Surrealisme in het Centraal Museum

De tentoonstelling Surreële Werelden in het Centraal Museum laat de ontwikkeling van het surrealisme in Nederland zien. Het museum toont hoe de stroming in de jaren twintig hier naartoe kwam en eigenlijk nooit meer is verdwenen. SAPsite bracht het museum een bezoek en stapte na afloop lichtelijk verdwaasd terug de reële wereld in.

Driften, dromen en verlangens
Het surrealisme ontstond rond 1920 in Frankrijk en kreeg 10 jaar later ook in Nederland navolging, met name in Utrecht. De surrealisten waren beïnvloed door de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog en de theorieën over het onderbewuste van Freud. De kunstenaars stelden innerlijke driften en impulsen centraal in hun werk. Zij wilden vrij van regels en conventies hun fantasie de vrije loop laten. De ongedwongenheid die uit het werk van de Franse surrealisten sprak inspireerde Utrechtse kunstenaars als Johannes Moesman en Gerrit van 't Net. Het bood hen de mogelijkheid te doen wat ze wilden en alle bestaande regels aan hun laars te lappen.

J.H. Moesman, Ontmoeting, 1932
Van Moesman via Duchamp naar Appel
Bij binnenkomst worden direct werken van belangrijke Nederlandse kunstenaars als Moesman en Kristians Tonny getoond. Er hangen uiteraard schilderijen, maar er staat ook een bont beschilderde vleugel, er zijn tekeningen en prenten te zien plus collages en installaties. Er is aandacht voor internationaal grote namen zoals Karel Appel, Man Ray en Duchamp. Die laatste twee zetten zich af tegen de gevestigde academiekunst door alledaagse objecten op niet-alledaagse wijze te presenteren. Bijvoorbeeld door een simpel gebruiksvoorwerp, vaak gevonden op straat, in te lijsten en te presenteren als kunstwerk. Het platgereden, ingelijste ijzerwerk is hier een voorbeeld van.

Gekke kleine kamertjes
De tweede helft van de tentoonstelling legt de focus op het surrealisme in moderne en hedendaagse kunst. Een lange gang met diverse kleine kamertjes, ingedeeld op thema, toont de bezoeker een uitbundige verzameling vol bizarre en fascinerende kunstwerken. Vergeet kunsthistorisch verantwoord en denk surrealistisch. Dan kom je dus uit op thema's als haar, hoofden onthoofden en borsten billen piemels. Niets is te gek, geen enkel onderwerp wordt geschuwd.

Ontdek de surrealist in jezelf
De tentoonstelling kent tevens een aantal interactieve ruimtes waarin de bezoeker wordt uitgenodigd plaats te nemen en geblinddoekt een tekening te maken, een droom achter te laten voor aan de museumwand, een schets of tekst op papier te zetten zonder vooropgezet plan. Laat de surrealist in jezelf het werk doen.

Paul Klemann, De Domtoren die weer aan de Domkerk wil vastgroeien, 1998
Het museum laat zien hoe het surrealisme tot op de dag van vandaag een stroming van belang is. Niet alleen in de museale wereld, maar ook in bioscoopfilms, videoclips, reclame en fotografie is de erfenis van het surrealisme duidelijk aanwezig. Moderne media en technieken lenen zich uitstekend voor bewerking, bedrog en vervreemding. Iedereen kan met behulp van een computer zijn eigen surreële wereld creëren. Bezoek voor de nodige inspiratie alvast de tentoonstelling in het Centraal Museum!
Waar: Centraal Museum
Wanneer: de tentoonstelling is nog te zien t/m 9 juni 2014
Info: centraalmuseum.nl