Een speciale commissie gaat aan de UT bepalen wie een culturele topper is, en wie niet.
“De regeling is bedoeld voor studenten die graag hun studie willen afmaken, maar ook op hoog niveau in de cultuursector actief zijn”, zegt commissielid Hannah de Vries. “Zo hebben we een student die aan pianoconcoursen meedoet en een danspaar dat weleens voor een wedstrijd naar het buitenland moet. Voor schrijvers of kunstenaars ligt het wat moeilijker, maar ook zij komen in principe in aanmerking voor extra ondersteuning.”

Een stormloop wordt het zeker niet, verwacht De Vries. “Maar de regeling is ook bedoeld als stimulans: je wilt voorkomen dat iemand die goed kan schrijven zijn studie opgeeft om schrijver te worden. We willen ze niet kwijt.”

HOP

Onlangs heeft het college van bestuur de benoeming van Van de Zande goedgekeurd, na consultatie van de belangrijkste betrokkenen in de UB&D (leidinggevenden in O&O en StS) en de decanen van de faculteiten.

Drs. Leon van de Zande heeft binnen de directie O&O nu al een leidinggevende functie. Hij wordt, aldus de Nieuwsbrief van UB&D, door medewerkers gewaardeerd en hij geniet het vertrouwen van het college van bestuur en de decanen.

Van Zande, van huis uit neerlandicus, hield zich eerder binnen O&O bezig met onder meer interne en externe kwaliteitszorg, samenwerking met de Hogeschool Utrecht en de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en binnen de stuurgroep Onderwijsaangelegenheden (StOA) van universiteitenkoepel VSNU.

In zijn nieuwe functie krijgt Van de Zande de taak om de reorganisatie van de UB&D, zoals die nog door Vermeulen is uitgewerkt, te implementeren voor wat betreft de directie O&O.

AH

Dat blijkt uit de vandaag verschenen Keuzegids Deeltijdstudies, waarin voor het eerst deeltijdopleidingen met elkaar worden vergeleken. In een inleidend artikel maken de auteurs zich zorgen over de staat van het deeltijdonderwijs. Als grootste probleem zien zij de “gaten in het aanbod” van opleidingen, want er is de afgelopen jaren flink gesnoeid. Bepaalde disciplines worden nauwelijks in deeltijd aangeboden. Ook verschilt het aanbod sterk per regio.

De meeste deeltijdopleidingen worden aangeboden aan hogescholen, maar ook universiteiten hebben speciale programma’s voor deeltijdstudenten. Vooral daar laat de situatie te wensen over. Als een universitaire opleiding al in deeltijd wordt aangeboden, komt het er vaak op neer dat de studenten overdag moeten aanschuiven bij de voltijders. Veel disciplines zijn alleen toegankelijk voor voltijdstudenten, wat volgens de auteurs opmerkelijk is in een tijd waarin Nederlanders geacht worden hun leven lang te leren.

Een populaire academische deeltijdstudie is rechten, maar de kwaliteit ervan is aan alle universiteiten middelmatig, schrijft de Keuzegids. Goede resultaten worden behaald bij geschiedenis in Groningen en Leiden, Engels in Leiden en wijsbegeerte in Tilburg en aan de VU in Amsterdam. Groningen scoort excellent bij theologie en religiestudies, maar daar lopen slechts acht deeltijders rond.

De Open Universiteit, die zich van oudsher richt op deeltijdstudenten, haalt het beste gemiddelde oordeel, op korte afstand gevolgd door de Radboud Universiteit Nijmegen, de Rijksuniversiteit Groningen en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daarbij moet worden aangetekend dat het aanbod in Nijmegen en Rotterdam heel beperkt is. Aan de Universiteit van Amsterdam worden wel veel deeltijdopleidingen aangeboden, maar die instelling krijgt een “bedroevend lage beoordeling”.

De hogescholen scoren beduidend hoger dan de universiteiten. Sommige van hen bieden uitstekende deeltijdopleidingen. Als allerbeste hogeschool komt een kleine speler uit de bus, de Katholieke Pabo Zwolle. Van de grotere instellingen hebben de Christelijke Hogeschool Ede en de Hogeschool Zuyd de beste deeltijdopleidingen.

De opleidingen worden in de Keuzegids beoordeeld op onder meer de groepsgrootte van colleges en werkgroepen, studierendementen en accreditatieoordelen. Zwaar wegen de oordelen van de deeltijdstudenten. Zij zijn bevraagd over het studieprogramma, de docenten en hun manier van lesgeven, de aansluiting op de beroepspraktijk, de communicatie en de aanwezige faciliteiten.

HOP

Zie: www.keuzegids.org/p5

Onder leiding van dirigent Lodewijk van der Ree zullen het oratorium 'Via Crucis' van Franz Liszt en het motet 'O Rex gloriae' van Giovanni Pierluigi da Palestrina ten gehore worden gebracht.

Het Kwintet La Brèche de Roland zal het programma openen met 'The Lamentations of Jeremiah' van Thomas Tallis (zie afbeelding).




Het concert zal plaatsvinden in de aula van het Academiegebouw om 20.30 uur, de entree bedraagt 3 euro.

AH

In Den Bosch was Slot verantwoordelijk voor productie en planning van het programma van de jaarlijkse 10-daagse ontdekkingsreis door het cultureel aanbod in de Brabantse hoofdstad. Ze werkte ook als programmeur, producent en coördinator bij theater- en muziekfestivals in Nijmegen en Den Bosche. Vanaf 2002 produceerde ze het literatuurfestival De Wintertuin.

In de afgelopen acht jaar werden bijna honderd Culturele Zondagen gehouden. Ze zijn uitgegroeid tot een van de meest succesvolle culturele evenementen van Utrecht, met in 2008 245.000 bezoekers. Onlangs bekroonde minister Plasterk de Culturele Zondag als koploper op het gebied van culturele diversiteit.

De organisatie Culturele Zondagen werkt samen met vrijwel alle culturele instellingen in Utrecht, universiteit en hogescholen, welzijnsorganisaties, migrantenorganisaties, horeca en andere particuliere organisaties.

AD/UN

De unie wil haar lidstaten aanmoedigen om hun hoger onderwijs te ‘moderniseren’. Om de economie weer aan te zwengelen, zouden kennis en commercie beter op elkaar moeten aansluiten. Daarom richtte de EU vorig jaar een forum op voor de “dialoog tussen universiteiten en bedrijfsleven”.

Het rapport prijst bijvoorbeeld de Nederlandse ‘bijzonder hoogleraren’, die vaak door het bedrijfsleven worden betaald en meestal een commerciële achtergrond hebben. In andere landen heeft het soms vervelende gevolgen voor pensioen en sociale zekerheid als wetenschappers twee paden tegelijk bewandelen.

Bovendien juichen de rapporteurs het toe dat Nederlandse studenten verhoudingsgewijs vaak stagelopen bij bedrijven. Het gekozen voorbeeld is overigens niet zo sterk: de rapporteurs beweren dat veertig procent van de studenten aan de Rijksuniversiteit Groningen voor een stage naar het buitenland gaat. Navraag leert dat dit percentage alleen voor de letterenfaculteit geldt.

Het beleid in Nederland leidt volgens de rapporteurs tot een toename van contractonderzoek en “strategische allianties”. Zij waarderen de rol van adviesorganen als de SER en de AWT.

HOP

Ieder jaar proberen Amerikaanse universiteiten bekende sprekers te strikken voor hun afstudeerceremonies in mei en juni. Met president Obama gooit de University of Notre Dame hoge ogen: op 17 mei geeft hij er een speech en neemt hij een eredoctoraat in ontvangst.

Een publiciteitsstunt voor de universiteit, maar het bezoek stuit ook op weerstand: als voorstander van stamcelonderzoek en het recht op abortus heeft de liberale president niets op de katholieke universiteit te zoeken, zeggen tegenstanders. Bijna 250 duizend mensen hebben inmiddels een petitie ondertekend waarin ze de universiteit vragen de uitnodiging in te trekken.

Maar daar denkt Notre Dame niet aan, meldt de New York Times. Ook het Witte Huis trekt zich voorlopig niets van de protesten aan.

Het is niet de eerste keer dat het bezoek van een president aan Notre Dame verzet oproept. Toen George W. Bush er in 2001 de afstudeerspeech gaf, protesteerden studenten tegen de doodstraf.

HOP

Sommige Nederlandse instellingen werken samen met de universiteit van L’Aquila. Zo heeft de Vrije Universiteit een internationaal masterprogramma voor computer science, waaraan de Italiaanse universiteit meedoet. Maar er verblijven momenteel geen VU-studenten in L’Aquila, zegt universitair hoofddocent Patricia Lago. “Althans, niet dat ik weet. Wel studeren hier een paar Italianen.”

De universiteit van L’Aquila doet ook mee met het waterproject Neptune van Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Ook de NHL heeft momenteel geen studenten in Italië, zegt projectleider Marga Zeilstra. Ze heeft per sms contact gehad met haar Italiaanse collega. Diens huis is ingestort, maar hij heeft de beving overleefd.

HOP

Alles bij elkaar opgeteld betaalt de overheid in 2009 bijna 4,3 miljard euro aan R&D. Dat blijkt uit het jaarlijkse overzicht van de totale onderzoeksfinanciering (TOF). Het leeuwendeel komt bij OCW vandaan: 2,9 miljard, inclusief de onderzoeksbekostiging van Wageningen Universiteit en TNO. Met 641 miljoen euro staat het ministerie van Economische Zaken op de tweede plaats.

Maar dat is lang niet alles. Zo trekt Landbouw, Natuurbeheer & Voedselkwaliteit 210 miljoen euro voor onderzoek uit, nog afgezien van de bekostiging van Wageningen. De ministeries van Verkeer & Waterstaat (138 miljoen) en Volksgezondheid, Welzijn & Sport (103 miljoen) spenderen ook flinke bedragen.

Enige ruis zit er wel in de cijfers. Het Centraal Bureau voor de Statistiek komt meestal op een lager eindbedrag uit, schrijven de ambtenaren. Want het CBS gaat uit van de ontvanger, terwijl de overheid van de betaler uitgaat. Soms spreekt de overheid van R&D, terwijl de ontvanger dat geen goede benaming vindt. Die vindt bijvoorbeeld dat zijn arbeid onder het kopje ‘innovatie’ zou moeten vallen. Het is een dunne lijn.

Ten opzichte van het BBP stijgen de overheidsuitgaven van 0,66 procent in 2007 naar 0,72 in 2009. Het valt niet exact na te gaan of het CBS hier hetzelfde over denkt. Sinds 2003 heeft het CBS geen financieringscijfers meer gepubliceerd door “problemen met het vaststellen van de R&D-uitgaven van de universiteiten”.

Overigens kunnen de overheidsuitgaven voor R&D de inflatie niet bijbenen. Die was vorig jaar 2,5 procent. Dit betekent dat de overheid 56,5 miljoen euro meer had moeten uitgeven als tegenwicht voor de inflatie. Ook de Lissabon-doelstellingen zijn nog ver weg. Om daadwerkelijk één procent van het BBP aan onderzoek uit te geven, moet de overheid nog één miljard euro inlopen. Maar de weg naar boven is gevonden, schrijven de ambtenaren.

HOP

In hun rapport constateren Bovens en zijn Leidse collega Anchrit Wille dat hoogopgeleiden in de politiek de dienst uitmalen. Dat is een probleem omdat twee op de drie kiezers niet hoogopgeleid is. Deze kiezers houden er in veel opzichten heel andere ideeën op na dan politici uit partijen zoals PvdA, CDA en VVD. Dat valt niet alleen op in kwesties zoals de aansluiting bij Europa en de toenemende criminaliteit. Het geldt met name voor de discussie rond immigratie en integratie.

Waar hoogopgeleiden voorstander zijn van globalisering en een multiculturele samenleving, zie je dat laagopgeleiden veel nationalistischer zijn ingesteld en juist een sterke behoefte hebben aan een aanpak waarin de Nederlandse identiteit en cultuur voorop staat. De traditionele volkspartijen, die vroeger op een brede steun van laagopgeleiden konden rekenen, raken hierdoor de aansluiting met hun traditionele achterban kwijt. Die herkent zich niet in de kosmopolitische koers en stapt massaal over naar nieuwe volkspartijen als de SP en de PVV, aldus de auteurs.

Om lager opgeleiden een stem te geven binnen de politiek zijn volgens Bovens verschillende oplossingen denkbaar. “Je kunt bijvoorbeeld denken aan een beperkte invoering van referenda, waarbij inwoners rechtstreeks hun stem kunnen laten gelden in het kader van een interactieve beleidsvorming. Ook een rechtstreekse verkiezing van burgemeesters, of de invoering van een opkomstplicht behoren tot de mogelijkheden. Het zijn oplossingen, die politici en partijen dwingen rekening te houden met de stem van lageropgeleiden.”

EH