‘Parnassos is ideale plek om universiteit met de samenleving te verbinden’

Bij Parnassos kunnen studenten en medewerkers cursussen volgen die uiteenlopen van beeldende- tot podiumkunsten. Ook biedt het cultuurcentrum onderdak aan verschillende studentenmuziekgezelschappen en een theatergroep. De 25ste verjaardag wordt gevierd van 11 tot en met 14 december met het Forward Festival, een festival dat zich afspeelt in 2044. Hoe zien kunst en cultuur er dan uit en hoe kijken de artiesten terug op de jaren die eraan vooraf gingen?

Volgens Marieke van Merriënboer is de behoefte om samen muziek te maken, te zingen of te dansen er in 2044 nog steeds. Daarvan is ze overtuigd. Het feestje wordt haar derde lustrum als directeur en haar werk is nog lang niet gedaan, zegt ze. Ze heeft nog volop plannen voor de toekomst.

Wij willen een grotere rol spelen op het vlak van public engagement

Hoog op de agenda van Parnassos staat het intensiveren van de samenwerking met studenten en wetenschappers van de UU. Aan de ene kant wil Parnassos zo bijdragen aan het vergroten van het community-gevoel van de universiteit. "Hier komen studenten samen van verschillende opleidingen die bijvoorbeeld samen aan een productie werken." Aan de andere kant wil het cultuurcentrum een podium bieden aan wetenschappers. “Wij willen een grotere rol spelen op het vlak van public engagement.”

Dat past bij de doelstellingen van het Centrum voor Wetenschap en Cultuur waar naast Parnassos ook Studium Generale en het Universiteitsmuseum onder vallen. “Wij willen dat wetenschap, cultuur en samenleving samenkomen in onze activiteiten.” Zo gaat Studium Generale vanaf 2020 bij Parnassos filmavonden organiseren. De film wordt ingeleid door een wetenschapper en na afloop wordt gediscussieerd. “Op die manier verbinden wij ons publiek met wetenschap.”

Wetenschappers zouden hier lezingen kunnen geven

Van Merriënboer nodigt de universiteit ook uit om meer dan nu het geval is toenadering te zoeken om gebruik te maken van de expertises en zalen van Parnassos. Nu werkt het cultuurcentrum al samen met bijvoorbeeld Career Services dat studenten voorbereid op een werkend bestaan en het Skills Lab dat studenten ondersteunt bij het verbeteren van hun academische vaardigheden. In haar ogen is er echter veel meer mogelijk. “Wetenschappers zouden hier lezingen kunnen geven, we kunnen hier debatten organiseren.”

Parnassos is in haar ogen de ideale plek om de universiteit te verbinden met de wereld daarbuiten. “Bij onze voorstellingen en uitvoeringen komt publiek dat niet altijd bekend is met de universiteit. Daarnaast komen hier jaarlijks zo’n 3000 cursisten die lang niet allemaal van de universiteit zijn. De bijna zeventig docenten uit het culturele veld die naast hun werk hier ook elders werken, nemen hun wereld mee in hun lessen en laten studenten daarmee kennis maken. Die wisselwerking verbindt werelden, en dat is wat we als universiteit moeten willen.”

Ik zie superveel mogelijkheden als de besturen van Pnyx bij ons intrekken

Van Merriënboer heeft de plannen voor de toekomst in 2018 moeten bijstellen. Toen werd bekend dat de beoogde samenwerking met de faculteit Geesteswetenschappen definitief niet door ging. “We zijn jaren bezig geweest om plannen uit te denken om in dit pand te gaan samenwerken met het departement Media- & Cultuurwetenschappen dat aan de Muntstraat zit. Wij bedienen amateurs en zij leiden op voor professionals, maar we konden de faciliteiten delen en van elkaars ervaringen leren. De samenwerking, dachten wij, kon een goede kruisbestuiving opleveren. Het plan was in kannen en kruiken, maar werd door de universiteit on hold gezet in afwachting van de nieuwe campusvisie. Uiteindelijk werd in maart 2018 de stekker eruit getrokken.”

De reden daarvoor was dat er geen ruimte was om het departement te huisvesten aan de Kruisstraat. “Er wonen in dit pand zestig internationals in dertig kamers voor wie alternatieve woonruimte gezocht moest worden om ruimte te maken voor Media- & Cultuurwetenschappen. Wij hoopten eigenlijk dat het pand aan de Muntstraat verkocht kon worden en met dat geld andere woonruimte voor de studenten gevonden kon worden.” Helaas, stelt ze, heeft dat niet zo mogen zijn.

Onlangs hoorde ze dat de studentbesturen van de binnenstad naar De Uithof moeten verhuizen omdat Pnyx niet meer voldoet. “Ik zie superveel mogelijkheden als die besturen bij ons intrekken”, zegt ze. “Veel besturen komen hier al om bijvoorbeeld hun activiteiten te houden, die zijn al bekend met ons. Als de besturen naar ons pand verhuizen, en dit gebouw als hun thuisbasis gaan zien, creëren we een hechte community en kunnen we op verschillende fronten samenwerken.” En waar moeten de internationals dan naar toe? “Ik weet niet wat de universiteit voor plannen met Pnyx heeft, maar misschien kun je daar woonruimte in maken of het pand verkopen en met dat geld huisvesting kopen of bouwen. Komt er op De Uithof een nieuwe studentenflat? Nou misschien kunnen de internationals daar naartoe verhuizen.”

25 jaar Parnassos in vogelvlucht



Cantoraat en Opscène gaan samenwerken
Parnassos Cultuurcentrum is in september 1994 ontstaan na het samenvoegen van muziekcentrum Het Cantoraat, theaterwerkverband Opscène en Stichting Danscentrum Utrecht in het nieuwe Cultureel Centrum Universiteit Utrecht. Muziek, dans en theater zijn dan onder één dak gehuisvest. De culturele instellingen verhuisden naar het pand aan de Kruisstraat waar voorheen de Rijks-HBS (een middelbare school) was gehuisvest. In het pand was ook ruimte voor het overkoepelend orgaan voor studentenmuziekgezelschappen Kosmu en een international guesthouse. In 2005 gaat Parnassos samenwerken met cultureel centrum De Uitwijk in De Uithof.

Parnassos krijgt subsidie van UU en HKU
Parnassos is grotendeels zelfvoorzienend. Van de benodigde inkomsten wordt 60 procent zelf verdiend. Dit doet het cultuurcentrum door de verhuur van zalen, horeca en het organiseren van cursussen, voorstellingen en uitvoeringen. Jaarlijks krijgt Parnassos 3000 cursisten en biedt daarnaast onderdak aan 500 studenten die actief zijn voor culturele studentenmuziek- en theaterverenigingen. In het pand zijn ook nog 30 studentenkamers gevestigd waar in totaal 60 internationals wonen. Zij huren de kamer via SSH.

Naast de UU participeren de Hogeschool voor de Kunsten (HKU) en het UMC Utrecht ook in Paranassos. Zij financieren mee zodat ook hun studenten en medewerkers net als die van de UU, met korting cursussen kunnen volgen. Deze bijdragen vormen 40 procent van het budget. Tot september 2009 werkte Parnassos ook samen met de Hogeschool Utrecht. In 2009 besloot de HU deze subsidie te stoppen. Hierdoor moest Parnassos bezuinigen en sloot in 2011 de locatie in De Uithof.

Verbindende functie

Parnassos is een belangrijke factor in het vormen van een (universitaire) gemeenschap. Niets is zo discipline overschrijdend als een muziek- of theatergezelschap, zegt Marieke van Merriënboer. Studenten van allerlei studierichtingen vinden elkaar in hun passie. “Parnassos is ook hun thuis. Het werkt als de sociëteit van een studentenvereniging. Hier ga je naartoe als je elkaar wilt opzoeken. Hier lopen je vrienden rond.” Parnassos is de thuisbasis van een aantal muziekgezelschappen als DeKoor, de Utrechtse Studenten Bigband, USConcert en het Utrechts Studenten Koor en Orkest (USKO) en Theatersportgroep Parnassos. De gezelschappen kenmerken zich bovendien doordat niet alle leden (nog) student zijn en de studenten niet allemaal een opleiding volgen aan de UU, zegt Van Merriënboer.  “Daardoor krijg je een kruisbestuiving wat enorm veel energie geeft.” Parnassos probeert ook de band met de stad en professionele artiesten meer aan te halen. Een goed voorbeeld hiervan is het UUnited Muziekfestival in TivoliVredenburg.

Trends in cursussen
Parnassos Cultuurcentrum moet zijn cursusaanbod aantrekkelijk houden, omdat zijn inkomsten hiervan afhankelijk zijn. Daarom houdt de instelling regelmatig een marktonderzoek en past zo het aanbod aan. Zo waren er jaren dat de lessen Zumba niet aangesleept konden worden en de theatercursussen totaal niet aansloegen. “Nu is het toneel ineens booming.”
Ook de internationalisering is niet aan het centrum voorbijgegaan. Zo'n 30 tot 40 procent van het aanbod is Engelstalig.

Opknapbeurt
Om Parnassos klaar te stomen voor de toekomst, is ook een fysiek begin gemaakt. Het pand aan de Kruisstraat heeft een fikse opknapbeurt gekregen. De theaterzaal is uitgerust met lekkere stoelen, de bar is voorzien van nieuw meubilair en de hal heeft haar rommelige look verloren. Een lik verf maakt de ruimtes weer heerlijk fris. Daarmee is een deel van het achterstallig onderhoud weggewerkt.