De TKMST havo/vwo Monitor 2007 vroeg scholieren eerder dit jaar of ze ook gingen studeren “als er geen systeem als de basisbeurs zou bestaan”. Van de zestienduizend ondervraagden zei 21 procent in dat geval 'waarschijnlijk' of 'zeker niet' aan een studie te zullen beginnen. In de vorige editie van de monitor lag dit percentage lager, namelijk zeventien procent.

Van de in 2007 ondervraagde havisten zou 24 procent afzien van een studie en van de vwo’ers zestien procent. Van alle scholieren samen maken kinderen van hoogopgeleide ouders zich het minst zorgen (zestien procent) en kinderen van laagopgeleide ouders het meest (38 procent).

Verwijzend naar de politieke discussie van vorige week concludeert Malmberg, uitgever van de monitor, dat vooral scholieren met minder bedeelde ouders de dupe zijn van een mogelijke afschaffing van de studiebeurs als gift. Gezien de formulering lijkt het er echter op dat de meeste scholieren moeten hebben gedacht dat de onderzoekers wilden weten wat ze zouden doen als het hele systeem van studiefinanciering werd afgeschaft. Malmberg meldt dat de scholieren volgend jaar meer vragen over studiefinanciering krijgen voorgelegd.

HOP

Half september kreeg het LID de melding van een goede bekende van een van de eerstejaars. Zij besloten onmiddellijk tot een onderzoek bij De Compagnie van Verre, de studentenvereniging van Nyenrode. In een verklaring laat de vereniging weten geen enkel levend wezen misbruikt te hebben. De woordvoerder van Nyenrode ziet geen reden om te twijfelen aan deze verklaring.

Volgens Jelko de Ruijter, woordvoerder van het LID, verloopt het onderzoek uiterst moeizaam: “Studenten durven weinig los te laten over de ontgroeningpraktijken uit angst voor represailles vanuit de vereniging. Ik vind dat een hele kwalijke zaak.”

MV

De zogeheten ‘antraxbrieven’, die na de aanslagen op 11 september 2001 werden verstuurd en die vijf slachtoffers maakten, bewezen dat de dreiging van bioterrorisme niet denkbeeldig is. Levenswetenschappers moeten dat beseffen, vindt de KNAW. Ze willen daarom dat opleidingen aandacht besteden aan dit onderwerp.

Ook zou in de aanvraag en beoordeling van onderzoeksprojecten het gevaar van de kennis moeten worden meegewogen. In een publicatie mag geen ‘recept’ voor een aanslag staan. Overigens leidt deze regel in de praktijk niet snel tot censuur: in Amerika geldt hij al, en daar is nog nooit een publicatie tegengehouden.

Toch blijft gezond wantrouwen op zijn plaats. De KNAW roept de atoomfysicus Khan in herinnering, die in Nederland de kennis verwierf om in Pakistan een atoombom te bouwen. Meld elke waarneming of vermoeden van kennismisbruik, staat er dan ook in de richtlijn. Instellingen dienen bovendien hun e-mail-, post- en telefoonverkeer beter te beveiligen. Een intern e-mailsysteem verdient aanbeveling. Ook moeten memorysticks worden beveiligd.

Een centraal toezichtsorgaan is niet nodig. De instellingen kunnen zelf toezien op de naleving van de richtlijn, denkt de KNAW. Maar een landelijk informatiepunt kan geen kwaad. De richtlijnen voor ‘biosecurity’ zijn geschreven op verzoek van het ministerie van OCW. Gisteravond, 22 oktober, zijn de richtlijnen overhandigd aan minister Plasterk.

HOP

Vorige week ging de commissie-‘Ruim baan voor talent’ in debat met de top van het hoger onderwijs over het nut van selectie en differentiatie. Onder leiding van voormalig VVD-minister Benk Korthals onderzocht de commissie aanvankelijk opleidingen waarvoor studenten aan de poort worden geselecteerd. Op verzoek van de Tweede Kamer breidde ze dit onderzoek uit met een analyse van honoursprogramma’s waarvoor studenten in de propedeuse, dus na de poort, worden geselecteerd. Met name het CDA wilde weten of toptalent daar niet beter mee is gediend.

Begin dit jaar al constateerde de commissie in een tussenrapportage dat slechts een beperkt aantal opleidingen zinvol experimenteert met selectie aan de poort. De deelnemers aan de paneldiscussie bleken het daarmee eens. “Topstudenten hebben er niets aan dat voor aanvang van de studie uit een groep van honderd gegadigden de dertig minst geschikte worden afgewezen”, zei Doeko Bosscher, hoogleraar geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen tijdens de paneldiscussie. Zij hebben ook volgens hem meer baat bij honoursprogramma’s.

Het aantal universiteiten en hogescholen dat met selectie aan de poort experimenteert is vooralsnog beperkt. Voor honourstrajecten bestaat meer animo. “Maar die kosten veel geld”, zei collegevoorzitter Geri Bonhof van de Hogeschool Utrecht. De subsidie die via Korthals en de zijnen beschikbaar was, was volgens uiterst welkom.” De komende vier jaar heeft de regering vijftig miljoen euro beschikbaar voor bevordering van excellentie. “Ik hoop dat ze dat geld inzet als aanjaagsubsidie voor dit soort honoursprogramma’s en niet voor nieuw onderzoek”, aldus Bonhof.

In selectie aan de poort ziet ze weinig: schooldiploma’s volstaan wat haar betreft nog steeds. Rob Reneman – hoogleraar aan de Universiteit Maastricht en lid van de commissie-Korthals –blijft daarentegen van mening dat selectie aan de poort een goed instrument kan zijn, al is daar wel veel geld voor nodig. “Bij Oxford en Cambridge werkt selectie aan de poort prima. Hun kostbare selectiesysteem betaalt zich terug dankzij een veel hoger studierendement.”

HOP

Noorda zei gisteren in het televisieprogramma Buitenhof dat hij afschaffing van de basisbeurs geen goed plan vindt. Ook verhoging van het collegegeld voor een beter lerarensalaris ziet hij niet zitten. Hij wil daar alleen over praten als het extra geld in de kwaliteit van het hoger onderwijs wordt gestoken. “Iedere andere optie leidt tot geruzie.”

Dat Plasterk als enige minister moet opdraaien voor de positieverbetering van leraren, vindt Noorda opmerkelijk. “Nu er geld moet worden gevonden voor deze centrale kabinetsdoelstelling, zijn Plasterks collega’s ineens muisstil.”

Bij het ministerie van OCW is volgens Noorda “elk dubbeltje de afgelopen jaren wel drie keer omgedraaid”. Toch kan Plasterk volgens hem nog wel wat geld vinden. “Want ik vind het vreemd dat OCW de 250 miljoen euro betaalt die zijn gemoeid met het gratis beschikbaar stellen van schoolboeken. Dat is een inkomensmaatregel. Bovendien zijn die gezinnen straks wel weer een veelvoud van het bespaarde geld kwijt als het collegegeld omhoog moet of de basisbeurs verdwijnt.”

Naast de VSNU pleit ook studentenbond LSVb ervoor de middelen voor een hoger lerarensalaris te zoeken buiten de onderwijsbegroting. In een open brief wijst de bond de Tweede Kamer er op dat Nederland toch al betrekkelijk weinig investeert in onderwijs: 5,1 procent van het bruto nationaal product, terwijl de geïndustrialiseerde landen er gemiddeld 6,2 procent in steken.

Oppositiepartijen SP, GroenLinks en D66 vinden eveneens dat OCW de last van Rinnooy Kan niet alleen moet dragen. Minister Plasterk zei tijdens het spoeddebat van vorige week dat hij zijn financiële puzzel nog niet heeft opgelost: op 9 november komt hij met een voorstel.

HOP

Het GATE-programma (Game research for Training and Entertainment) gaat virtuele werelden creëren met een zodanige mate van realisme, belevingswaarde, interactiviteit en intelligent gedrag dat nieuwe generaties trainingsvormen en entertainment mogelijk worden.

De artistieke kant en de fun factor neemt GATE nadrukkelijk mee. De creatieve industrie is één van de sleutelgebieden voor de Nederlandse economie. Een sterk groeiende component daarbinnen is gaming.

Er bestaat een grote markt van gaming- en simulatietoepassingen in relevante maatschappelijke en economische sectoren als gezondheidszorg, onderwijs, mobiliteit, veiligheid en openbare dienstverlening. Vooral het MKB is zeer actief in deze sector.

De acht partners zijn: de Universiteit Utrecht als penvoerder, TNO, de Hogeschool voor de Kunsten, Universiteit Twente, Technische Universiteit Delft, Nederland Breedbandland, Waag Society en Thales. Daarnaast zullen MKB-bedrijven meedoen. Het kabinet stelt 10 miljoen euro beschikbaar, bovenop de 9 miljoen eigen inbreng van de deelnemende instellingen.


‘Information technology in science and society’ is een van de vijftien zogeheten ‘focusgebieden’ waar de Universiteit Utrecht in excelleert.

AH

De faculteiten Geesteswetenschappen en Recht, Economie, Bestuur en Organisatie (REBO), aangevuld door Studenten Service, zullen op 31 oktober tijdens een informatiemarkt met informatiesessies in Parnassos aan de Kruisstraat uitleg geven over de verschillende exchange-mogelijkheden. De informatie heeft betrekking zowel op de regio waarheen je zou willen, als op de studiemogelijkheden die er geboden worden.

Datzelfde gebeurt op vrijdag 2 november nog eens in De Uithof, in het Educatorium, door Studenten Service en de faculteiten Sociale Wetenschappen, Betawetenschappen en University College Utrecht. Op beide dagen zijn er ook vertegenwoordigers aanwezig van studieverenigingen die zich met internationalisering bezighouden, zoals het Erasmus Student Network, AEGEE en AIESEC .

AH

Op woensdag 31 oktober van 14.00 tot 16.00 uur — in de binnenstad;
Op vrijdag 2 november van 15.00 tot 17.00 uur — in De Uitrhof.

Ruim 250 studenten hebben zich ingeschreven voor dit evenement, blijkt uit de website van Sirius.Tijdens deze dag maken studenten van de ‘honours’-bacheloropleiding kennis met de rechtspraktijk in de breedste zin van het woord.

's Ochtends spreken toonaangevende juristen, waaronder strafpleiter mr. Hiddema en Procureur Generaal Bolhaar, over hun vakgebied en werkzaamheden, waarna studenten met hen de discussie aangaan over controversiële, actuele onderwerpen.

's Middags volgen de studenten een workshop onderhandelen, verzorgd door een twintigtal gerenommeerde advocatenkantoren, bedrijven en overheidsinstanties. Daarna zullen de studenten met elkaar de strijd aangaan in een groots onderhandelingsspel. De dag wordt afgesloten met een borrel en een diner in Ottone.

Het Utrecht Law College (ULC) is de eerste selectieve bachelor opleiding Rechtsgeleerdheid in Nederland. De studenten krijgen intensief en kleinschalig onderwijs dat sterk is gericht op de praktijk. Een belangrijk kenmerk van het ULC is de actieve eigen bijdragen die studenten leveren aan hun onderwijs. Daartoe organiseert studievereniging Sirius een flink aantal extra-curriculaire activiteiten, waarond de Playground.

AH

Zie ook: www.siriusplayground.nl

In de universiteitsbibliotheek en het museumdepot worden rondleidingen verzorgd, er zijn in De Uithof lezingen onder meer van dr. Albert Buisman over jeugdtopsport, het Off Minor Quartet en de band U-session geven concerten, voor de kinderen is er het ijspret-onderzoekslab om proefjes te doen en nog veel meer.


Het programma van de Science Sunday wordt verzorgd door Bètawetenschappen, Rechtsgeleerdheid, Geowetenschappen, Sociale Wetenschappen, de Universiteitsbibliotheek, de Botanische Tuinen en het Universiteitsmuseum.

De WetenWeek, waarbij deze Uithof-manifestatie hoort, is een landelijke festival voor wetenschap en techniek van 17 tot 24 oktober. Het thema van de WetenWeek van dit jaar is Klimaatverandering.


AH

Voor het hele programma zie www.scienceinthecity.nl

SP en GroenLinks hadden de minister van OCW op het matje geroepen vanwege het bericht dat de studiefinanciering wellicht op de helling gaat om geld vrij te maken voor hogere lerarensalarissen. Daarmee valt volgens de partijen voor veel studenten de basis weg om door te leren. “De pest bestrijden met de cholera”, noemde GroenLinks-kamerlid Tofik Dibi dat.

Plasterk hield tijdens het spoeddebat vol dat er geen concreet plan is. Hij zoekt binnen zijn begroting naar een miljard euro voor de leraren en laat daarom “allerlei opties doorrekenen.” De Tweede Kamer mag een voorstel van hem verwachten op 9 november, als de reactie op het rapport Rinnooy Kan in het kabinet is besproken. “Daarna ben ik uiteraard bereid het voorstel toe te lichten.”

Wat SP, GroenLinks en D66 ook probeerden: op verhalen die in de media de ronde doen, weigerde Plasterk in te gaan. Dat wekte ergernis. Kamerleden Renske Leijten (SP) en Alexander Pechtold (D66) hielden hem voor dat zijn woordvoerders dan ook niet in de media hadden moeten reageren. “U moet niet doen of wij gekke Henkies zijn. Er is geblunderd door OCW”, aldus Pechtold. “Sinds het nieuws naar buiten is gekomen heeft het departement aan damage control gedaan en dat is mislukt.” Pechtold zei bovendien dat er geen geld te vinden is op de OCW-begroting. “U moet terug naar minister Bos van Financiën. Als die uw portemonnee niet vult voor het lerarensalaris, moet u zwaaien met uw portefeuille.”

De coalitiepartijen waren een stuk milder van toon, maar alleen Plasterks eigen PvdA houdt alle opties open. Logisch, want een sociaal leenstelsel – waarbij de basisbeurs wordt vervangen door een lening die later via de belasting wordt teruggevorderd – is een oude wens van de sociaaldemocraten. In 2004 pleitte de huidige fractievoorzitter Jacques Tichelaar er samen met zijn collega Martijn van Dam nog voor in een opiniestuk in de Volkskrant.

ChristenUnie en CDA lieten weten geen behoefte te hebben aan een debat zonder concrete plannen. De partijen voegden er wel aan toe niet te willen tornen aan de basisbeurs.

VVD’er Halbe Zijlstra had daarom geen toelichting van de minister meer nodig. “Alleen de PvdA is voor. De Tweede Kamer wil de basisbeurs behouden, en dat kan de minister in zijn plannen meenemen.” Volgens Zijlstra heeft Plasterk een fout gemaakt door de conclusies van de commissie Rinnooy Kan te omarmen terwijl hij daarvoor geen ruimte had op zijn begroting. “Die bestaat al voor tachtig procent uit salarissen. Het is dan moeilijk om een miljard te vinden. Dan maar de basisbeurs schrappen is werken met een botte bijl.”

Overigens oogstte Plasterks houding niet alleen kritiek. SGP-kamerlid Kees van der Staaij sprak zijn waardering uit. “Als we om spoeddebatten blijven vragen op basis van wat er in de krant staat, gaat dit huis steeds meer lijken op een politiek café”, zei hij.

HOP