Lui of verslaafd? Utrechtse studenten goede klanten van (flits)bezorgers

In Utrecht zijn momenteel drie flitsbezorgers actief. Gorillaz, Flink, en Getir brengen je boodschappen in een kwartier bij je thuis. Ongeveer de helft van de studenten bestelt wel eens boodschappen en 5 procent gaat zelfs nooit meer naar de supermarkt, volgens een onderzoek in Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk van studentenplatform Studeersnel.nl. Studenten doen dat voornamelijk om niet meer de deur uit hoeven. Uit dat onderzoek blijkt ook dat studenten de komst van flitsbezorging over het algemeen een positieve ontwikkeling vinden, omdat ze het zien als een goede aanvulling op het reguliere aanbod. Bovendien zijn ze enthousiast over het lokale aanbod van producten dat bijvoorbeeld de Amsterdamse en Rotterdamse Gorillaz filialen aanbieden.

Vooral als je brak bent, is het echt een uitkomst dat een vette hap binnen een paar minuten voor je deur staat

Sam, een student Rechtsgeleerdheid aan de UU, vindt het een nuttige ontwikkeling, hoewel hij erkent er ook luier van te worden. Hij woont in een studentenhuis bij Vaartsche Rijn en bestelt nu één of twee keer per week boodschappen via flitsbezorgers. In de winter was dat zelfs wel drie of vier keer per week. Waarom? “Het is makkelijk. Vooral als je brak bent, is het echt een uitkomst dat een vette hap binnen een paar minuten voor je deur staat. Maar we bestellen het ook vaak in de avond wanneer de supermarkten dicht zijn en we zin hebben in wat snacks. En zo veel duurder is het niet eens.” Eerst bestelde hij voornamelijk via Gorillaz omdat die bij hem om de hoek zat en de bezorging meestal minder dan 5 minuten duurde. Nu het aantal klanten is toegenomen duurt het veel langer. Daarom is hij overgestapt op Getir omdat die momenteel betere aanbiedingen heeft. Maar dat kan zomaar weer veranderen, afhankelijk van waar de beste kortingen zijn te krijgen. Hij bestelt voornamelijk dingen zoals brood, eieren, kaas, of bijvoorbeeld een fles Cola.

Die luiheid van bestellende studenten wordt ook goed zichtbaar in de hoogbouw op het IBB. Merel woont op de 11de verdieping en kwam op de trap een bezorger tegen die naar de 17de verdieping moest toen de lift kapot was. De mensen die daar woonden, hadden geen zin om naar beneden te komen. Dat herkent ze ook uit haar eigen huis. "Ervaren bezorgers hebben wel bepaalde trucjes. Dan zetten ze het pakketje bijvoorbeeld in de lift en sturen die  naar boven. Als de lift kapot is spreken we via de intercom nog weleens af om elkaar halverwege op de trap te ontmoeten. Maar sommige bezorgers nemen niet eens meer die moeite en zetten alles gewoon op de begane grond neer." Merel vindt het zelf een beetje onzin om boodschappen te bestellen, omdat de Jumbo op drie minuten lopen is.

Voor studenten in De Uithof zou flitsbezorging wel een uitkomst kunnen bieden, omdat de dichtstbijzijnde ‘normale’ supermarkt in Bunnik is. De Uithof ligt echter buiten het bereik van de Utrechtse flitsbezorgers. Studenten kunnen er wel bijvoorbeeld bij Picnic bestellen, maar dan krijgen ze hun boodschappen pas twee of drie dagen later. Bovendien is het minimale bestelbedrag 35 euro. Katja woont op het science park en vertelt dat ze de Picnic autootjes weleens ziet staan, maar dat ze niemand kent die van de service gebruik maakt. “Ik heb het zelf maar één keer gedaan, toen ik in quarantaine zat.”

Bestellen bij flitsbezorgers is gewoon verslavend

Studenten die in de stad wonen zien ook andere voordelen van de flitsbezorgers. Je kunt er ook grappen mee uithalen. Het was bijvoorbeeld een tijdje een hype onder studenten om hun vrienden via flitsbezorgers te “Icen- een gewoonte waarbij een fles Smirnoff Ice wordt verstopt, bijvoorbeeld in iemands bed of tas, en degene die hem vindt, is verplicht om hem in één keer leeg te drinken. Via de flitsbezorgen bestellen studenten  een fles Ice op hun eigen of een ander adres. Degene die de deur open doet vond hem dan in de kartonnen bezorgtas en moest hem gelijk opdrinken.

Die hype ging snel weer over toen de flitsbezorgers de flessen Ice duurder maakten en de minimale bestelwaarde naar 10 euro ging, vertelt Bram die net is afgestudeerd. Toen hij nog op de IBB woonde, maakte hij veel gebruik gemaakt van de flitsbezorgservices om zijn huisgenoten te Icen op dronken huisavonden. Nu woont hij in een SSH-herenhuis en is hij wat serieuzer geworden. Daarom bestelt hij bijna niets meer. “Bestellen bij flitsbezorgers is gewoon verslavend. Je gaat je er echt niet beter door voelen, maar toch doe je het.” Hij laat vervolgens een video van NOS op 3 zien waarbij wordt uitgelegd hoe flitsbezorgers inspelen op het beloningssysteem van iemands hersenen en dus inderdaad verslavend kunnen zijn.

Ook Katalin, student Klinische Psychologie, is geen fan van flitsbezorgen en vreest voor een toekomstig dystopie waarbij we helemaal niets meer zelf hoeven te doen. “Maximum gemak geeft geen voldoening; die krijg je alleen als je moeite moet doen voor je beloning. Flitsbezorging zorgt ook voor meer vervreemding omdat je niet meer naar buiten hoeft. Zo kunnen we lekker lui en depri op de bank  zitten met zijn allen.” Toch bestelt ze bijvoorbeeld wel bijna al haar kleding online. “Tja, ik word depri van kleedkamers. Ik kan niet met alles principieel zijn.”

Eten heb je toch nodig, of je dat nou bestelt of in de supermarkt haalt

Loa, een student Global Sustainability Science (GSS), bestelt wel af en toe eten maar is daarentegen te principieel om kleding online te bestellen. “Eten heb je toch nodig, of je dat nou bestelt of in de supermarkt haalt. Kleding daarentegen wordt vaak onnodig besteld en voor een groot deel teruggestuurd, dus die milieu-impact is een stuk groter. Daarom koop ik vooral in tweedehands winkels.” Haar huisgenoot geeft blozend toe dat ze wel veel kleding bestelt. Ze doet wel haar best om zo weinig mogelijk kleding terug te sturen omdat ze er laatst achter kwam dat een groot deel daarvan wordt weggegooid.  

Sommige studenten zijn wat extremer in hun duurzaamheidsidealen. Lis studeert ook GSS, bestelt nooit online, en doet regelmatig aan dumpster diving bij het Gorillaz depot. Samen met een groep vrienden haalt ze regelmatig producten die pas net over de datum zijn uit de afvalbakken achter het gebouw op weg van de universiteit naar huis. “Er wordt heel veel weggegooid, vooral verse groenten en fruit. Er zit soms een beurs plekje op, maar dat vinden wij niet erg.”

Ze vertelt dat supermarkten ook voedsel weggooien, maar dat die hun afvalcontainers op slot doen. Bij Gorillaz Utrecht vooralsnog niet. “We komen regelmatig medewerkers tegen en die vinden het helemaal prima dat we die weggegooide producten meenemen.” Lis en haar mede-divers krijgen  zijn dan ook blij met de komst van Gorillaz, al is het om een heel andere reden dan de meeste andere studenten: zij halen er een gratis maaltijd af.