Natlab maakt Eindhoven weer voorzichtig een filmstad
Met vijf filmzalen, een theaterzaal, twee expositiezalen, een filmstudio, een laboratorium voor kunst, media en wetenschap en een nieuw café-restaurant is het Eindhovense Natlab een voor Nederland unieke culturele instelling. De Utrechtse student Chris de Zeeuw nam een kijkje.
Begin jaren 30 maakte Joris Ivens de eerste Nederlandse documentaire geluidsfilm 'Philips Radio'. Niet veel later creëerde Philips de tweede filmstudio van Nederland in Eindhoven: Philiwood aan de Oirschotsedijk. In het complex werd de eerste Nederlandse speelfilm met geluid 'Willem van Oranje' gemaakt.
Philips vermeldde trots dat sprake was van de eerste poging tot het scheppen van “een zuiver Nederlandsch product op het gebied der filmkunst”. Philips had het verlangen dat Eindhoven zou uitgroeien tot het Hollywood van Nederland. Willem van Oranje is uiteindelijk de enige en laatste film die in Eindhoven is gemaakt.
Met Plaza Futura, Broet Basement, Baltan Laboratories en samenwerkingskandidaten als 'Sint Lucas' en het 'Architectuurcentrum Eindhoven', is het oude Natlab dat een ongelooflijke historie herbergt herbestemd. Deze nieuwe op wederzijdse bevruchting gerichte Eindhovense culturele instelling, waarin synergie, maken en beleven sleutelwoorden zijn en nadrukkelijk de stad ook wordt uitgenodigd om zelf ideeën aan te dragen, mag met recht al het meest bijzondere en veelbelovende publiekelijk toegankelijke film- en mediahuis van Nederland genoemd worden.
Geheel in de geest van het oude onderzoekscentrum, waar ten tijde van Gilles Holst en Hendrik Casimir in de jaren 1930 - 1970 fundamentele, commerciële en baanbrekende ontwikkelingen zijn gedaan, staat wederom experiment, sociaal, open, vooruitstrevendheid en progressiviteit centraal.
Historische en karakteristieke kenmerken van het gebouw zijn behouden en zichtbaar gemaakt. Hedendaagse techniek, afwerking en een splinternieuwe theaterzaal zijn daaraan toegevoegd. Met moderne technologie en multifunctionele zalen is het pand klaar voor de toekomst. Kers op de taart is het indrukwekkende en in originele staat teruggebrachte auditorium, waar in het verleden internationale wetenschappers hun kennis overbrachten aan de Natlab onderzoekers.
Waar men ook loopt, het gebouw ademt historie en heeft een ziel. De intimiteit, persoonlijkheid en openheid is voelbaar en ontwikkeling hangt merkbaar in de lucht. Dit gebouw nodigt uit tot creëren. Verleden, heden en toekomst schuiven naadloos in elkaar. De mix van bijna expressionistische, industriële en moderne huisstijl maakt het plaatje compleet.
Dit alles is een omslag in vergelijking met Eindhovens cultuurbeleid uit het verleden. Waar men het liefst hardhandig sloopte en sfeerloze betonnen nieuwbouw en vastgeroeste incrowd organisaties daarvoor in de plaats zette.
Honderden bezoekers vermaakten zich tijdens de opening op 11 oktober 2013 met een expositie van de Dick Raaijmakers Ideophoon. Postuum is één van de expositiezalen vernoemd naar de recent overleden Natlab pioneer van de elektronische muziek.
Broet had voor de gelegenheid studenten van Sint Lucas en NHTV Media- & Entertainment management opgetrommeld. Bezoekers konden met eigen ogen aanschouwen hoe een aantal scènes van een film in elkaar werden gedraaid.
En in de filmzalen kon men onder andere genieten van Philips Radio en korte Philips bedrijfsfilms uit de jaren twintig en dertig.
Afsluitend bracht componist, multimediakunstenaar, redacteur en auteur Paul D. Miller, aka DJ Spooky uit New York City een performance ten gehore in de theaterzaal.
De open en multidisciplinaire opzet van zowel het gebouw als de inhoud, maakt dat de bezoeker de ene na de andere kunst en mediabeleving kan ervaren. Allen verdeeld over verschillende met elkaar verbonden, maar in elkaar overlopende ruimtes.
Zelfs al was een bezoeker niet geïnteresseerd in de presentaties, dan was een tochtje door het Natlab überhaupt interessant om de kenmerken en karakteristieken uit het verleden te ontdekken.
Met het Natlab gaat Eindhoven voorzichtig een nieuwe potentiële toekomst als herboren filmstad tegemoet. Film is definitief terug in Eindhoven. Het enige wat hierbij nog mist is een internationaal vermaard Film Festival. En uiteraard een progressief publiek tezamen met een jonge generatie die dit bijzondere initiatief, dat door onze gemeente gedurfd is gecreëerd in een tijd van economische crisis, gaat omarmen.
"Geef in geval van twijfel voorrang aan de anarchie!", jubelde de Eindhovense PvdA-Burgemeester Rob van Gijzel tijdens zijn openingspeech in het Natlab, terwijl hij Gilles Holst citeerde. Ik wist het toen zeker, dit is wederom het huis van een toovenaar.