'Alcohol staat even niet per se centraal'

Het kan soms één van de lastigere aspecten van het uitwonende studentenleven zijn om elke dag weer te bedenken wat er vanavond gegeten moet worden. Ook is het soms een hele taak om in je huis iemand te vinden die zin heeft om in de keuken te staan. Omdat uiteten gaan steeds duurder wordt, de oude mensa al decennia gesloten zijn en sinds afgelopen collegejaar de universiteitskeukens al ’s middags hun deuren sluiten zal het buiten de deur eten voor sommigen een stuk minder bij het studentenleven gaan horen dan vroeger. 

Toch biedt voor een aantal studenten de eigen studentenvereniging hierin uitkomst. Op enkele studentenverenigingen wordt al decennia lang gekookt en voor de leden een betaalbare eettafel georganiseerd. Om te kijken hoe deze eettafels het hoofd boven water weten te houden nam DUB een kijkje in de keuken bij twee van deze verenigingen.

Pasta pesto en vegetarische stoofschotel bij S.S.R.-N.U.

De sociëteit van SSR NU aan de Oudegracht is een rustieke, enigszins schemerige ruimte die niet onder zou doen voor een bruin café - zo wordt er naast de bar gegeten. Er hangen dispuutsschilden aan de muur naast de eettafel en boven de piano in de hoek hangt een portret van de koning. Op een ronde tafel is een schaakbord geschilderd en er staat klassieke muziek op. Dat is lang niet altijd zo, zegt bestuurslid Tamara. “Wat er opstaat hangt een beetje af van wie het opzet, maar bij de eettafel staat er meestal geen harde muziek op, het gesprek staat natuurlijk centraal.” 

Het doel van de eettafel is het samenbrengen van leden op een net andere manier dan een borrel. “Dat is heel waardevol. Alcohol staat even niet per se centraal. Bij de eettafel gaat het echt over de gesprekken. Soms leggen we gesprekskaarten op tafel met allerlei thema’s zoals het studentenleven bijvoorbeeld over het geloof.”

Leden van SSR kunnen om de week op donderdag voor 3,50 euro op de sociëteit eten. Meestal trekt dit zo’n vijftien tot twintig leden. Komen er meer dan worden er tafels bijgezet: “Een enkele keer staat het hele gangpad vol”. De aanwezige leden krijgen een maaltijd geserveerd die bestaat uit een hoofd- en nagerecht. Er wordt gekookt, ingekocht en afgewassen door de leden zelf. Meestal neigt het menu naar het studentikoze, zoals een pasta pesto of een couscousschotel, maar zeker niet altijd: “Als de kokers creatief met het budget omgaan, kunnen ze bijvoorbeeld een voorgerechtje maken of echt een beetje uitpakken. Een keer was er een vega-stoofpot, die was écht heel lekker.”

Dat is kenmerkend, want het eten bij SSR. is eigenlijk bijna altijd vegetarisch. “We hebben veel vegetariërs onder de leden, zo nemen we meteen de meeste eetwensen mee. Ook helpt het ontzettend met de prijs.” De lage prijs voor een maaltijd bij SSR is indrukwekkend, maar ook steeds lastiger te handhaven met de stijgende prijzen in de supermarkt: “Als er veel mensen zijn, kan je groot inkopen en is het niet zo’n probleem, maar als we met weinig eters zijn is er voor de kokers eigenlijk geen ruimte om creatief te zijn. Dan wordt het of een simpele maaltijd, of kleine porties, maar dat is natuurlijk eigenlijk niet de bedoeling. We willen juist dat er én creatief gekookt kan worden én dat er voldoende eten is. Nu is dat soms wel lastig.”

Op termijn betekent dat waarschijnlijk dat de prijs omhoog moet, maar voor nu zet het bestuur in op een hogere aanwezigheid bij het ledeneten: “Je merkt dat het enthousiasme voor de eettafel na corona wat minder is geworden. We willen graag dat wat meer leden denken ‘oh ja, de eettafel, laat ik daar eens heengaan’. Er hoeft hier op donderdag niet door 150 man gegeten te worden, maar we proberen het enthousiasme wel weer wat op te krikken”. 

De eettafel van SSR-NU biedt dan ook wel het een en ander om enthousiast over te zijn, zegt ze. Zo is er een Valentijnsdiner, een pannenkoekendag en elk jaar de eettafelwedstrijd, waarin verschillende groeperingen tegen elkaar koken. Het eten tijdens de eettafelwedstrijd schijnt een heuse totaalervaring te zijn: “Jaarlijks is er een thema waar de deelnemers een verhaaltje omheen kunnen bouwen. Dan wordt er bij de maaltijd een toneelstukje opgevoerd.”

Het restaurantgevoel in de feestzaal van Unitas

Bij studentenvereniging Unitas kunnen hongerige leden vijf dagen per week voor 5 euro terecht in de wat donkere DeMoulin-zaal, waarvan op deur nog de oude aanduiding ‘eetzaal’ te lezen is. Plaatjes met name van oude jaarclubs en een omvangrijke muurschildering van een uil staren de leden aan en ook hier is de dichtstbijzijnde bar erg goed bereikbaar. 

In 2001 werd de eetzaal omgebouwd tot feestzaal met geluidsdichte doos-in-doos constructie. Het decor doet daardoor meer aan als een nachtclub dan een restaurant. Toch wordt hier elke maandag en dinsdag nog door 100 tot 150 leden gegeten. “Elke maandag eten alle commissies hier en op de dinsdagen aan het begin van het jaar wordt er door alle nieuwe leden gegeten, dat zijn wel echt de drukste dagen van de week. Dan heerst er echt een restaurantgevoel”, zegt rector Sanneke Crezee.

Er valt zowaar iets te kiezen voor de hongerige studenten: “Er zijn twee weekmenu’s, één uit de oven en één uit de frituur, ook is er een wisselend dagmenu van het fornuis. We proberen zoveel mogelijk rekening te houden met bijvoorbeeld vegetariërs en andere eetwensen, zodat er voor ieder wat wils is.” 

Een blik op de website onthuld een wereld van kroketburgers, rigatoni en tikka massala. Net als bij SSR-NU wordt ook op Unitas alles geregeld door de leden zelf. Gekookt wordt er door eerstejaars onder leiding van de daarvoor verantwoordelijke commissie, de Groupe Michelin. “Zij doen dat met veel plezier. Die maken er een feestje van in de keuken.” Op de vraag of het voor bestuursleden een vloek of een zegen is dat ze vijf dagen per week aan de eettafel overgeleverd zijn, komt er snel antwoord: “Ik vind het heel chill. Er wordt altijd lekker voor je gekookt. Laatst op woensdag was er citroenpasta met zalm, dat was zó lekker!”

Ook de eettafel van Unitas heeft enkele speciale diners op de jaaragenda staan. Zo is er elk jaar het inauguratiediner, waarop gevierd wordt dat de nieuwe eerstejaars opgenomen zijn in de vereniging. “Dat is echt een heel mooi diner voor meer dan tweehonderd man. Dat is voor de Groupe Michelin wel echt een hoogtepunt. En met de Dies, de verjaardag van de vereniging, hebben we elk jaar de boerenkoolmaaltijd.” Op de vraag waarom dan boerenkool, heeft de rector helaas geen antwoord. Ook na een navraag blijft dit gegeven een mysterie.

Heel hard raken de stijgende inkoopprijzen de 5 euro van Unitas nog niet: “We kijken vooral naar wat er wel kan. We zijn op dit moment ook bezig met verduurzaming. Zo proberen we beter te kijken naar wat we met overgebleven ingrediënten kunnen en willen we slimmer inkopen zodat je minder weggooit.” De Rector voegt toe: “Het grootste probleem is toch vooral het op tijd uitserveren. Iedereen krijgt wel te eten, maar niet altijd op tijd.”

Door de jaren heen is er veel veranderd voor de eettafel van Unitas. Naast de verbouwing van de eetzaal in 2001, was deze tot 1993 nog geopend voor niet-leden, wat ook buiten de studentenpopulatie bezoekers trok. Een reünist licht ons graag in over vaste gast ‘Bengeltje’: “Dat was een keurig uitziende oudere heer in een tweed jasje, hij stapte dan monter de Eetzaal binnen en als de aandacht op hem gevestigd was ,sprak hij altijd dezelfde woorden uit, ‘dag lieve bengeltjes van mij’, waarbij hij een konijnachtige buiging maakte. Daarna ging hij vrolijk tussen de studenten eten. Hij werd door niemand uitgelachen, iedereen behandelde hem heel respectvol.”

Eettafels bij andere verenigingen 

Ook andere studentenverenigingen bieden leden de mogelijkheid om gezamenlijk te eten. 

-Veritas: Vijf dagen per week, prijs rond de 6 euro 
-USC: Vier dagen per week, prijs 5,80 euro 
-UVSV/NVVS: Elke maandag en woensdag voor 3,50 euro 
-UMTC: Elke donderdag voor 3 euro