Nieuws

het torentje

Sony PSP heeft hoge gadgetwaarde

"Met dit apparaat zal Sony vrijwel zeker Nintendo gaan overvleugelen op de markt van de handhelds, de handcomputers. De vormgeving is erg strak en vooral het scherm heeft een hoge kwaliteit. Ik denk zeker dat het goed verkocht gaat worden. In de Verenigde Staten en Japan hebben miljoenen mensen er één aangeschaft. Europa zal ook wel warm lopen. Maar of de hype veel verder zal reiken dan de mensen die interesse hebben in hebbedingetjes vraag ik me af. "

Hoezo?

"Alles wat de Sony PSP biedt, kan ook met andere apparaten, en misschien nog wel beter. Mp3's luister je op je Ipod en films kijk je liever op je platte beeldscherm thuis. Een navigatiefunctie voor in de auto, die in het vooruitzicht wordt gesteld, kennen we ook al.

"Wat de spelletjes betreft is het afwachten welke games er voor de PSP op de markt komen. Voorlopig ben ik niet echt onder de indruk. De fanatieke gamers vinden de nieuwe Nintendo DS interessanter. Die ziet er minder gelikt uit, maar heeft bijvoorbeeld wel een touchscreen, waardoor het spelen weer een nieuwe dimensie krijgt. Voor die groep echte game-liefhebbers is de PSP vooral een mooi hack-object: kijken wat er technisch allemaal mee mogelijk is, legaal of illegaal."

Maar 'mobiel multimediaal zijn' heeft gezien de toenemende individualisering toch de toekomst?

"Die individualisering is wat mij betreft een mythe. Natuurlijk wil iedereen een eigen identiteit en stijl uitdragen, maar daar is klaarblijkelijk contact met anderen voor nodig. Waarom is iedereen anders aan het chatten op Internet? Ook de makers van de PSP weten dat. Het apparaat signaleert of er iemand in de omgeving ook een PSP heeft. Met die persoon kan je dan samen gamen, een hele nieuwe manier van kennismaken. Maar de grootste uitdagingen voor de game-producenten liggen naar mijn mening niet bij de handhelds maar bij de nieuwste generatie game consoles, de spelcomputers voor in de huiskamer."

Hoezo?

"Die nieuwe apparaten - Sony komt met een nieuwe Playstation, Microsoft met een nieuwe Xbox - zullen verbeterde kwaliteit leveren en het online gamen nog meer naar de woonkamer halen. Nu zit iedereen nog in zijn eentje achter zijn pc in de studeerkamer te spelen. Samen spelletjes spelen wordt daarnaast steeds gewoner. Niet alleen computerspelletjes, maar ook bordspelen als 'Kolonisten van Catan' winnen aan populariteit.

"Daar is dan ook voor fabrikanten de grote winst te halen. De markt voor handhelds is weliswaar groeiend, maar blijft beperkt. Een spelletjescomputer thuis lijkt in een grotere behoefte te voorzien en is bovendien goedkoper.

"Bij die game consoles verwacht ik ook de belangrijkste innovaties. Dat zien we bijvoorbeeld al met de Sony Eye Toy, waarbij je fysiek meespeelt in een spel doordat een camera de bewegingen die je maakt registreert. Dat soort ontwikkelingen vormen denk ik de toekomst."

Waarom dan zoveel poeha en Talpa-reclame rondom een mobiele spelletjescomputer?

"Ik ken de marketingstrategie van Sony niet. Maar het zou mij niet verbazen wanneer de consument door middel van de PSP warm moet worden gemaakt voor Playstation 3. Er wordt met de PSP zoals gezegd niet op de echte gamers gemikt, maar op de mensen die geïnteresseerd zijn in multimediale snufjes. In de reclame voor de PSP wordt ook als eerste gewezen op de mogelijkheid om films en foto's te bekijken en muziek te luisteren. En ... , o ja, je kunt er ook nog spelletjes mee spelen. Wanneer mensen via die verleiding in aanraking komen met computerspelletjes, krijgen ze misschien ook belangstelling voor de nieuwe Playstation voor in de huiskamer."

Hoe zwaar wegen slechte cijfers voor studenten?

Publish or perish is dus niet langer alleen in het onderzoek het devies voor universiteiten, vindt de staatssecretaris. Zelfs als de informatie wat ongelukkig kan worden geïnterpreteerd. Vorig jaar nog haalde Rutte de woede van de universiteit Leiden op de hals. Leiden kwam slecht uit de bus toen journalisten wel erg kort-door-de-bochtconclusies trokken uit een rapport dat door hem naar buiten was gebracht. "Maar kijk nu eens hoe hard in Leiden is gewerkt aan verbetering", sneert de staatssecretaris.

Natuurlijk, de studentenonderzoeken van de Keuzegids en Elsevier en de visitatierapporten, kennen we al jaren en jaren. Helemaal onberoerd laten ze niemand. De UU startte enkele jaren terug niet voor niets de campagne 'hoger op de ranglijst'. Maar Rutte maakt er meer werk van. Hij gaf het bureau Choice de opdracht jaarlijks enquêtes onder studenten af te nemen. En eind dit jaar moet een website in de lucht zijn, waarmee studenten de opleidingen kunnen vergelijken.

De staatssecretaris lijkt in elk geval te slagen in een deel van zijn opzet. De academische gêne om te pronken met enquête-resultaten neemt af. De pr-afdelingen van de universiteit Maastricht vorig jaar en van de Wageningse universiteit dit jaar, pakten flink uit nadat zij in de Keuzegids als beste universiteit werden aangemerkt. Door Rutte toegejuichte initiatieven, zoals het Utrecht Law College, lijken ook bedoeld om van hardnekkige stigma's af te komen.

De vraag is of studenten zich iets aantrekken van alle enquête-uitslagen. Velen kiezen bijvoorbeeld voor een universiteit om de stad en niet om de kwaliteit van hun beoogde studie. Rutte verwacht echter een bewustere houding wanneer vergelijken gemakkelijker wordt. De botte krantenkop 'Student in Wageningen tevredener dan in Utrecht' van NRC Handelsblad lijkt duidelijk genoeg. Misschien laat 't de UU een stapje harder lopen, maar of Utrechtse studenten hierdoor de UU zullen verlaten en het aantal eerstejaars zal afnemen, is te betwijfelen.

XB

Een echte Einstein

Al bekomen van de schrik?

"Nou, ik moet zeggen dat ik nog steeds erg verrast ben door alle aandacht van de media. Inmiddels hebben zo'n duizend kranten, tijdschriften en nieuwssites erover geschreven. Meer dan 44.000 internethits. Van tientallen vrienden over de hele wereld heb ik mailtjes, telefoontjes en sms'jes gekregen. Sommigen zagen 's ochtends als eerste mijn naam op de voorpagina van hun krant staan."

Waar vind je nu zo'n manuscript?

"Ik schrijf mijn afstudeerscriptie over Paul Ehrenfest, een Leidse hoogleraar theoretische natuurkunde die een belangrijke rol speelde in de Nederlandse natuurkunde in het interbellum. Mijn afstudeerbegeleider professor Van Lunteren had mij gewezen op een nog niet eerder doorgekeken archief in Leiden, de zogenaamde werkbibliotheek van Ehrenfest. Met behulp van de Utrechtse professor Visser mocht ik dat hele archief van 36 stapels uitspitten. Daar vond ik allerlei interessante brieven, onder meer van Niels Bohr. 'Het wachten is op een originele Einstein' riep ik al. Einstein was immers een vriend van Ehrenfest en ook gasthoogleraar in Leiden. Op 22 juli, vrijdagmiddag rond zes uur, stuitte ik op een gaaf bundeltje, in sierlijk Duits geschreven, gedateerd december 1924. Dit kon maar van een paar natuurkundigen zijn. Google bracht uitkomst."

Wat deed je toen?

"Ik was in een juichstemming, maar mijn begeleider en de Leidse hoogleraar Beenakker waren op vakantie. Met mijn ouders heb ik lacherig plannen gemaakt om het manuscript stiekem mee te nemen. Maar ik heb alles netjes geïnventariseerd en opgeborgen. Voor de rest bleef iedereen die ik het vertelde vrij nuchter. Alleen een Amerikaanse onderzoekster schreeuwde onmiddellijk: "Oh wow. Can I touch it." Nadat het NRC Handelsblad over het manuscript publiceerde werd het een gekkenhuis."

Terecht al die opwinding?

"Ach. Het was natuurlijk komkommertijd, maar het blijft opmerkelijk dat zo'n manuscript na tachtig jaar in zo'n perfecte staat opduikt. Wetenschapshistorici moeten het nu vergelijken met de uiteindelijke gepubliceerde versie."

En jij?

"Sommige kranten schreven dat ik 'certainly' een hoog cijfer voor mijn scriptie krijg. Gelukkig beoordeelt de UU scripties nog altijd op wetenschappelijke inhoud en niet op toevallige ontdekkingen. Maar ik sta nu wel in de Wikipedia internet encyclopedie. Dat is al erg mooi."

Farmacie vreest 'verkruimeling'

Een oproep tot actie aan studenten, een massale bezetting van het Bestuursgebouw. De sfeer in de doorgaans zo kalme departementsraad van Farmacie was dinsdag geladen. Aanleiding voor de onrust waren de steeds hardnekkiger geruchten dat de farmaceuten het kind van de rekening worden als het college van bestuur binnenkort zijn nieuwbouwplannen presenteert. Na jaren van zogeheten unilocatie in het Wentgebouw dreigt een diaspora, die de studenten en onderzoekers volgens de meest wilde geruchten over liefst acht verschillende gebouwen zal verspreiden.

De problemen van Farmacie vloeien voort uit het eerder genomen besluit om het Wentgebouw in 2009 af te stoten. Als gevolg van de verouderde infrastructuur en de vorig jaar ontdekte asbestproblematiek moet het ruim dertig jaar oude voormalige onderkomen van Tandheelkunde een zo kostbare opknapbeurt ondergaan om bruikbaar te blijven dat nieuwbouw elders volgens het college van bestuur de voorkeur geniet. Die zou deels in de Noodwesthoek van de Uithof en deels in de zogeheten ABC-as van Geneeskunde en Diergeneeskunde zijn gepland.

In de raad van Farmacie bevestigde decaan Crommelin dat er vergevorderde plannen circuleren om zijn departement over verschillende plekken in De Uithof te verspreiden. Het onderzoek zou daardoor over een paar jaar op drie verschillende locaties terecht komen, terwijl het onderwijs dan voor een belangrijk deel in het nieuwe Hijmans van den Berghgebouw van Geneeskunde zou zijn ondergebracht. Crommelin stak niet onder stoelen of banken een dergelijke toekomst, die de huidige eenheid binnen zijn departement ernstig zal ondermijnen, met zorg tegemoet te zien.

Bij de farmaceuten worden intussen steeds meer vraagtekens gezet bij het besluit om het Wentgebouw af te stoten. Zij stellen dat het goed mogelijk is om het naar hun mening nog prima bruikbare gebouw zonder al te ingrijpende gevolgen voor de bewoners op te knappen en weer voor langere tijd bruikbaar te maken. In een brief aan het college van bestuur, waarin gewaarschuwd wordt voor de dreigende 'verkruimeling' van het departement, wijst het Farmaciebestuur op dit alternatief. Mocht dat niet haalbaar zijn, dan pleit het voor het onderbrengen van alle life sciences onderzoeksgroepen in nieuwbouw in de ABC-as.

Aanvankelijk zou het college van bestuur de nieuwbouwplannen op 30 augustus vaststellen. Op de valreep werd het besluit dinsdag echter een week uitgesteld.

Net als dronken automobilisten

Promovenda Judy Veldhuizen stelt dit op basis van een vergelijking van het rijgedrag van veertien proefpersonen mét en veertien zonder chronische pijn. Omdat er nog maar weinig bekend is over autorijden met pijn liet Veldhuizen de proefpersonen in een testauto het traject Utrecht - Arnhem afleggen. Tijdens de rit registreerde een camera op het dak de mate waarin de auto bij een constante snelheid van 95 kilometer per uur over de weg slingerde.

Veldhuizen vond bij de groep pijnpatiënten gemiddeld een aanzienlijk grotere afwijking van de rechte weg dan bij de gezonde controlegroep. Omdat de proefpersonen in de twee groepen overeenkwamen in leeftijd, opleiding en rijervaring, concludeert zij dat patiënten met chronische pijn significant slechter rijden dan mensen zonder pijn. Hun rijgedrag is vergelijkbaar met dat van feestgangers met een stevige borrel op. Uit onderzoek blijkt dat zulke chauffeurs drie maal zo veel kans hebben om een verkeersongeluk te veroorzaken als nuchtere automobilisten.

Van wezenlijk belang is dus dat de pijn wordt bestreden voordat pijnpatiënten de weg opgaan, stelt Veldhuizen in het proefschrift 'Effects of pain', waarop zij acht september promoveert. Een probleem daarbij is echter dat amitriptyline, de meest voorgeschreven pijnstiller bij chronische pijnklachten, zelf ook een negatieve invloed heeft op de rijvaardigheid. Ondanks de gele waarschuwingssticker op de verpakking kruipt echter liefst 71 procent van de patiënten die amitriptyline gebruiken, toch regelmatig achter het stuur.

Om te onderzoeken hoe groot de invloed van deze pijnstiller is, herhaalde Veldhuizen het experiment tussen Utrecht en Arnhem met twee groepen chauffeurs, waarvan de pijnpatiënten de avond tevoren amitriptyline hadden ingenomen. Zelfs een lage dosis zorgde de volgende dag voor rijgedrag vergelijkbaar met dat waarvoor drinkers een rijverbod zouden krijgen opgelegd. Merkwaardig genoeg bleek de rijvaardigheid echter te verbeteren bij langdurig gebruik van de pijnstiller. Al na twee weken was er geen verschil meer met het rijgedrag in de controlegroep. Pijnpatiënten kunnen dus wel rijden met een pijnstiller, maar zouden de auto moeten laten staan als het middel voor het eerst wordt voorgeschreven of na een medicatiepauze, concludeert Veldhuizen.

tamtam

De strippers laten hun handen onder bh's glijden en drukken hun hoofden tussen de benen van de meisjes. Een geblinddoekte studente krijgt een blote PIK in de handen gedrukt. Pardon? Is dit het laatste nummer uit de Intiemreeks 'Hitsige studentes pikken een graantje mee?' Nee, het is een beschrijving van de Traffic Light Party tijdens de Groningse UIT, de Kei genaamd. De Kei-organisatie ging wel heel ver in het nader tot elkaar brengen van de eerstejaars, zo valt te lezen in het weekblad van de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens het feest werden de jongens en meisjes in een groot café anderhalf uur van elkaar gescheiden. De jongens moesten luisteren naar schunnige muziek; de meisjes werden getrakteerd op een paar showtjes van mannelijke strippers. Het had de partijen wat hitsig moeten maken, maar dat doel werd niet bereikt. Vele dames hadden zich geërgerd en de verwachtte vonken bleven dus uit.

In Amsterdam geen schandaaltjes, lijkt het als je Ad Valvas van de Vrije Universiteit leest. Daar speelden ze op safe. De eerstejaars kregen tijdens de intro-periode als eerste een donderpreek van korpschef Bert Welten te horen. Net als in Utrecht is het kopen van een gestolen fiets daar ook strafbaar. "Als je je inlaat met fietsendieven, komen wij elkaar tegen", sprak hij dreigend.

In Utrecht lopen regelmatig STELERS en HELERS van fietsen tegen de lamp. Soms hoeft de politie daar niet eens veel voor te doen. Via het cameratoezicht in de stad rollen de boevenbeelden gewoon het politiebureau binnen. Wie betrapt wordt, kan rekenen op een fikse boete die door het openbaar ministerie wordt bepaald. Wil je in de Utrechtse binnenstad je fiets verzilveren, weet dan dat het in de binnenstad absoluut verboden is een fiets te verkopen, zelfs als die van jou is.

De kans dat je fiets de komende week spoorloos verdwijnt, is vrij groot. Hoewel er aan alle kanten wordt gewaarschuwd je fiets goed vast te zetten en op een veilige plek te stallen, verdwijnen er nog vele tweewielers. Als jou fiets gestolen wordt, doe dan altijd AANGIFTE, adviseert de politie. De sterke arm neemt regelmatig een gestolen exemplaar in beslag waarvan nooit duidelijk wordt wie de rechtmatige eigenaar is.

Wie zich afgelopen maandag wilde inschrijven voor een cursus bij sportcentrum Olympos moest geduld hebben, het liep namelijk storm. Maar dankzij een nieuw geïntroduceerd volgnummersysteem kon je rustig in het zonnetje op je beurt wachten. Wie zich nog wil inschrijven, moet opschieten want vele cursussen zijn al (bijna) vol.

in beeld

Hoe kan dat nou?

Wees voorzichtig met de harde populierboleet

U heeft zich nogal geërgerd, professor Schuiling?

"Ik zag de populierboleet bij Olympos zes jaar geleden voor het eerst. Ik heb de universiteit erop geattendeerd dat het om een bedreigde soort ging die op de rode lijst staat. ik vroeg hen daar niet meer te maaien. Tot nu toe gebeurde dat ook niet, maar op 4 augustus zag ik dat men er toch met de maaier overheen was gegaan en dat alle 55 paddestoelen waren vernietigd. Toen heb ik een briefje geschreven."

Een pittig briefje, want u verwijt de groenverzorgers mechanisch en gedachteloos handelen.

"Ach pittig, ik wilde duidelijk maken dat de UU wel iets zorgvuldiger met de natuur zou mogen omgaan. Overigens bleek achteraf dat de maaiers niet in opdracht van de universiteit hadden gehandeld."

En toen kwam de UIT er nog eens overheen.

"Ja, er waren net een paar nieuwe paddestoelen opgekomen, maar met de UIT is alles weer platgetrapt."

Lydia Snoeks van de UIT-commissie. Besef je wat jullie gedaan hebben?

"Goh, wat erg. Nee, wij wisten niet dat daar zulke bijzondere paddestoelen stonden. Als ze ons dat verteld hadden, hadden we er zeker rekening mee gehouden."

Is de schade nog te verhelpen, professor Schuiling?

"Gelukkig groeien paddestoelen grotendeels ondergronds, dus op zich overleeft hij het wel. Ik heb ook al weer een paar kleintjes gezien. Maar het blijft in mijn ogen zaak voor de universiteit om zo zorgvuldig mogelijk met bedreigde soorten om te gaan."

Zou een waarschuwingsbordje helpen?

"Daar heb ik over gedacht. Maar een probleem is dat de harde populierboleet in alle kookboeken wordt geprezen om zijn heerlijke smaak. Volgens de Italianen is hij 'il meglio dei porcini'. Dus zo'n bordje zou hem wel eens van de wal in de sloot kunnen helpen."

weetjes

Voeding tegen astma

Geluid 'ziet' tumor

Met ultrageluid borsttumoren beter zichtbaar maken en ze op termijn misschien zelfs vernietigen. Die toekomstverwachting uiten onderzoekers uit het UMC Utrecht aan in Scan, het wetenschappelijk tijdschrift van het ziekenhuis. Omdat de exacte vorm van borsttumoren in een MRI-scanner moeilijk zijn vast te stellen, moeten chirurgen bij een operatie nu nog relatief veel gezond weefsel wegsnijden. Desondanks moet een op de vier tot vijf vrouwen opnieuw geopereerd worden omdat er kankercellen zijn achtergebleven. De onderzoekers gaan nu proberen om een aantal punten rondom het kwaadaardige weefsel met ultrageluid te verwarmen, waardoor de tumor beter zichtbaar wordt en dus gerichter en effectiever kan worden verwijderd. In de toekomst is het volgens hen misschien zelfs mogelijk de tumorcellen met het gerichte ultrageluid te doden door ze te verhitten. Opereren is dan niet meer nodig.

webnieuws

B&O de beste

De Utrechtse opleiding Bestuurs & Organisatiewetenschap is de beste opleiding van het universitaire landschap in Nederland. En dat voor een universiteit die in zijn geheel vrij matig scoort in de studentenenquête van Choice. Vorig jaar was B & O al een succesverhaal in alle kwaliteitsonderzoeken. In de Elsevier was het de enige opleiding die zowel bij studenten als bij hoogleraren als beste uit de bus kwam.

Eerstejaars doorbraak

Een vondst van twee eerstejaars studenten scheikunde heeft geleid tot een wetenschappelijke doorbraak en een artikel in 'Science'. De studenten beschrijven in het augustusnummer hoe vuiltjes de kristalvorming in een substantie remmen. Deze kennis is van groot belang voor onder meer de farmaceutische industrie. Om kristalvorming te onderzoeken maken onderzoekers gebruik van deeltjes die in vloeistoffen zweven, zogenaamde colloidale deeltjes. Toen eerstejaars Esther Groeneveld en Hans Scherff tijdens hun onderzoeksstage probeerden kleine colloidale bollen te maken, produceerden zij per ongeluk zeer grote bollen. Het ongeluk werd een geluk toen bleek dat die grote bollen bij uitstek geschikt waren om het effect van vervuiling op kristalgroei te bestuderen.

Nachtbussen Uithof

Studenten moeten 's nachts veilig vanuit de binnenstad naar De Uithof kunnen reizen. Daarom pleit de Utrechtse fractie van D66 voor nachtbussen van en naar De Uithof. In een flyer die vorige week onder eerstejaars werd verspreid, staat de invoering ervan als één van de prioriteiten vermeld. Volgens D66 moet de gemeente zich een goed gastheer tonen om het talent van de toekomst vast te houden voor de stad. Een dergelijke maatregel is bovendien nodig om de uitdijende studentenwijk bij de stad te betrekken. Over vier jaar wonen er zo'n 2000 studenten in De Uithof. Ook met het oog op de veiligheid van de studenten is vervoer 's nachts gewenst. Bewoners van de Cambridgelaan ijveren al jaren voor een nachtbus(je). Het gemeentelijk vervoersbedrijf zegt dat zo'n nachtlijn niet rendabel genoeg is