Hij vraagt de deelnemers om op het dak van de nieuwe bibliotheek in De Uithof een half uur lang liggend op een matje een gesprek met de hemel te voeren. Hij maakt daar ondertussen foto's van.

Liefhebbers zijn welkom om tussen 12 en 13 uur een matje te bezetten. Van 11 tot 12 uur geeft Sweere een lezing over het project in de Boothzaal in de bieb. Zie voor meer info www.kunstoplocatie.nl. (GK)

De opleiding is vooral bedoeld voor bachelors Nederlands recht en combineert rechtswetenschappen, criminologie en psychologie met ingrediënten uit de life sciences, zoals dna- en sporenonderzoek. Belangrijke vakken zijn forensische geneeskunde, forensische accountancy en rechtspsychologie.

De nieuwe opleiding past in het streven van de universiteit om het tweede forensisch instituut van Nederland op te zetten. Op dit moment kan men voor forensisch onderzoek alleen terecht bij het Nederlands Forensisch Instituut in Den Haag, dat onderdeel is van het ministerie van justitie. (HOP)

Dat staat te lezen in een gisteren verschenen rapport van het Centraal Planbureau, dat onderzoek deed naar de effecten van studeren in het buitenland. Het CPB heeft slechts een verkenning uitgevoerd, en niet gekeken naar de precieze effecten van het vertrek van getalenteerde studenten voor de kenniseconomie. Dit kan simpelweg als een schadelijke braindrain worden beschouwd, maar dan wordt vergeten dat Nederland dankzij de emigranten wel meer internationale contacten krijgt en dat de groep bij terugkeer bruikbare ervaring meeneemt.

Het CPB onderzocht, in opdracht van het ministerie van OCW, alleen studenten die tussen 1997 en 2004 een studiebeurs aanvroegen uit het Talentenprogramma van internationaliseringsbureau Nuffic. (HOP)

Deze week werd bekend hoe het CPB dit voorjaar 24 projectvoorstellen beoordeelde die aanspraak maakten op de 141 miljoen euro die het kabinet wilde investeren in de kenniseconomie. Van de tien uitverkoren projecten blijkt het CPB er vijf te hebben afgekeurd. Daarbij speelde een rol dat de indieners maar weinig tijd hadden om een goed voorstel in elkaar te zetten. Daarnaast denkt het CPB dat de plannen beter waren geweest als de regering een grotere eigen investering van de indieners had geëist.

Bij de toetsing van de projecten ging het CPB na of de samenleving er wat mee opschoot en of overheidssteun wel echt noodzakelijk was. Voor het met tien miljoen euro gesteunde onderzoeksprogramma Game Research for Training and Entertainment van de Utrechtse departementen Informatica en Letteren was dat laatste volgens het CPB niet het geval. In die sector redt de markt zichzelf prima en de vraag is zelfs of staatssteun niet eerder verstorend werkt.

Ook over andere grootschalige projecten was het CPB kritisch. Het project Innosport - dat nieuwe topsportproducten ontwikkelt - kreeg ondanks een negatief CPB-advies vijftien miljoen euro van het kabinet. Investeren in het Wageningen Centre for Food and Science vond het CPB prematuur, maar het kabinet had er 33 miljoen euro voor over. Projecten waarvan het CPB in maart nog geen definitief oordeel kon vellen, kregen ook geld. Bijvoorbeeld het technologische topinstituut groene genetica, dat twintig miljoen euro subsidie kreeg. Over zes plannen adviseerde het CPB (deels) positief. Alleen het goedgekeurde project over 'digitalisering van werk en inkomen' kreeg geen geld van het kabinet.

De PvdA eist opheldering van het kabinet. De grootste oppositiepartij wil weten waarom het CPB zo weinig tijd had voor de analyse dat het zelf spreekt van een quick scan. Ook vraagt de partij zich af waarom voorstellen die door het CPB werden afgekeurd toch geld kregen van het kabinet. "Je kunt nu moeilijk gaan roepen dat die projecten dit geld moeten teruggeven. Men heeft naar eer en geweten gehandeld", meent kamerlid Jacques Tichelaar. "Maar of deze kwestie van behoorlijk bestuur getuigt, is de vraag."

HOP

Het CDA had de minister vragen gesteld naar aanleiding van de mogelijke sluiting van de bètawetenschapswinkels van de Rijksuniversiteit Groningen. Van der Hoeven laat weten dat de wetenschapswinkels in haar ogen een mooie brug slaan tussen universiteit en maatschappij. Direct ingrijpen in het beleid van een universiteit wil ze niet. Wel gaat ze de universiteiten vragen hoe ze invulling geven aan kennisoverdracht en maatschappelijke dienstverlening, want de toegankelijkheid van wetenschappelijke informatie moet wel worden gewaarborgd.

Als de instellingen niet aan deze eis voldoen, overweegt Van der Hoeven daar zelfs financiële consequenties aan te verbinden. Kennis moet niet alleen toegankelijk zijn voor financieel draagkrachtige partijen die zelf onderzoek kunnen laten verrichten, vindt ze. Ook minder vermogende partijen die nu door wetenschapswinkels worden bediend - bijvoorbeeld kleine milieuorganisaties of bewonersverenigingen - hebben volgens de minister recht op toegang tot kennis. De universiteiten spelen daardoor een belangrijke maatschappelijke rol in hun regio.

HOP

Live vanuit de UU

Eén dode zwaan door vogelgriep krijgt ten onrechte meer aandacht dan tien doden door de longaandoening COPD. Met die bittere stelling hekelt promovendus Roeland Geijer de geringe aandacht voor de longaandoening, die wat hem betreft veel eerder moet worden opgespoord. Uit onderzoek bij alle mannelijke rokers tussen 40 en 65 uit IJsselstein constateert de Utrechtse huisarts dat een bevolkingsonderzoek in ons land in één jaar 195.000 nieuwe COPD-gevallen aan het licht zou brengen. Toch geeft hij de voorkeur aan opsporing via de huisarts. Dat zal maar 78.000 nieuwe patiënten opleveren, maar is veel goedkoper. In een tweede stelling geeft Geijer zijn cynisme andermaal ruim baan: Over tien jaar is de emancipatie van vrouwen met betrekking tot het krijgen van COPD voltooid.

Ruttes regelzucht

CDA en PvdA vinden het overdreven dat Rutte wil voorschrijven dat studenten een jaar langer over hun bachelor en een jaar langer over hun master mogen doen. De bepaling dat ze maximaal twee jaar mogen uitlopen voordat ze een hoog collegegeld gaan betalen, vinden de twee fracties mooi genoeg.

Als Rutte vasthoudt aan aparte uitlooprechten komen studenten sneller in de problemen. Zeker als meer universiteiten voor een 'harde knip' kiezen: studenten mogen dan pas aan een master beginnen als ze helemaal klaar zijn met hun bachelor. Hierdoor wordt de kans op vertraging groter.

Toen Rutte zijn plannen smeedde, was een 'zachte knip' gangbaar: studenten mogen dan hun laatste 15 bachelorpunten in de masterfase halen. Maar nu een aantal universiteiten aangeeft dat een 'harde knip' beter aansluit bij de doelstelling van het bama-stelsel - bewuster studiekeuzegedrag, meer studentenmobiliteit - is dat een extra argument om de treuzeltijd te flexibiliseren.

Meer debat zal ook nodig zijn over de bekostiging van schakelklassen voor studenten die een niet-aansluitende masteropleiding willen volgen. Rutte vindt dat de schakelprogramma's niet in het reguliere onderwijsaanbod horen. Daar mag dus een marktconform collegegeld voor worden gevraagd. Maar CDA en PvdA vinden het voor de toegankelijkheid van het hoger onderwijs belangrijk dat ook schakelstudenten hun leer- en uitlooprechten mogen inzetten.

Over de hoogte van het instellingscollegegeld is het laatste woord evenmin gesproken. Voor de eerste drie jaar geldt een maximum van zo'n 4500 euro per jaar, maar de universiteiten willen vrijheid. De TU Eindhoven denkt aan 8000 en de Universiteit van Amsterdam aan 15.000 euro. Dat baart de Tweede Kamer zorgen. Rutte liet gisteren per brief weten dat hij er van uitgaat dat instellingen de hoogte van dit collegegeld goed kunnen motiveren. Nemen instellingen hun 'maatschappelijke verantwoordelijkheid' niet, dan 'treedt' Rutte met hen 'in overleg'.

Ook snelle en briljante studenten lijken slechter uit te zijn. Wie leerrechten overhoudt, mag die van de PvdA oppotten voor een extra studie. Ook het CDA denkt in die richting. Maar Rutte speelt de bekostiging van tweede en derde studies liever via 'profileringsfondsen'. In dat plan kunnen instellingen samen met medezeggenschapsraden beslissen hoe een extra budget voor briljante, bijzondere of bestuurlijk actieve studenten wordt aangewend.

De leerrechten komen er; de vraag is vanaf wanneer. Geeft Rutte het parlement voldoende garanties om in elk geval het leerrechtendeel in september 2007 in te voeren, of moet hij wachten tot de hele nieuwe wet op het hoger onderwijs is aangenomen? Dat laatste ligt het meest voor de hand. Al was het maar omdat nog steeds niet duidelijk is hoe de leerrechten nu precies geadministreerd gaan worden.

Psychologen voelen zich verdreven uit Educatorium

Al enige tijd geldt de afspraak dat de universiteit maar één van de twee grote Educatoriumzalen aan derden verhuurt, en dat alleen op donderdag en vrijdag. Vorige week kregen de psychologen echter te horen dat zij op woensdag 13 en donderdag 14 september in geen van beide zalen terecht kunnen. Vanwege het wereldcongres 'On developmental origins of health & disease' moeten 500 eerstejaars uitwijken naar de binnenstad, voor 600 tweedejaars is nog geen oplossing gevonden.

De ergernis bij de psychologen is groot, mede omdat niet met hen is overlegd. "Dit is toch belachelijk", riep studentraadslid John van Rijn vorige week in de faculteitsraad. "Dat vinden wij eigenlijk ook", beaamde directeur Wim Dirksen. "Het college zegt het onderwijs hoog in het vaandel te hebben, maar als men een zaal nodig heeft, is het opeens niet interessant meer."

Volgens het faculteitsbestuur is er sprake van een voldongen feit, maar drie docenten weigeren dat te accepteren. Zij eisen in een open brief dat de maatregel wordt teruggedraaid. "In het algemeen zijn wij brave borsten en luisteren wij goed naar diegenen die boven ons geplaatst zijn, maar dit gaat ons echt te ver. Het kan niet zo zijn dat een bestuur naar willekeur afwijkt van gemaakte afspraken."

Collegelid Hans Amman zegt de situatie vervelend te vinden, maar bestrijdt dat deze reservering tegen de afspraak is. "Die betreft commercieel verhuur. Dit is een voor de UU belangrijk wetenschappelijk congres, waarvoor de zalen al twee jaar geleden zijn gereserveerd. Het is jammer dat dit niet eerder aan de psychologen is meegedeeld en we werken er aan om dit in de toekomst te verbeteren. Maar dat onderzoek een enkele keer de voorrang krijgt boven onderwijs, vind ik goed te verdedigen."

Lieflandman vast

Studentenstudio's te koop

Aan de IBB-laan komen 183 nieuwe studentenwoningen. Afgelopen dinsdag is begonnen met de verkoop van de studio's. De appartementen zijn gemiddeld 30 tot 32 vierkante meter en hebben een eigen keukentje, sanitair, een tuin of balkon. Omdat de woningen relatief goedkoop zijn, is de verwachting dat ze als warme broodjes over de toonbank zullen vliegen. Vanaf 92.000 euro heb je al je eigen stekje. Het is de laagste prijs voor een zelfstandige woonruimte in Utrecht. De zeven verdiepingen hoge woontoren, genaamd Ina, komt te staan tegenover het grote studentencomplex van de SSH Utrecht en naast de Hogeschool voor de Kunsten. Eind 2007 moet de bouw klaar zijn.

Raad van Toezicht

Eén op de drie leden van de Raad van Toezicht (RvT) moet voortaan benoemd worden door de Universiteitsraad. Daarvoor pleit een werkgroep van de U-raad in een rapport over de toekomst van de universitaire medezeggenschap. Volgens de huidige wet worden de vijf leden van de RvT benoemd door de minister. In de nieuwe Wet of het Hoger Onderwijs en Onderzoek (WHOO) van staatssecretaris Rutte - die overigens nog moet worden aangenomen - wordt de benoeming van RvT-leden aan de universiteiten zelf overgelaten. Omdat de toezichthouders naast veel andere 'stakeholders' ook de medewerkers en de studenten vertegenwoordigen, zou het niet meer dan logisch zijn als die, via de U-raad, ook enkele leden konden benoemen, vindt de werkgroep. Zij vindt ook dat iedereen die belang heeft bij de universiteit een kandidaat moet kunnen voordragen.