Differentiatie is een natuurkundig verschijnsel. Zo is geen mens precies hetzelfde. Een tweede mens die precies hetzelfde is bestaat niet. Dat is differentiatie, één van de kernpunten van de evolutie.

Waren we maar allemaal hetzelfde, kan iemand verzuchten, maar dat is dus uiteindelijk geen slimme wens. Het zou het einde van de mensheid betekenen, want de één richt zich hier op en de ander weer op iets anders.

Zo pakte de mens het hele spectrum van de omgeving en alles wat daarbij hoort. Alert zijn op gevaar, zoeken naar voedsel, aandacht voor elkaar en omgaan met anderen, aandacht voor veiligheid, overzicht, aandacht voor wat niet klopt, alleen kunnen zijn, erop af rennen, bescherming zoeken of maken, in een groep kunnen functioneren, alles wat nodig was om te overleven. Zo had ieder mens in de oudheid een eigen specialisme die aanvullend op de rest werkte en de groep meer kans gaf op een voortbestaan.

Zo heeft ook nu nog ieder dat specialisme

Mensen hebben verschillende behoeften, die ervoor zorgen dat iemand in dezelfde situatie heel anders reageert. Dat is al te zien in bijvoorbeeld hoe iemand met iets bezig kan zijn. Urenlange concentratie. Je moet het maar kunnen. Een ander zit na enige tijd al om zich heen te kijken, op zoek naar menselijk contact. Herken je dit als het verschil tussen productgericht en mensgericht en je weet dat een deel van de mensen het een, een ander deel het ander en nog een deel van de mensen beide in gelijke mate is, dan komt het begrijpen. Je begrijpt dan dat het verschil in behoeften bij mensen hier achter zit.

Van mensgericht en sfeergericht naar productgericht en resultaatgericht

Een ontwikkeling die duidelijk zichtbaar is bij de financiële wereld. De relatie met de klanten was jaren geleden een van de belangrijkste pijlers van de banken en andere spelers op de financiële markt. Mensgericht was de financiële wereld toen. Zeker voor een deel. Het personeelsbeleid richtte zich op medewerkers die ook oog hadden voor de mens. Klantgericht.

De verschuiving naar de productgerichte en resultaatgerichte invalshoek

Producten, productkennis, systemen en regels vallen allemaal onder dit begrip. Het evenwicht tussen mens- en productgericht is van belang, omdat ook in de samenleving een deel van de mensen meer productgericht is en een ander deel is meer mensgericht. De mensenmensen. Beide invalshoeken zijn kwaliteiten.

Het evenwicht is weg

Contact met klanten wordt zoveel mogelijk vermeden op grond van efficiëntie en kostenbesparing. Het verlies van de menselijke factor heeft tot gevolg dat ook de menselijke input verdwijnt. De financiële sector isoleert zichzelf daarmee. Men spreekt de eigen taal, richt zich op producten en resultaten en verliest het contact met een deel van de cliënten. Dat zijn de mensgerichte mensen die behoefte hebben aan persoonlijke aandacht.

Resultaatgericht en productgericht

Een resultaat- en productgerichte invalshoek levert op de korte termijn besparingen en daarmee geld op. Op de langere termijn zal de financiële sector zich steeds vervreemden van de omgeving omdat het contact met een deel van de klanten weg is.

Hoe is het zo ver gekomen?

Het bezig zijn met cijfers trekt mensen aan die graag met iets bezig zijn. Dat zijn de meer productgerichte mensen. Mensgerichte mensen hebben meer behoefte aan contact met anderen. ’Hoe is het met u?’ in plaats van ‘hoe gaat het met uw werk of uw zaken?’ De feitenkennis die in de financiële wereld wordt vereist sluit beter aan bij mensen die meer productgericht zijn.

Soort zoekt soort

Het zijn dan ook dikwijls de productgerichte en de meer resultaatgerichte mensen die sollicitanten beoordelen. Die herkennen het productgerichte in de sollicitant en in de medewerker. Daarmee herkennen zij een deel van zichzelf. Met de vraag: wat spreekt meer aan, lijkt in het antwoord een deel van het probleem te liggen. De meer productgerichte neemt een meer productgerichte aan. Is de sollicitant ook resultaatgericht, dan spreekt ook dat aan.

In een documentaire over de City in Londen was er een opname van een restaurant. Een verzamelpunt voor de mensen die in de financiële wereld werkzaam waren. Allemaal mannen met een donkerblauw pak. Even stopte de camera. Daar zat een man met een grijs pak. Hij was de enige in de zee van blauwe pakken.

Met een overdaad aan werkzoekenden is er voor een groot aantal functies genoeg keuze. Dan lijkt iemand kiezen waar je een belangrijk deel van jezelf in herkend een logische keuze.