‘Het is niet chill als je móet meedoen met shotten’

Met snelle, opzwepende muziek trapt de UIT-band Straatherres de Openingsshow van de Utrechtse Introductietijd (UIT) onder de noemer ‘Fris & Fruitig’ in TivoliVredenburg af. Met hun drukke straatoptredens in Utrecht, weten ze menig voorbijganger te laat springen, zingen en dansen. Door de UIT-lopers worden ze op maandagochtend nog wat voorzichtig onthaald.  

Deze UIT maken zo’n drieduizend aankomende studenten kennis met de stad Utrecht, sluiten ze de eerste vriendschappen en ontdekken ze het Utrechtse studentenleven met haar vele studentenverenigingen. In de openingsshow worden ze welkom geheten door burgemeester Sharon Dijksma. In een videoboodschap spreekt ze de kersverse studenten toe en vertelt ze over de stad Utrecht met de “groene parken voor een early morning run, onze bakkers voor een lekkere ontbijtje en een frisse duik in een van onze zwembaden om een nieuwe dag fris en fruitig fruitig te kunnen beginnen.” 

Ook leerden de UIT-lopers de rector van de Universiteit Utrecht (UU), Wilco Hazeleger, en voorzitter van de Hogeschool Utrecht (HU), Wilma Scholten, beter kennen in een 60 seconden spel, waarbij de bestuursleden geen ‘ja’, ‘nee’ of ‘uh’ mogen antwoorden op vragen van de presentatoren. Met een druk op de rode knop, opent het UIT-team officieel de introductieweek. 

De Openingsshow in TivoliVredenburg

Bewust alcohol drinken
Van oudsher betekent de UIT voor veel deelnemers feesten en drinken. Door groepsdruk drinken studenten soms wel alcohol terwijl ze dat eigenlijk niet willen. De organisatie van de UIT wil deelnemers bewustmaken van hun alcoholgebruik met de Choose-your-Cheers campagne, een initiatief van studenten die vorig jaar werd gestart op de Nijmeegse introductieweek. 

Deze campagne benadrukt dat studenten zelf kunnen beslissen of ze wel of geen alcohol drinken. Een alternatief is bijvoorbeeld een 0,0-biertje of fris. Dit jaar is er bij de UIT op de tap ook cider te koop. Een glutenvrij drankje met een lager alcoholpercentage dan bijvoorbeeld wijn. 

“We willen iedereen aanmoedigen om de UIT op diens eigen manier te beleven”, zei woordvoerder van de UIT Anton Dupré eerder tegen DUB. “Het maakt daarbij niet uit of dit met of zonder alcohol is. Het belangrijkste is dat de week voor de UIT-lopers fijn verloopt.” 

De UIT-lopers wordt ook om een andere reden op het hart gedrukt om veel water te drinken: het warme weer. Het wordt de hele UIT-week heet met temperaturen rond de 30 graden. De organisatie heeft daarom haar hitteplan in werking gezet. Met tenten en doeken zijn extra schaduwplekken gecreëerd, er wordt gratis water en zonnebrand uitgedeeld en in de UIT-app staan alle watertappunten in Utrecht waar mensen hun waterflessen kunnen vullen. 

UIT-groepje 
Op het Paardenveld waar de UIT-lopers na de openingsshow hun mentoren en groepje ontmoeten, zit Diede, die aan de opleiding Elektrotechniek aan de Hogeschool Utrecht gaat beginnen. Hij vindt het goed dat de UIT veel drinken probeert te ontmoedigen. “Ik vind het gek dat hard- en softdrugs strikt verboden zijn, terwijl alcohol soms schadelijker is en wel wordt toegestaan. Alcohol is erg genormaliseerd in onze samenleving. Daarnaast vind ik het ook niet chill wanneer iets móet: zoals dat je zou móeten meedoen aan shotten bijvoorbeeld. Het is belangrijk dat het gerespecteerd wordt als je aangeeft dat je dat niet wilt.” 

Diede hoopt dat de introductieweek gezellig wordt en dat er veel feesten zijn. Maar of hij ook echt z’n gedrag gaat aanpassen door de campagne? Daarop reageert Diede weifelend. “Ik probeer er wel op te letten dat ik tijdens het feesten niet te veel drink, omdat ik anders de ochtend erna last heb van hangxiety. Eigenlijk ben je op zoek naar de sweet spot, waarbij je nog wel gewoon normaal en sociaal bent en je niet als een debiel gedraagt. Je moet weten wanneer je moet stoppen, maar in de praktijk is dat nog weleens lastig. Ik probeer er wel op te letten, maar of dat nou altijd lukt… Als je wat hebt gedronken, vergeet je al snel weer je goede voornemens.”

Iets verder op het Paardenveld staat UIT-mentor Hielke Boers en vierdejaarsstudent Natuur & Sterrenkunde aan de UU zijn mentorkinderen op te wachten. Hij is voor het derde jaar op rij mentor. Hielke had zelf een heel leuke UIT-week en wil dat doorgeven aan de volgende lichtingen studenten. 

Ook Hielke kan de alcoholcampagne van de UIT waarderen. “Eerstejaarsstudenten weten nog niet zo goed wat er op hen afkomt en kunnen over hun eigen grenzen heengaan. Ik ken dat ook uit mijn eigen studentenleven. Toen ik 18 of 19 jaar was, is dat ook weleens gebeurd. Het is goed om hierover meer bewustzijn creëren.” 

De mentor heeft het gevoel dat er al wel wat aan het veranderen is. “Ik heb het idee dat de jeugd van tegenwoordig een stuk verantwoordelijker omgaat met alcohol dan in mijn tijd. De voorgaande jaren, eigenlijk sinds de coronapandemie, zijn voor mijn gevoel 18-jarigen rustiger geworden. Het is een goede ontwikkeling. Je kan het ook leuk hebben zonder alcohol.” 

Drankspelletje
In park Lepelenburg zitten UIT-lopers Job, Juriaan en Joep in het gras bij te komen van de stadsintroductie, de rondleiding door Utrecht. Job en Joep beginnen in september aan de dubbele bachelor Economie & Wiskunde, Juriaan gaat Culturele Antropologie studeren, alle drie aan de UU. “Aan ons is voorgesteld om de stand van campagne te skippen”, zegt Job. “We doe geen uitspraken wie dat heeft gezegd.” 

Jurriaan was sowieso niet van plan om veel te drinken tijdens de introductieweek, vertelt hij. Joep is minderjarig, maar hij heeft al wel twee biertjes op. Ondanks dat het door de UIT-organisatie strikt wordt verboden. Volgens Joep is het heel makkelijk om als minderjarige aan alcohol te komen tijdens de introductieweek, doordat anderen het voor hem halen. 

Jurriaan vindt het wel goed dat de UIT-organisatie veel alcohol drinken probeert te ontmoedigen, maar Job is kritischer. Hij zegt: “Ik vind zo’n campagne vooral een manier voor de organisatie om naar buiten toe te laten zien dat ze er wat aan doen. Studenten die veel willen drinken, bereik je er waarschijnlijk niet mee.”

Toch vinden alle drie de achterliggende gedachte goed. Jurriaan vertelt dat ze met hun UIT-groepje een drankspelletje deden, waarbij sommigen meededen met water in plaats van met bier. “Je kan gewoon kiezen.” Job: “Je wordt niet geforceerd om te drinken. En we letten wel op elkaar. Als je ziet dat iemand een beetje duizelig of afwezig is, vraag je of het goed gaat. Je haalt even water of wat te eten voor diegene.”