Meer dan zestig procent van de bezoekers van stembureau 105 in de School voor Journalistiek, veelal studenten, toetste gisteren 'voor'. De stemverhoudingen in De Uithof weken dus sterk af van het landelijke beeld. De opkomst was met 72.4 procent erg hoog.

Wie woensdag de reportage van Marga van Praag in het NOS-journaal vanuit De Uithof zag kon al concluderen dat veel studenten uiteindelijk de nieuwe grondwet zouden steunen. Studenten wezen vooral op het belang van Europa voor hun toekomst.

Overigens was Utrecht een van de weinige steden waar de inwoners in meerderheid 'ja' zeiden tegen de grondwet. Van de Utrechters was 51.1 procent voor. Het opkomstpercentage was 65.1 procent.

Bij de vraag wel of geen koopzondag bleken de studenten iets positiever dan andere Utrechters. Op de Padualaan ontliepen de voor- en tegenstemmers elkaar nauwelijks. De tegenstemmers wonnen in De Uithof nipt met een half procent. Bij de Ublad-poll van eind maart was van de bijna 550 respondenten 55 procent tegen de koopzondagen.

Bij de einduitslag bleek uiteindelijk meer dan 65 procent van alle Utrechters geen voorstander van winkelen op zondag.


XB

Dat schrijft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen in haar advies ‘Judging research on its merits’, dat 21 juni uitkomt. Vooral alfa- en gammawetenschappen kun je niet klakkeloos op hun citatiescore in internationale tijdschriften beoordelen, vindt de KNAW. Denk bijvoorbeeld aan publicaties over Nederlands recht, de geschiedenis van Amsterdam of Chinese literatuurwetenschappen. Zulke onderzoeken komen vaak niet in Engelstalige tijdschriften terecht en tellen dus niet mee.

Wie een methode ontwikkelt om onderzoek te beoordelen, beïnvloedt onvermijdelijk de wetenschappers die beoordeeld worden. Daarom moet je oppassen met de indicatoren die je kiest om succes te meten, benadrukt het advies. Als je bijvoorbeeld een goed boek voor een algemeen publiek niet meetelt, loop je het risico dat zulke boeken minder geschreven zullen worden. Hetzelfde geldt voor lesboeken en beleidsadviezen.

HOP

De studenten en medewerkers doen voor publiek een aantal proeven met smeltende spijkers, zeepbellen, vonken, draaistoelen en meer van dat soort dingen. De marktkramen worden verschillend ingericht: van gereedschapswinkel tot fietsenwinkel. Op deze manier willen de natuurkundigen aantonen dat hun vak niet alleen saai en moeilijk is maar zelfs leuk en spannend kan zijn.

Ook in Groningen, Enschede, Leiden, Hengelo, Delft, Nijmegen, Purmerend en Alkmaar zullen komende dagen dergelijke natuurkundemarkten worden gehouden.

Het hoogtepunt van het Jaar van de Natuurkunde is Science Unlimited: een natuurkunde-feestweek van 15 tot en met 19 juni. Deze grootste wetenschapsmarkt ooit in Nederland gehouden, is ingericht met tientallen interactieve demonstraties en tentoonstellingen. Science Unlimited vindt plaats in en rondom het NEMO te Amsterdam en is voor iedereen gratis toegankelijk.

CS

'Een overval.' Zo betitelt decaan Otten van de Utrechtse subfaculteit Godgeleerdheid de mededeling die rector Immink van het Theologisch Wetenschappelijk Instituut (ThWI) van de Protestantse Kerk in Nederland haar op 6 april deed: de kerk overweegt de opleiding tot predikant in eigen hand te nemen. Nu volgen Utrechtse studenten die dominee willen worden eerst een driejarige bachelor, daarna anderhalf jaar de universitaire master Theologie en Kerk en vervolgens twee jaar de door het ThWI verzorgde predikantenopleiding. Het ThWI overweegt nu om na de universitaire bachelor direct een eigen driejarige master aan te bieden, buiten de universiteit om.

Volgens rector Immink, die ook kerkelijk hoogleraar bij de UU is, is die wens een gevolg van de komende veranderingen in de Wet op het Hoger Onderwijs. "In de huidige wet is de zogeheten duplex ordo goed geregeld. Dit systeem stamt uit 1876 en daarin is geregeld dat de predikantenopleiding voor een deel onder verantwoordelijkheid van de universiteit en voor een deel onder die van de kerk valt. In de nieuwe wet zal de bepaling dat kerkelijke hoogleraren de predikantenopleiding verzorgen, niet ongewijzigd worden overgenomen. Bovendien is de kerkelijke opleiding geen bachelor- en geen masteropleiding. Maar wat is het dan wel en hoe moet zo'n opleiding worden geaccrediteerd? En hoe zit het met onze financiering, als wij straks studenten krijgen die hun leerrechten al aan de universiteit hebben opgesoupeerd?"

Op dit moment bestudeert een commissie onder leiding van voormalig bestuurder Schutte van de Universiteit Twente de verschillende opties. Hoewel Immink met nadruk stelt dat er nog niets is besloten, heeft een eigen kerkelijke master zijn voorkeur. Hij erkent dat behalve de nieuwe wet ook enkele recente ontwikkelingen in Utrecht daar debet aan zijn. Allereerst zijn de kerken nog steeds niet gelukkig met de verbreding van het curriculum. Daar komt bij dat zij ook de vorming van de faculteit Geesteswetenschappen met argwaan volgen. Immink: "Wij vinden dat een zorgelijke ontwikkeling en vragen ons serieus af hoe zichtbaar en herkenbaar de theologie in Utrecht straks nog is. Een eigen master biedt ons de mogelijkheid om voor een duidelijk en eigen profiel te kiezen."

Decaan Otten vraagt zich af of de nieuwe wet nu echt een zo rigoureuze stap nodig maakt. "Er verandert wel het een en ander, maar naar mijn mening is het ook in de nieuwe situatie heel goed mogelijk om onze relatie op een goede manier vorm te geven." Zij heeft het vermoeden dat op de achtergrond de financiën een niet onaanzienlijke rol spelen. "Uiteindelijk is dit gewoon een slag om de student. Op dit moment geldt voor de kerkelijke opleiding een gunstige financiële regeling. Straks is die er niet meer en dan is een eigen bekostigde master natuurlijk een aantrekkelijk alternatief. Maar als veel studenten voor die master kiezen omdat ze simpelweg als toekomstig predikant geen andere keuze hebben, gaat dat wel ten koste van ons budget."

Volgens de Utrechtse decaan zullen de plannen van de kerken forse consequenties hebben voor studenten die predikant willen worden. "Die krijgen straks na hun bachelor een opleiding die niet meer primair is gericht op de theologie als wetenschap. De opleiding krijgt een meer seminarie-achtig karakter, want de docenten aan het ThWI worden geselecteerd uit het predikantencorps van de kerk. Daarmee volgt men merkwaardigerwijs de rooms-katholieke traditie en verdwijnt de openbare theologie uit protestantse kring. Wat ik ook betreur, is dat de kerk aanstaande predikanten op deze manier de kans ontneemt om in gesprek te komen met collega's van andere religies, zoals de moslims van de imamopleiding die wij hier misschien krijgen. Mijn ideaal is een staatsfaculteit Theologie, waar alle verschillende geloven elkaar ontmoeten op grond van hun wetenschappelijke interesse in religie en theologie. Dat is toch veel beter dan confessies die zich allemaal in hun eigen huis opsluiten?"

Otten hoopt dat een interventie van de rectors van Utrecht en Leiden (waar hetzelfde speelt) de huidige constructie kan redden, maar voor Immink lijkt de teerling geworpen. "Wij willen graag met de universiteiten blijven samenwerken, maar wel vanuit een sterkere eigen positie dan we nu hebben. Als de universiteiten dat weigeren, zit er niet veel anders op dan dat we zelfstandig verder gaan."

Op het raam van WB 47 is een A4'tje geplakt waarop staat dat voorbijgangers op www.studenten.net hun stem kunnen uitbrengen voor Hillegonda. Mensen die langs het huis lopen, worden er door gegil en gezwaai op geattendeerd. De 'Hillies', zoals de bewoonsters zichzelf noemen, doen er alles aan om studentenhuis Wittegijt uit Eindhoven, dat in de tussenstand nog op één staat, in de halen. Via Hyves, MSN, e-mail en telefoon is het hele netwerk ingeschakeld.

Steintje Brands (Bob), tweedejaars verpleegkunde, meldde haar huis aan voor de verkiezing op de website van organiserend internetbedrijf Studenten.net. Samen met huisgenoot Marleen Hoogcarspel (Pim), derdejaars rechten, vulde zij op een originele manier de vragenlijst in en kozen zij de allermooiste foto's uit voor op de site. "Hillegonda sprong in het oog tussen alle 144 inzendingen", vertelt Heinrich Naumann van Studenten.net. Samen met nog negen andere huizen (waarvan nog twee Utrechtse) gingen ze door naar de finale.

De bewoonsters van Huize Hillegonda zijn heel hecht. "Qua humor sluiten we goed op elkaar aan", vertelt Bob. "Elk jaar gaan we samen op huisweekend en met vakantie en we organiseren diverse diners en themafeesten." Anneloes Vree (Bram) vult haar aan. "Komende zomer komen al onze broertjes en zusjes barbecuen in de tuin. Daarbij hebben we IsOokSchitterend ook uitgenodigd", grapt de tweedejaars psychologie. Zij doelt op een optreden van de band dat donderdag als extra prijs wordt uitgereikt.

Ook de band met oud-huisgenoten is heel goed. Het meisjeshuis heeft een archief waar sinds de oprichting in 1968 wordt bijgehouden wie er allemaal in het huis hebben gewoond en wat voor een bijzondere dingen zij hebben gedaan. Bram trekt het kaartje van Cornelie van Waageningh uit de bak en leest voor: "Tussen december '68 en september '69 hebben Renneke en zij in Lunteren op een donkere tocht de Hillegondalaan van haar straatnaambordje ontvreemd (met haarspelden)." Aan deze actie heeft het huis haar naam te danken.

Er gaan ook een paar oud-huisgenoten mee naar het finalefeest op donderdagavond. Daar hoopt Huize Hillegonda de eerste plaats te behalen. De hoofdprijs bestaat uit interrailtickets voor het hele huis. De Hillies hebben nog niet echt nagedacht wanneer ze waar naar toe zouden kunnen gaan met de kaartjes; zij gaan vooral voor de eer. Pim: "Als we verliezen van die witte geiten gaan we de party crashen hoor!"

Die 'pop up' zou er in de nabije toekomst kunnen komen, stelt de landelijke koepel van bibliotheken (FOBID). De bibliotheken ageren daarom heftig tegen het wetsvoorstel 'bevoegdheden vorderen gegevens', dat door de regering werd ingediend in de strijd tegen het terrorisme. De Tweede Kamer nam het voorstel met een grote meerderheid aan waardoor het Openbaar Ministerie zonder strafrechtelijke aanleiding bibliotheken kan dwingen persoonlijke gegevens van leners te verstrekken.

In een brandbrief aan de Senaat waar het wetsvoorstel nu ligt, maakt de FOBID in expliciete bewoordingen duidelijk niet van zins te zijn voetsstoots mee te werken aan een dergelijke 'inbreuk van de persoonlijke levenssfeer'. De Utrechtse bibliothecaris Bas Savenije is bestuurslid van de FOBID. "Als bibliotheek hebben we het recht van mensen om informatie tot zich te nemen, hoog in het vaandel staan. Dit wetsvoorstel staat haaks op dat uitgangspunt. Laten we nu niet het kind met het badwater weggooien."

Volgens Savenije bieden de geautomatiseerde archieven van de Utrechtse universiteitsbibliotheek op dit moment in principe de mogelijkheid te achterhalen welke boeken een lener heeft opgevraagd. Ook zou van een bepaald boek een overzicht van de namen van leners kunnen worden opgesteld.

Sinds het aantreden van Savenije, ruim tien jaar geleden, heeft de Utrechtse bibliotheek één keer een verzoek van justitie gekregen om informatie te verstrekken over een lener. Dat werd ingewilligd. "Maar toen kon aannemelijk worden gemaakt dat er sprake was van een concrete verdenking. De nieuwe wet maakt het mogelijk dat wij gedwongen worden op basis van slechts vage vermoedens onze hele bestanden over te dragen."

De bibliotheken stellen in hun brief te vrezen voor 'misplaatste en ongerechtvaardigde belangstelling' voor hun bezoekers. Volgens Savenije wordt daarom op dit moment hard nagedacht over een gedragslijn die gevolgd kan worden in deze problematiek als ook de Eerste Kamer voor stemt. "Wellicht moeten we de persoonlijke gegevens ontkoppelen van de leengegevens. Wat we niet hebben, kunnen we ook niet leveren. Maar we zullen altijd voor onze eigen bedrijfsvoering enkele recente gegevens moeten bewaren. We willen wel weten waar onze boeken zijn bijvoorbeeld."

De Eerste Kamer bespeekt het wetsvoorstel - onder voorbehoud - op 5 juli.

"Het lijkt erop dat de belangstelling voor medezeggenschap bij studenten en medewerkers weer groeit. Misschien komt het door de bezuinigingen en de reorganisaties, maar ook in andere steden zie je weer hogere opkomstpercentages." U-raadsvoorzitter Désirée Verberk liep er dinsdagmiddag zichtbaar tevreden bij in het Academiegebouw. Daar was zojuist de uitslag bekend gemaakt van de verkiezingen voor de U-raad en voor vier van de zeven faculteitsraden.

Vooral de opkomst bij studenten zorgde bij de volle zaal voor enthousiasme. Negentien procent ging stemmen voor de U-raad en bij de REBO-faculteit, 21 procent bij Sociale Wetenschappen en zelfs 34 procent bij Diergeneeskunde. Maar nadat het eerste enthousiasme geluwd was, realiseerde Verberk zich dat de uitslag ook betekent dat nog steeds vier van de vijf Utrechtse studenten de stembus negeren. Deze week bracht de U-raad een bezoek aan Leuven en de voorzitter vroeg zich naar aanleiding daarvan af of in Utrecht de Belgische aanpak niet de voorkeur verdient.

"Mij is daar vooral opgevallen hoe goed de studenten georganiseerd zijn. Er zijn in Leuven alleen verkiezingen voor faculteitsraden en uit die raden wordt dan de studentengeleding van de centrale raad samengesteld. Gevolg is niet alleen dat de betrokkenheid van studenten met de gang van zaken groter is en de opkomst dus hoger, maar ook dat er veel meer overleg is tussen studenten. De Universiteitsraad is voor veel studenten in Utrecht een ver-van-mijn-bed-show en zal dat ook blijven. Dat is helemaal niet erg, zolang er goed functionerende faculteitsraden en opleidingscommissies zijn, waarbij studenten zich wel betrokken voelen. Misschien moeten we in Utrecht toch eens wat beter naar dat Belgische systeem kijken."

Chantal moest 'erg lachen' toen ze een reportage van RTL nieuws zag over de discussie die in de Verenigde Staten wordt gevoerd over Intelligent Design. "Ik dacht: typisch weer iets voor de VS. Moet nu helaas bekennen dat we blijkbaar net zo achterlijk zijn in Nederland."

Piet vindt het juist een goed initiatief van de minister om een debat te organiseren over de plaats van de evolutietheorie in het onderwijs. "In brede kring wordt te weinig beseft dat bij het thema evolutietheorie en nog sterker bij de levensbeschouwelijk gekleurde evolutieleer, levensbeschouwelijke visies en meningen, en ook fantasie, een belangrijke rol spelen. Het is belangrijk dat scholieren en studenten dit duidelijk gemaakt wordt."

Dat Van der Hoeven meer aandacht wil voor geloofskwesties op scholen vindt Bas nog tot daar aan toe, "hoewel ik dacht dat we allemaal zo blij waren met de scheiding van kerk en staat. Het ergste van ID is dat het duidelijk een poging is het creationisme via een achterdeurtje en met een moeilijk engels woord als wetenschap te verkopen. Aan kinderen nog wel!" Een schande vindt Bas het, liever voert hij een debat over de scheiding van Van der Hoeven en staat.

Wineke wijst Bas erop dat wie iets meer over ID gelezen heeft, opgemerkt zal hebben dat het weinig te maken heeft met creationisme: "Er is geen sprake van dat ID het evolutieproces onderuit wil halen. Eerder zou je het kunnen zien als een manier om de evolutietheorie te verkopen aan christenen." Ze vervolgt: "Maar misschien is het verdiepen in de feiten wel teveel gevraagd voor mensen die via dit medium reageren."

Wil je ook jouw mening kwijt over het ID-debat? Surf naar www.ublad.uu.nl/forum.

In Amerika wordt iedere researchdollar pas uitgegeven na peer-review van een project-voorstel. Een derde van de aanvragen wordt gehonoreerd. Een research-dollar in de VS levert zo driemaal meer citaties op dan in continentaal Europa. Aldus Clevers, die van mening is dat dit voorbeeld in Europa en Nederland navolging verdient.

Maar daarvan wordt afgezien omdat financiering naar kwaliteit zou kunnen leiden tot een systeem van een flink aantal ‘zwakke’ of ‘gemiddelde’ en slechts enkele ‘top’-universiteiten. Die stap durven de landelijke en universitaire bestuurders niet te zetten.

Jammer, aldus Clevers: ‘We zouden per discipline ons talent in enkele universiteiten kunnen concentreren en daarmee gemakkelijk het Harvard niveau halen. Doen we dat niet, dan nemen we genoegen met een bestaan in de wetenschappelijke marge.”

AH

Zie voor het volledige essay van Clevers het Ublad van morgen

Architect Andre Hoek is uitgenodigd om de twee uitgesproken en verschillende gebouwen elkaar 'een hand te laten geven' in de loopbrug. In de brug worden onder andere grote, zachte rode blokken als hangplek geplaatst, er komen koffieautomaten en een televisie.

Als eerste zal de gevel worden vervangen. Volgens de planning zal dit eind juli klaar zijn. Het streven is dat de brug half augustus, voor de Uithofdag - waarop de nieuwe studenten kennis maken met De Uithof - helemaal ingericht is.

Op de afbeeldingen is een impressie van de nieuwe brug te zien.

WdL