Studenten PPE krijgen voortaan ‘honours college’ op hun diploma

Drie jaar geleden begon de bachelor Philosophy, Politics and Economics (PPE) als een samenwerkingsverband tussen de faculteiten Geesteswetenschappen en Recht, Economie, Bestuur & Organisatie (Rebo). De studenten krijgen een combinatie van speciaal voor hen ontworpen vakken van Filosofie, Geschiedenis, Economie en Bestuurs- & Organisatiewetenschap. Het is een brede opleiding die aansluit bij de trend naar interdisciplinair onderzoek. De opleiding is Engelstalig en het streven is om zeker 40 procent internationale studenten te werven.

Het is een selectieve bachelor waar ook extra hoog collegegeld voor gevraagd wordt. Op dit moment bedraagt het collegegeld 4.337 euro voor Nederlandse en EU-studenten, voor studenten buiten de EU is het 12.578 euro. De opleiding werd gepresenteerd als een ‘honours’- opleiding, zoals DUB bij de start ook kopte.

De officiële opening van PPE met in het midden de decaan van Rebo Janneke Plantenga. Foto DUB

De eerste lichting zal binnenkort afstuderen en de studenten waren in de veronderstelling dat op hun diploma zou komen te staan dat het een ‘honoursopleiding’ is. Per toeval kwamen ze erachter dat hun bachelor deze honours-status helemaal niet had. “Dat was wel even schrikken. Toen ik me inschreef stond er op de website zelfs met koeienletters ‘honours’, maar het bestuur van de opleiding vertelde ons dat we het verkeerd begrepen hadden”, vertelt derdejaarsstudent Vita Verheij.

Ze is een student van de eerste lichting van PPE. Gezien hun afstuderen nadert, kwam de aantekening op het diploma ter sprake. “In gesprek met een onderwijsadviseur bleek daar ineens verwarring over te zijn. Niet veel later kregen we een mailtje van de PPE board, die onderstreepte dat de opleiding geen honours-status had. Daarna was op de website ook ineens het woord ‘honours’ weggehaald”, aldus Vita.

Valse voorwendselen
Hoewel de studenten zeggen een fijne ervaring te hebben met de opleiding en de staff, groeide op dat moment hun achterdocht en ontstond onrust in de gelederen. “Veel studenten voelden zich misleid. Alsof ze onder valse voorwendselen begonnen waren aan een studie waar ze ook nog eens de proefkonijnen waren, als eerste groep studenten. We betalen dubbel zo veel collegegeld en er wordt veel van ons verwacht”, vertelt Thomas Kroes.

Hij zit ook in het laatste jaar van PPE en heeft samen met Vita en drie medestudenten een dossier opgesteld over de kwestie. Via U-raadslid Kick Rechsteiner is het dossier uiteindelijk bij het College van Bestuur terechtgekomen.

Het dossier bevat onder andere screenshots van de UU-website waar op de pagina van PPE groot ‘honours’ staat en mailcontact tussen studenten en het opleidingsbestuur. Ook omschrijven de studenten in het dossier welke extra-curriculaire activiteiten ze allemaal ondernemen. Thomas: “We hebben echt onze handen uit de mouwen gestoken om een community te bouwen. We zijn er vanaf het eerste moment mee aan de slag gegaan. We hebben een studievereniging opgericht, extra talks georganiseerd, noem maar op.”

Vita beaamt: “We zijn heel betrokken studenten. We hebben commissies opgericht en volgen naast het normale curriculum extra vakken. Na onze tentamenweken hebben we ook ‘step-back weeks’: grote interdisciplinaire projecten. Een docent heeft zelfs een keer gemaild dat er van ons verwacht werd dat we actief deelnamen aan die projectweek, vanwege het honours-karakter van onze opleiding.”

Wat is meer waard?
De opleiding PPE mocht een hoger collegegeld vragen en studenten selecteren omdat het de stempel 'BKKI’ kreeg, dat staat voor Bijzonder Kenmerk Kleinschalig en Intensief Onderwijs. Dit is een accreditatie die de onderwijskeurmeester NVAO toekent en die in principe alleen bestaat in Nederland en Vlaanderen. In Utrecht zijn het Utrecht University College en het University College Roosevelt andere BKKI-opleidingen. Ook Bestuurs & Organisatiewetenschap mag zich BKKI-opleiding noemen, maar vraagt geen extra collegegeld.

De vraag is nu wat meer waard is: een BKKI-vermelding of de term honoursopleiding? Volgens het bestuur van PPE heeft de term honours geen landelijke of internationaal beschermde status. Universiteiten mogen die zelf toepassen. In die zin is het predicaat BKKI exclusiever. Maar die wordt alleen in Nederland en Vlaanderen gebruikt.

Het onderwerp ligt bij PPE’ers gevoelig. “Sommigen zijn bang dat hun diploma straks minder waard is”, legt Thomas uit. Onder studenten ontstond discussie over wat er nou meer ‘waard’ was, de stempel BKKI, of het keurmerk honours? Een deel van de studenten was geneigd met de uitleg van het bestuur genoegen te nemen, anderen wilden vasthouden aan de term ‘honours’. Thomas: “PPE is een internationaal gerichte opleiding, en op de arbeidsmarkt zegt de term ‘BKKI’ gewoon een stuk minder dan de term ‘honours’.”

Verwarring
Programmadirecteur Dorothea Gädeke betreurt de ontstane verwarring. Toen de discussie oplaaide zat haar voorganger Rutger Claassen nog op haar functie, dus over de communicatie destijds kan ze in detail weinig zeggen. Wel kan ze zich iets voorstellen bij wat er mis is gegaan: “De term BKKI is op de website vertaald naar honours en daardoor is het idee ontstaan dat het een ‘honoursopleiding’ zou zijn.”

Ze benadrukt dat ook internationaal ‘honours’ niet overal hetzelfde betekent. “De term wordt vrij losjes gebruikt en betekent over heel de wereld weer iets anders. In Zuid Afrika en Australië is het bijvoorbeeld een degree programme van één jaar tussen de bachelor en master, en in andere delen van de wereld is het meer een specificatie op goede cijfers. In Nederland betekent honours een extra aanvulling op het standaard bachelorprogramma.” Bij toekomstige werkgevers zal je dus altijd moeten uitleggen wat jouw ‘honours’ precies inhoudt, net als dat je de term ‘BKKI’ misschien moet uitleggen.

Oplossing College van Bestuur
Het College van Bestuur heeft nu als besluit genomen dat voortaan alle BKKI-opleidingen hun opleiding een ‘honours college’ mogen noemen. Specifiek zal de nieuwe term ‘honours college’ op het diploma toegevoegd worden. Hierdoor kent de Universiteit Utrecht nu twee vormen van honours: honours programmes (zoals we het normaal kenden, met extra vakken en activiteiten bovenop de bachelor, inclusief het specifieke honourstraject Law College) en honours colleges (BKKI-opleidingen zoals PPE, UCU, UCR en B&O). 

“Studenten van PPE zullen vanaf nu op hun diplomasupplement de aantekening krijgen dat ze hun opleiding aan een honours college hebben gevolgd”, legt beleidsmedewerker Els Roza uit. “Zij hebben daarnaast de mogelijkheid om aan een honours programme deel te nemen, dat bovenop hun reguliere opleiding gevolgd kan worden. Dan kunnen ze ook nog een honourscertificaat halen.”

Onbeschermde term
Programmadirecteur Dorothea Gädeke is blij dat het bestuur nu een verschil heeft gemaakt tussen de honours programmes en de honours colleges, zoals PPE. En dat de term wordt toegevoegd aan het diploma. Al houdt ze vast aan het idee dat er niet echt een verandering heeft plaatsgevonden. “De status van de BKKI-opleiding blijft hetzelfde. De universiteit heeft nu besloten om de onbeschermde term ‘honours college’ toe te kennen aan alle BKKI-opleidingen. En alleen met een honours programme kan je een honours certificaat aanvragen."

PPE studenten die bang waren dat hun diploma minder waard zou worden, kunnen ook opgelucht ademhalen. Beide termen komen op het diploma. De exclusieve accreditatie BKKI wordt immers gelijk gesteld aan honours college. Of de term honours college ook daadwerkelijk gehanteerd gaat worden bij alle BKKI-opleidingen, is nog de vraag. B&O heeft bijvoorbeeld nog niet besloten of ze van de mogelijkheid gebruik gaan maken, vertelt Roza. “Zij zijn op dit moment nog aan het onderzoeken wat het voor de opleiding betekent en hoe hun studenten er tegenover staan.”

Vita is met de uitkomst “superblij”. “Per toeval is het balletje gaan rollen, en dit is wel best case scenario qua uitkomst. We wisten niet of het zou gaan lukken.” Ook Thomas is tevreden: “PPE is een prachtige opleiding, en het zou jammer zijn als je door zo’n teleurstelling negatiever zou terugkijken op je studietijd. Mooi dat het opgelost is.”