Drie perspectieven over Nederlands leren
'Het leren van de taal zorgde ervoor dat ik me meer thuis voel'
Dorka leerde Nederlands met de hulp van een docent
“Een woning vinden is absoluut makkelijker als ik Nederlands kan spreken”
“Mensen zeggen dat ik goed ben in het leren van talen,” zegt Dorka, een eerstejaarsstudent Pharmaceutical Sciences uit Hongarije. Nadat ze een linguïstiek Olympiade bijwoonde en daar het Nederlandse team hoorde spreken, raakte ze geïnteresseerd in de taal. Ze denkt dat, naast de goede universiteiten, haar waardering voor de taal een rol speelde om in Nederland te gaan studeren.
Zoals veel studenten begon ze met Duolingo. Daarna ging Dorka verder aan de slag met een docent, een keer per week. Zo behaalde ze het B1-niveau. Hoewel ze op het moment even haar Nederlands lessen gepauzeerd heeft, houdt ze haar Nederlands op peil door dagelijks de taal te lezen en te gebruiken. “Ik gebruik alleen Engels als het iets heel belangrijks is dat ik absoluut niet verkeerd mag zeggen. Anders gebruik ik Nederlands, ook in de winkels.”
Dorka gelooft dat het makkelijkste aan de taal de relatief simpele grammaticastructuur is. “Ik begrijp grammaticaregels en onthoudt ze best snel.” Aan de andere kant is juist gesproken Nederlands het moeilijkst om te begrijpen. “Nederlanders hebben de neiging om best snel te praten.” Een andere uitdaging vindt ze de g-klank.
Nederlands spreken heeft haar extra kansen gegeven. “Ik denk dat het vinden van een woning makkelijker is als je Nederlands spreekt.” Het heeft haar ook geholpen te integreren. “Ik zie soms internationale klasgenoten die geïrriteerd zijn als Nederlanders Nederlands spreken. Ik begrijp tenminste wat ze zeggen.” Hoewel ze Nederlandse vrienden heeft, spreken ze Engels met elkaar. “Mijn Nederlands is nog niet goed genoeg.” Dat is ook de reden waarom Dorka had besloten verder te gaan leren, maar “mijn motivatie is laag,” zegt ze. “Iedereen spreekt hier Engels. Misschien kan ik beter andere talen gaan leren.” Toch hoopt ze ooit op C1-niveau te komen. “Het is moeilijker om je uit te drukken in een taal waar je nog niet heel goed in bent.” De kennis van het Nederlands helpt haar ook de toekomst flexibel te houden. “Als de politieke situatie in Hongarije niet verbetert, blijf ik waarschijnlijk hier.”
Ze herinnert zich momenten waarbij ze zich voor schut zette omdat ze woorden vergat en switchte naar het Engels als Nederlanders haar niet begrepen. Vaak zijn Nederlanders de eersten die overstappen naar het Engels zodra ze doorhebben dat ze nog aan het leren is. “Dat beledigt me niet, maar het is leuker als ze het niet doorhebben, of snappen dat ik juist wil oefenen. Het is wel irritant.”
Ze vindt het geweldig dat haar familie thuis trots op haar is omdat ze een nieuwe taal leert. Over het algemeen vindt Dorka dat Nederlands leren een waardevolle ervaring is. Het heeft haar geholpen contact te leggen met mensen en ze begrijpt de cultuur in Nederland beter. “Ik denk dat het om die reden heel belangrijk is om de taal te leren van het land waar je bent. ”
Anna leerde haarzelf Nederlands door tv te kijken
"Toen ik probeerde mijn fiets te laten repareren, sprak ik alleen maar Nederlands"
Anna’s aanpak om Nederlands te leren was relaxt. Ze heeft nooit echte lessen gehad, maar leerde zichzelf Nederlands door het nieuws op internet en tv te kijken. Daarnaast gebruikte ze boeken en deed luisteroefeningen. Als een derdejaarsstudente English Language & Culture met een interesse in linguïstiek, houdt ze van het leren van nieuwe talen. “Op school waren de taallessen altijd mijn favoriete vakken.” Omdat ze vindt dat het normaal is om de taal te kennen van het land waar je in woont, besloot ze Nederlands te proberen. Ze schat zichzelf nu in op B1-niveau.
Maar ze denkt wel dat ze meer zou kunnen doen om haar niveau op peil te houden. Volgens Anna is Nederlands redelijk informeel, waardoor het makkelijk te leren is, maar zinsstructuur is moeilijk, en de grammatica is all over the place. Nederlands spreken in het openbaar is iets wat ze alleen doet als ze de tijd en het geduld ervoor heeft. Bij kortere gesprekken heeft ze de neiging om snel terug te vallen op het Engels. “Misschien is het gewoon makkelijker, misschien is het een gewoonteding.” Hoewel ze Nederlandse vrienden heeft, spreken ze Engels met elkaar. “Soms probeer ik actief ergens om alleen Nederlands te spreken, zoals toen ik mijn fiets liet repareren.”
Ze komt uit Zuid Tirol en haar moedertaal is Duits. “Ik zie wel een voordeel hier – Duits spreken heeft het veel makkelijker voor mij gemaakt om de taal te leren.” Maar je moet volgens haar Duits en Nederlands niet te veel als gelijken zien, want dat zorgt alleen maar voor verwarring.
Hoewel Anna’s Nederlands niet perfect is, is ze dankbaar dat Nederlanders niet naar het Engels switchen als ze haar accent horen. “Ze lijken blij te zijn om een buitenlander Nederlands te horen spreken.” Ze denkt dat Nederlands spreken haar leven een stuk makkelijker heeft gemaakt, vooral in het begrijpen van informatieborden en overheidswebsites. Het heeft ook voor kansen gezorgd, zoals een stage op een school, en het maakt haar werk als barista makkelijker als ze praat met klanten. Ze houdt van de verkleinwoorden: “Die maken het zo’n schattige taal.”
Ze voelt nooit de druk om Nederlands te praten, en voelt zich altijd goed opgevangen. “Misschien is het niet genoeg druk om me te pushen om vloeiender te worden; ik zou meer geleerd kunnen hebben in de tijd dat ik hier door heb gebracht.” Anna heeft overwogen een minor in het Nederlands te doen, wat haar zou stimuleren om de taal meer te studeren. Dat, in combinatie met haar wens om in Nederland te blijven na haar studie, betekent dat vloeiend Nederlands spreken veel voordelen zou hebben. Anna’s tips voor iedereen die Nederlands wil leren is “om veel te lezen, dat is altijd heel belangrijk. En bouw een gewoonte op.”
Angela volgde lessen aan de Volksuniversiteit
"Bijna alle leden van mijn sportclub zijn Nederlands"
Angela is half-Spaans en half-Frans. Ze heeft over de hele wereld gewoond voordat ze naar Utrecht verhuisde voor haar masteropleiding. “Ik heb op de meeste plekken leuke ervaringen opgedaan, maar het voelde alsof ik iets miste.” Dat gaf haar het idee om Nederlands te leren.
Voor Utrecht heeft een tijd in Finland gestudeerd als uitwisselingsstudent. Daarna wilde ze iets warmers ervaren, dichter bij haar thuisstad Barcelona. Ze was geïntrigeerd door de fietscultuur hier, en besloot naar Nederland te verhuizen. Hoewel het extra werk betekende, vond ze het waardevol om Nederlands te leren. Haar belangrijkste motivatie was de interesse in de taal.
Angela vindt het leuk om van haar Nederlandse vrienden meer woorden en straattaal te leren. Hoewel ze de grammatica lastig vindt door de vele uitzonderingen, probeert ze in het openbaar zoveel mogelijk Nederlands te spreken. Haar zelfvertrouwen groeit hierin wel, toch switcht ze naar het Engels als ze gestrest of gehaast is. Ze is trots dat Nederlanders niet meer overstappen naar het Engels als ze haar horen spreken. “Als ik echt wil integreren en misschien langer wil blijven, of hier later wil werken, dan is taal heel belangrijk.” Ze hoopt ooit vloeiend de taal te beheersen. In het verleden stapten Nederlanders vaak over naar het Engels als ze haar accent hoorden of doorhadden dat ze worstelde met de taal, “en dat is natuurlijk erg irritant”.
Ze heeft nu tweeënhalf jaar Nederlands geleerd en is nu op B2-niveau. Ze volgt een keer per week Nederlands lessen aan de Volkskuniversiteit, en oefent haar taalvaardigheid als lid van een sportclub waar ze twee keer per week traint. Aangezien bijna alle leden Nederlanders zijn, wordt integratie zo makkelijker. Ze leest ook Nederlandse boeken, luistert naar podcasts, en kijkt tv om haar taalvaardigheid te verbeteren.
Angela studeert Bioinformatics & Biocomplexity, en de bètawetenschappen zijn al zo Engelstalig dat het voor haar studie of specialisme niet nodig is om Nederlands te spreken. Maar voor sociale contacten heeft het spreken van de taal ervoor gezorgd dat ze zich er meer bij voelt horen, en zich meer thuisvoelt. Angela adviseert iedereen die Nederlands wil leren om op zoek te gaan sociale groepen, zoals sportclubs, zodat je de motivatie hebt om te oefenen en constant nieuwe woorden blijft leren.
Angela heeft gezien dat haar internationale vrienden achteraf spijt hebben dat ze niet meer tijd hadden gestopt in het leren van de taal – “nu voelen ze het verschil, en voelen ze zich hier minder thuis dan ik.” Hoewel haar Nederlandse vrienden onder de indruk zijn, voelt ze zich nog regelmatig onzeker. “Soms schaam ik me een beetje; wat als mensen denken dat ik dom ben omdat mijn Nederlands niet zo goed is?” vraagt ze zich af.
Haar tip voor mensen die Nederlands leren is om een sociale omgeving te zoeken, zoals haar sportclub. Het helpt niet alleen voor het oefenen en het leren van nieuwe woorden, maar het is ook een constante motivator. “In dit land is het niet erg om alleen Engels te kunnen spreken, maar als je een leuke Nederlandse vriendengroep vindt, kunnen ze je helpen de taal te leren.”