Nieuws

Voorschrijven cholesterolverlagers kan beter

Dat concludeert farmaco-epidemiologe Pearl Gumbs uit een analyse van de manier waarop statines door artsen worden voorgeschreven en door patiënten worden gebruikt. Aan de ene kant wordt in ons land een groot aantal patiënten niet met deze cholesterolverlagende middelen behandeld, terwijl ze er volgens de richtlijnen wel voor in aanmerking komen. Andere patiënten krijgen juist wel statines voorgeschreven, terwijl zij ze volgens dezelfde richtlijnen eigenlijk niet nodig hebben.

Omdat de niet behandelde groep aanzienlijk groter is dan de groep patiënten die ten onrechte wél met statines wordt behandeld, zou het rechtzetten van deze situatie leiden tot een grote kostenstijging. Gumbs berekent dat de uitgaven aan statines in dat geval van circa 354 miljoen euro zullen stijgen naar ongeveer 538 miljoen euro. Die ongewenste kostenstijging kan volgens haar echter ongedaan worden gemaakt door een efficiënter gebruik van de middelen.

Alleen substitutie van merkstatines door merkloze, zogeheten generieke middelen kan al leiden tot een jaarlijkse besparing van ongeveer 87 miljoen euro, stelt Gumbs. Zeker zo belangrijk is volgens de Utrechtse promovenda echter een verstandiger gebruik door patiënten. Uit haar onderzoek blijkt dat veel patiënten het gebruik van statines voortijdig staken. Een aantal van hen krijgt als gevolg daarvan hart- en vaatproblemen en moet in het ziekenhuis worden opgenomen. Als artsen erin slagen om hun patiënten te doordringen van de noodzaak om de middelen te blijven gebruiken, zal ook dat dus een belangrijke kostenreductie met zich meebrengen.

Als deze twee aanbevelingen worden doorgevoerd, hoeven de kosten van het gebruik van statines nauwelijks hoger uit te vallen dan ze nu zijn, constateert Gumbs, terwijl er tegelijkertijd sprake zal zijn van een grote gezondheidswinst.

'Groepswerk beperkt betere studenten'

In het kader van de globalisering en het op peil houden van de kenniseconomie is het zinvol dat Nederland buitenlands talent aantrekt en het eigen talent behoudt, meent Van der Wende. De goede reputatie van de Universiteit Utrecht is daarvoor niet voldoende, zei ze. De UU moet buitenlandse studenten internationaal onderwijs bieden en dus colleges in het Engels gaan geven. Tegelijkertijd moet zij de Nederlandse studenten helpen zich staande te houden tussen het buitenlandse talent. "Nederland scoort slecht als het gaat om het gemiddeld aantal uren dat de student aan zijn studie besteedt en de waarde die de student hecht aan hoge cijfers." De universiteit zou meer aandacht moeten besteden aan de onderlinge competitie tussen studenten, vindt Van der Wende daarom. "Jullie zijn misschien te veel doorgeschoten als het gaat om groepswerk. Studenten moeten durven individueel te excelleren."

In een workshop over Engels als onderwijstaal toonden overigens niet alle aanwezigen zich enthousiast. Colleges zouden aan diepgang verliezen, wanneer studenten en docenten in het Engels communiceren. Een discussie die zeker nog een vervolg krijgt; het aantrekken van buitenlands talent is een speerpunt van de universiteit. Aan het einde van de Onderwijsparade werden de jaarlijkse docentprijzen uitgereikt. Op pagina 17 staan gesprekken met de twee winnaars.

GK

Raad niet naar geschillencommissie

EH

Bieb dicht voor feestje

Volgens bibliothecaris Bas Savenije is ruim van te voren aangekondigd dat studenten ‘s middags niet in de bieb terecht konden. “Het was belangrijk dat het feest in de UB plaatsvond. Er is bij de medewerkers veel ontevredenheid over het gebouw. Ter compensatie van hun ongemak willen we hen incidenteel in de gelegenheid stellen gebruik te maken van de voorzieningen in brede zin: in dit geval een feest in de Boothzaal, de hal en de Brug”, legt Savenije uit in een brief aan Universiteitsraadslid Wilco Bos.

Bos vindt dat er geen voorrang mag worden gegeven aan een feest boven studenten. “Naast de bieb op De Uithof was ook de juridische bibliotheek gesloten en dat tijdens een onderwijsperiode”, verduidelijkt het U-raadslid. Tijdens de komende raadsvergadering zal hij dit met het college van bestuur bespreken. “Ik wil graag een toezegging dat dit niet nogmaals voorkomt.”

Geurende spitsmuizen

Inmiddels zijn de buitenmuren van het gebouw aangepast. De openingen in de gevel zijn hersteld en de stootvoegen aangeheeld. Verder zijn de ventilatievoegen dicht gemaakt met antimuizenroosters, waardoor de muizen geen toegang meer hebben tot de spauwmuur.

Het heeft 2,5 maand geduurd voor probleem was opgelost. "We dachten dat het vanzelf over zou gaan, maar de stank ging niet weg. We hebben gezocht naaar de oorzaak en zelfs de Arbodienst is langs geweest. Helaas konden we niets vinden. Tot het bericht in het Ublad stond", vertelt Hendrien Duinhouwer, slachtoffer van de stankoverlast. Een oplettende lezer bedacht dat de geur veroorzaakt kon worden door spitsmuizen. "De beestjes lijken inderdaad de boosdoeners te zijn, want nu alle gaten zijn gedicht is de stank verdwenen", aldus Duinhouwer.

wetenschap

Oeroud ijs

Het EPICA-project, een gezamenlijk project van tien Europese landen op het gebied van het Zuidpoolonderzoek, heeft afgelopen woensdag 12 maart in Brussel de Europese Descartesprijs ter waarde van 1,36 miljoen euro gewonnen. Voor Nederland nam het Utrechtse Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek deel aan EPICA. In het kader van dit project zijn op Antarctica tussen 1996 en 2005 ijsmonsters genomen uit twee boorgaten van elk drie kilometer diep. Omdat het diepste ijs in het verre verleden is gevormd, en omdat daarbij ook luchtbelletjes zijn ingesloten, gaven de ijskernen de onderzoekers een uniek inzicht in het verloop van de temperatuur en de hoeveelheid broeikasgas in de atmosfeer. Daaruit blijkt onder andere dat de concentratie broeikasgassen de laatste 650.000 jaar niet zo hoog is geweest als nu. (Zie voor een filmpje: www.phys.uu.nl/~broeke/)

ADHD-automobilist

Het rijgedrag van mensen met ADHD verbetert aanzienlijk wanneer zij het middel Ritalin gebruiken. Dit blijkt uit onderzoek van de Utrechtse psychofarmacoloog Joris Verster. Voor zijn onderzoek, dat zal worden gepubliceerd in het Journal of Psychopharmacology, liet Verster achttien ADHD-patiënten een testrit maken op de snelweg tussen Utrecht en Arnhem. Zij moesten een afstand van 100 kilometer afleggen, waarbij een constante snelheid van 95 kilometer per uur moest worden aangehouden. Voor de proef werd een auto gebruikt met een op het dak gemonteerde camera. De proefpersonen reden de afstand zowel met als zonder het geneesmiddel, dat ADHD-patiënten vaak krijgen voorgeschreven om aandachtsstoornissen tegen te gaan. Uit het onderzoek blijkt dat ADHD-patiënten veel minder slingeren wanneer zij Ritalin gebruiken. Naar schatting vijf procent van de bezitters van een rijbewijs in ons land heeft een vorm van ADHD.

Seksonderzoek

Studenten geneeskunde hebben gemiddeld 8,2 sekspartners en staan daarmee boven aan de ranglijst van het Varsity Sex Survey 2008, een onderzoek naar het seksgedrag onder meer dan duizend studenten van de universiteit van Cambrigde. Onder aan deze lijst staan de wiskundigen, theologen en studenten diergeneeskunde met respectievelijk 2,1, 2,0 en 1,8 partners. Verder kwam uit dit onderzoek dat ouderejaarsstudenten minder snel naar bed gaan met jongerejaars en dat derdejaars het meest seksueel actief zijn. Het studentenblad Varsity doet regelmatig onderzoek naar het studentenleven op de campus. Uit twee andere surveys blijkt dat het binchdrinken steeds heftiger vormen aanneemt en dat cocaïne snuiven op dit moment een favoriete bezigheid is.

Europese prijs voor ijs-onderzoek

Met het EPICA-project, dat van 1996 tot 2005 liep, hebben de onderzoekers gegevens over temperatuur en broeikasgas van de afgelopen 800.000 jaar gevonden aan de hand van ijsboringen op Antarctica. Deze klimaatgegevens gaan twee keer zover terug in de tijd dan tot nu toe uit boorkernen kon worden gehaald. De informatie is essentieel om de huidige klimaatveranderingen te begrijpen.

De onderzoekers hebben tussen 1996 en 2005 tot een diepte van drie kilometer geboord, op zoek naar gasbelletjes. Hieruit kan de hoeveelheid broeikasgassen tot honderdduizenden jaren geleden worden gemeten. Daaruit bleek dat de concentratie broeikasgas in de atmosfeer de afgelopen 650.000 jaar nog nooit zo hoog is geweest als nu.

De Descarteprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan teams waarin meerdere landen samenwerken aan excellent onderzoek. Aan het Zuidpoolproject namen tien verschillende Europese landen deel; vanuit Nederland behalve het IMAU ook NWO-gebied Aard- en Levenswetenschappen. De uitreiking van de Descartes Prize is te zien op http://www.phys.uu.nl/~broeke/

AH

Universiteiten krijgen geld naar werken

Dat blijkt uit een conceptnota van koepelorganisatie VSNU over meerjarenafspraken met minister Plasterk. Die heeft dit jaar ruim zes miljoen euro extra voor de kwaliteitsimpuls beschikbaar, oplopend naar bijna veertig miljoen vanaf 2011. Opmerkelijk aan de voorlopige deal is dat universiteiten die er niet in slagen hun onderwijs en rendement te verbeteren van deze subsidiepot kunnen worden uitgesloten. Zeker is dat nog allerminst: de universiteiten zijn onderling nog niet over de nota uitgepraat.

Ook de samenwerking met het vwo moet beter, zodat het aandeel eerstejaars dat stopt of overstapt naar een andere studie wordt teruggebracht van vijfentwintig naar vijftien procent. Het aantal switchers in het tweede en derde jaar van de bachelor kan tot maximaal zeven procent worden gereduceerd, mede dankzij betere begeleiding en verwijzing in het propedeusejaar.

Instellingen afrekenen op hun prestaties is een uitdrukkelijke wens van Plasterk. Hij weet zich daarin gesteund door een eerder advies van de Onderwijsraad. Die pleit voor een prestatiefonds van 150 miljoen waaruit universiteiten en hogescholen geld kunnen krijgen als hun afgestudeerden bovengemiddeld goed zijn en hun docentencorps hoogopgeleid. Zover lijkt de minister niet te willen gaan.

HOP

‘Apply for the summer of your life’

Vorig jaar namen zo’n achthonderd studenten uit de hele wereld deel aan de Summerschool Utrecht, en de verwachting is dat dit aantal dit jaar weer voorbijgestreefd zal worden. Daarmee is Utrecht na Cambridge en Oxford de grootste Europese aanbieder van academische zomerprogramma’s. Rector Stoof feliciteerde namens het college van bestuur de Summerschool met dit succes.

Torenbeek toonde zich vooral trots op de samenwerking die hij voor zijn Summerschool tot stand heeft weten te brengen. Bijvoorbeeld met studenten van het Erasmus Student Network, die zorg hebben gedragen voor het sociaal programma (met bijvoorbeeld BBQ’s, nachtkanoën, beach volley en museumbezoek). Met de SSH die leegstaande studentenverblijven beschikbaar stelt voor het één tot vijf weken durende verblijf van de zomercursisten. En met theatercafé ‘t Hoogt, dat een filmprogramma speciaal voor de UU-gasten verzorgt. 


Alle disciplines van de universiteit verzorgen cursussen. De onderwerpen lopen uiteen van ‘Dutch Musical Culture’ tot ‘Physics of the Climate System’ en van ‘Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll’ tot ‘Food safety & hygiene’.

AH

Collegegeld omhoog

De stijging vloeit grotendeels voort uit het Actieplan Leerkracht, dat de aantrekkelijkheid van het leraarschap wil vergroten. Om het benodigde budget van ruim één miljard euro bijeen te schrapen, besloot minister Plasterk het collegegeld jaarlijks met 22 euro te verhogend. De andere vijf euro geldt als inflatiecorrectie.

Studenten kunnen het bedrag lenen van de IB-Groep. Die keert het uit in maandelijkse termijnen.

HOP