het afgelopen collegejaar is het aantal hbo-studenten dat via een premaster naar een UU- master wil sterk afgenomen. Die daling is het grootst bij Sociale Wetenschappen.

De wetgeving van de afgelopen jaren heeft het voor hbo-studenten minder aantrekkelijk gemaakt om na hun opleiding door te stromen naar een master aan de universiteit. Dat blijkt nu ook uit cijfers die de universiteit heeft opgesteld. in 2016 is de daling het sterkst: van 770 in 2015 naar 649 in 2016. De afname is het grootst bij Sociale Wetenschappen. In plaats van de 405 premasters in 2015, meldden zich in 2016 nog maar 276 studenten.

Het is nog niet duidelijk of deze dip structureel is. De grote teruggang bij Pedagogiek is wel een landelijke trend, zegt de universiteit in een nota over premasters. Ook bij de bacheloropleiding Pedagogiek daalt het aantal studenten.

Toch is de overgang van hbo naar universiteit al een tijdje een politiek heet hangijzer. Het wordt studenten van het hbo niet makkelijk gemaakt om door te stromen. Zij moeten om toegelaten te worden tot de master, eerst een premaster volgen. Dat is een soort vooropleiding waarin de studenten worden bijgespijkerd in academische vaardigheden zoals statistiek. Formeel is een premaster geen opleiding. Universiteiten krijgen er daarom geen geld voor van het Rijk en studenten kunnen zich er niet voor een premaster inschrijven om in aanmerking te komen voor studiefinanciering.

In de praktijk zie je dat de meeste premasters zich inschrijven als bachelorstudent van die opleiding. Daardoor komen ze nog wel in aanmerking voor studiefinanciering. Nu de basisbeurs is afgeschaft, kunnen ze bij DUO geld lenen. Het is niet verplicht om je als bachelorstudent in te schrijven. Je kunt je ook inschrijven als contractant. Je hebt dan geen recht op studiefinanciering. Bij de masters van Klinische Gezondheidswetenschappen is dat zelfs de enige mogelijkheid. Daar is namelijk geen bacheloropleiding.

Een ander struikelblok is het collegegeld dat je moet betalen. In 2011 is door de regering bepaald dat als je een premaster volgt van minder dan 30 studiepunten (een half jaar), je het wettelijk collegegeld betaalt. Maar is die premaster langer en kun je er dus meer dan 30 ects voor krijgen, dan mogen universiteiten het collegegeld zelf bepalen. In Utrecht is dat tweemaal het wettelijk tarief.

Tenslotte is er nog het struikelblok dat bij je bij veel premasters vooraf nog een selectieprogramma moet volgen. Alleen als je dat programma haalt, mag je doorstromen naar de premaster. Voor het selectiegedeelte moet je je inschrijven als contractant.

De toegankelijkheid van het hoger onderwijs is steeds vaker een discussiepunt in de politiek. De minister heeft besloten dat vanaf zomer 2017 alleen het wettelijk tarief gevraagd mag worden. Vorige week kwam het bericht dat de Tweede Kamer aandringt op een betere doorstroming van de hbo’ers.

Ook binnen de universiteit gaan stemmen op om de doorstroming te verbeteren. De universiteit heeft besloten dat hbo'ers vanaf komend academisch jaar zich al als bachelorstudent mogen inschrijven vanaf het selectiegedeelte.