Keuzes maken

De zonovergoten werkkamer van minister Maxime Verhagen in Den Haag. Terwijl de bewindsman van Economische Zaken en Innovatie met een geroutineerd handgebaar een verzoek van de universiteiten om meer geld voor innovatief onderzoek aan het prullenmeubel toevertrouwt, legt hij de laatste hand aan een beleidsnotitie over het immense belang van een bloeiende kenniseconomie. Dan komt collegevoorzitter Yvonne van Rooy van de Universiteit Utrecht de kamer binnen. “Dag Yvonne, kom binnen en doe of je thuis bent. Maar goed, dat ben je in feite natuurlijk ook. Hoe lang is het nu al weer geleden dat jij op dit departement de scepter zwaaide?” “De scepter zwaaide, Maxime? Ik was maar een eenvoudige staatssecretaris, hoor. En trouwens, dat is al weer ruim twintig jaar geleden. Ach ach, wat vliegt de tijd.” “Zeg dat wel. Ik had er net mijn tien jaar studie opzitten. Of was het elf? Die goeie ouwe Wim Deetman was toen toch minister van Onderwijs?” “Ja zeker. Ik heb nog nauw met hem samengewerkt, want we vonden dat de universiteiten geld over de balk gooiden. Dus Wim bedacht de ene bezuinigingsoperatie na de andere.” “Nou je het zegt. Ik herinner me nog dat ik met een spandoek rondliep. ‘TVC, weg ermee’ of zo.” “Precies. Dat was de operatie Taakverdeling en Concentratie, want Wim vond dat de universiteiten allemaal hetzelfde deden.” “En daar waren jullie het in het kabinet over eens?” “Natuurlijk. Je hebt er geen idee van hoe inefficiënt de universiteiten toen werkten. Je had geloof ik vier of vijf plekken in Nederland waar je tandarts kon worden.” “Nee, wat een verkwisting van overheidsgeld. Zoveel mensen met kiespijn zijn er toch helemaal niet?” “Precies, dat vond Wim ook. Dus toen besloot hij om die verkwisting tegen te gaan door de opleiding te sluiten met het nieuwste en meest moderne gebouw.” “Heel begrijpelijk, ‘last in, first out’. Nou, toen hadden die universiteiten hun lesje zeker wel geleerd.” “Dat dacht je, Maxime. Terwijl we nog maar net de oliecrisis achter de rug hadden, zeurden ze al weer om geld. Maar keuzes maken, ho maar.” “Ja ja. En toen besloten jullie tot de volgende strafexpeditie. Hoe heette die ook al weer?” “Dat was SKG, selectieve krimp en groei. Aardig bedacht, nietwaar?” “Ha ha, die Yvonne, wat een ratten waren jullie. Keihard bezuinigen en door zo’n naam suggereren dat er alleen maar wat met geld werd geschoven. Ik dacht dat ík aardig door de wol geverfd was, maar zo te horen kan ik nog een hoop van jullie leren.” “Dank je, Maxime. Zeg, mag ik je wat vragen nu ik hier toevallig toch ben? Kun je die Halbe Zijlstra niet een beetje in bedwang houden? Dat ventje zegt dat hij alleen maar met wat posten op zijn begroting schuift, maar ondertussen is hij als een gek op de universiteiten aan het bezuinigen. Dat kun jij als minister van de kenniseconomie toch niet zo maar accepteren?” “Is dat zo, Yvonne? Volgens Halbe valt het wel mee met de bezuinigingen. Bovendien zegt hij dat de universiteiten geld genoeg zouden hebben als ze nu eindelijk eens het lef zouden hebben om keuzes te maken. Weet je wat hij me laatst vertelde?” “Nou?” “Hij zei dat je in Nederland wel op zes plaatsen Duits kunt studeren. Volgens hem is dat een schoolvoorbeeld van verkwisting van overheidsgeld.” “Wat een onzin, Maxime. Je hebt geen idee hoe belangrijk mensen met een goede beheersing van het Duits voor de Nederlandse kenniseconomie zijn.” “Maar Yvonne, zoveel mensen die Duits spreken zijn er op de wereld toch niet?” “Nee, maar je zal er maar net een tegenkomen.” “Eh...?”  “Kijk eens, Maxime, ik ben het volledig met je eens dat er soms keuzes moeten worden gemaakt. Maar de universiteiten hebben dat inmiddels echt overal gedaan waar dat maar enigszins mogelijk was. Wil je Halbe dat alsjeblieft duidelijk maken?” “Natuurlijk Yvonne. Ik denk dat hij erg onder de indruk zal zijn van je argumenten.”