Blok won de afgelopen dagen zijn eerste twee partijen. In de ronde van de laatste acht moest hij echter nipt zijn meerdere erkennen in de Deen Peter Rosenmeier. In het Ublad van vorige week stelde Blok nog te mikken op een medaille in Athene. Tijdens de laatste WK in Taiwan behaalde hij een zilveren medaille. Blok staat vijfde op de wereldranglijst.

xb

Zie ook het Paralympisch dagboek op deze site

Een andere voorspelling van de experts is dat onderzoekers de wetenschappelijke tijdschriften weer zelf in handen krijgen: over zestien jaar zal meer dan de helft van alle tijdschriften op internet verschijnen en zijn wetenschappers daar zelf de baas over. Academici zouden de strijd met de wetenschappelijke uitgevers dan gewonnen hebben.

Bovendien hopen de deskundigen dat het erkennen van verworven competenties gemeengoed wordt in het hoger onderwijs. De scholen kijken dan niet alleen naar de diploma's van de student, maar bijvoorbeeld ook naar werkervaring en verworven vaardigheden.

De deskundigen kregen van de onderzoekers van CHEPS negenenveertig voorspellingen voorgelegd en moesten zeggen hoe waarschijnlijk en wenselijk die waren. De uitslag van de enquête is gebruikt om drie scenario's te schrijven over het Europese hoger onderwijs in 2020.

De eerste resultaten zijn vorige week gepresenteerd tijdens het CHEPS-congres. Begin volgend jaar zal het Twentse onderzoeksinstituut een boek met de drie scenario's uitgeven. Daarin staan ook commentaren op de scenario's van onder meer de Wereldbank en de Europese Commissie.

HOP

Ook landbouwstudies, architectuur, rechten en sociale opleidingen trekken veel belangstelling, blijkt uit de monitor, waaraan onder meer de internationaliseringsorganisatie Nuffic meewerkt. Ons land is minder in trek om zijn talen-, wiskunde-, technische en medische opleidingen.

In de monitor is voor het eerst in kaart gebracht voor welke studierichtingen studenten in het kader van het Erasmusprogramma naar ons land komen. In het algemeen hebben zij veel belangstelling voor de medische en technische studies. Toch is Nederland voor deze studenten pas het achtste respectievelijk negende land van voorkeur.

In de monitor zijn ook gegevens te vinden over niet-EU studenten in Nederland. Over beide categorieen gezien nam aan de universiteiten tussen 2001/2 en 2002/3 vooral het aantal regulier ingeschreven Chinese (+361) en Duitse (+271) studenten relatief sterk toe, gevolgd door Indonesiers (+88) en Belgen (+83).

Internationaal gezien staat Nederland met 3,3 procent 'buitenlandse studenten' in 2000/1 op een middelmatige negentiende plaats (van de 29 OESO-landen). Ruim de helft van hen kwam van buiten de EU. De VS staat op de vijftiende plaats (3,5 procent) en Japan op de 23ste (1,6 procent). De vrees bestaat dat het plan van Rutte om niet-EU-studenten niet langer te subsidieren zal leiden tot een daling van de instroom.

Helaas lopen de cijfers over de uitgaande mobiliteit nog verder achter bij de actualiteit, In het studiejaar 2000/1 was Groot-Brittannie de populairste bestemming onder Nederlandse studenten. Ook Spanje, Frankrijk en Duitsland scoren relatief hoog.

HOP

Het faciliteitenbedrijf FBU heeft de exploitatie van het museumcafé Het Zaadhuis overgenomen van een extern bedrijf.

Het Zaadhuis is toegankelijk voor bezoekers, maar benut het U-Museum tevens - net zoals in de zomer ook de 'Oranjerie' - voor allerlei party-activiteiten, zowel voor de Universiteit Utrecht, als voor externe partijen, waaronder ook privé-bijeenkomsten.

FBU Catering coördineert voortaan alle party-catering activiteiten alsmede de logistiek daar omheen.
AH

In De Uithof wordt de troonrede dinsdag om één uur uitgezonden in de foyer van het Educatorium. Aansluitend houdt Abvakabo-regiobestuurder Gijsbert Boggia een toespraak. In de binnenstad kunnen medewerkers en studenten om half een aanschuiven bij een bijeenkomst in het Muziekcentrum.

Behalve als service aan hun leden zien de bonden de mogelijkheid om de uitzending gezamenlijk te bekijken als eerste stap op weg naar de landelijke demonstratie van 2 oktober. Op die dag wordt op het Museumplein in Amsterdam actie gevoerd tegen de bezuinigingsplannen van het kabinet.

Voorafgaand aan die actie sturen de bonden onder het motto 'de beuk erin' een vrachtwagen met een enorme beuk het land door. Op dinsdag 28 september doet de beuk De Uithof aan. Op het plein voor de nieuwe bibliotheek wordt om kwart voor een gestopt voor toespraken. De bond hoopt dat universitaire medewerkers zich daarna met hun auto in de demonstratieve stoet voegen.

EH

De onderzoekers maakten de expeditie naar de Noordelijke IJszee voor het verrichten van de allereerste diepzeeboringen onder zeer moeilijke klimatologische omstandigheden. De uitkomsten zijn zo opzienbarend, dat Brinkhuis direct na zijn terugkomst in Nederland voor het NOS-Journaal werd uitgenodigd.

De wetenschappers boorden uit de bodem van de IJszee kernen op tot een lengte van ruim 400 meter. Tijdens het boren werd hun schip door twee ijsbrekers vrijgehouden van pakijs. De zogenoemde Arctic Coring Expedition (ACEX) wilde antwoord vinden op vragen als: Wanneer werd voor het eerst pakijs gevormd? En welke invloed hadden oceaanstromingen op het vroegere wereldklimaat?

De Utrechtse paleo-oceanograaf werkt aan recente en fossiele mariene algen. Deze algen geven informatie over ouderdom, productiviteit, temperatuur en zoutgehalte van het zeewater. Uit het massaal voorkomen van zoetwatervarens (eendekroos) in de kernen blijkt dat rond 45 miljoen jaar geleden de Noordelijke IJszee een groot zoetwatermeer was. Verder bleek dat in de buurt van 33 miljoen jaar geleden zich voor het eerst zeeijs heeft gevormd, tegelijkertijd met de eerste ijsvorming op Antarctica.

ACEX is een initiatief van het European Consortium for Ocean Research Drilling, dat bestaat uit 13 Europese landen, waaronder Nederland. NWO betaalt de Nederlandse inbreng. Brinkhuis keert over enkele weken weer teug naar de IJszee.

AH

De socioloog Rivera-Salgado (1965, Mexico) werkt momenteel als zelfstandig consultant in de non-profit sector; eerder was hij verbonden aan meerdere universiteiten in de Verenigde Staten (waaronder de University of California en Columbia University). Als lid van de Mixteco Indiaanse bevolkingsgroep heeft hij veel publicaties op zijn naam staan over de rechten van inheemse volken.

Rivera-Salgado krijgt in Utrecht zijn thuisbasis bij het Studie- en Informatiecentrum Mensenrechten (SIM) van de faculteit Rechtsgeleerdheid. Hij zal medio april 2005 zijn oratie houden.

Het Curatorium van de Prins Claus Chair, dat de voordracht voor de benoeming heeft gedaan, staat onder voorzitterschap van Prinses Máxima. De leerstoel, waarvoor uitmuntende, jonge academici uit Afrika, Azië, Latijns-Amerika, de Cariben of de Pacific in aanmerking komen, wordt elk jaar door een andere wetenschapper bekleed. De benoeming geschiedt beurtelings aan de Universiteit Utrecht en het Institute of Social Studies (ISS).
AH

Meer informatie over de Prince Claus Chair: www.princeclauschair.nl

Guerreiro werkte de afgelopen zeven jaar aan een proefschrift over de goudvorming in de alleroudste gesteenten. Zijn onderzoek was begin dit jaar op een haar na gereed. Aan afronding kwam hij niet meer toe.

Volgens promotor professor White was een postume beloning voor Guerreiro op zijn plaats. Volgens White gaat het om 'a good modern scientist'. "Hij ontwikkelde een praktische methodiek waarmee hij kon voorspellen welke oude gesteenten goud bevatten. Daarmee boekte hij al redelijk veel succes. Hij hoopte met zijn werk zijn land rijk te maken."

Het promotieonderzoek van Guerreiro vond plaats in het kader van een samenwerkingsverband tussen de universiteiten van Maputo en Utrecht en werd gefinancierd door het Nuffic. Eerder behaalde Guerreiro in 1997 in Utrecht al zijn doctoraal aardwetenschappen.

Decaan professor Hooimeijer vroeg het college voor promoties speciale toestemming voor de opmerkelijke ceremonie. De normale promotieprocedure wordt doorlopen, met uitzondering vanzelfsprekend, van de verdediging. De vrouw van Guerreiro, Rosalina, die voor de gebeurtenis is overgekomen uit Afrika, neemt de promotiebul in ontvangst.

De gebeurtenis kan volgens decaan Hooimeijer "zeldzaam, maar niet uniek" genoemd moet worden. Twee keer eerder in zijn academische loopbaan had de decaan te maken met soortgelijke zaken.

xb

Dat blijkt uit het rapport 'Education at a Glance', waarin de OESO jaarlijks de feiten over het onderwijs in de 29 rijkste industrielanden publiceert. De OESO is de organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. Het rapport gaat tot het jaar 2002.

Landen als het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Frankrijk lagen in 1991 ver op Nederland achter, maar schieten ons nu voorbij. Frankrijk staat, met 36 procent hoger opgeleiden in de leeftijd van 25-34, nog maar net onder België (37 procent) en de VS (39 procent). Aanvankelijk steeg ook in Nederland het aandeel hoog opgeleiden, maar in 2002 bleef het percentage hier op hetzelfde peil als in 1998: 27 procent.

Daarmee scoort Nederland een procent onder het OESO-gemiddelde. Duitsland doet het daarentegen slechter dan wij en heeft in de laatste jaren helemaal geen groei gezien.

Overigens zitten er aan het rapport allerlei haken en ogen. Zo zijn er veel landen waar studenten tweejarige hbo-opleidingen kunnen volgen. Die tellen ook mee in de statistieken. Ook is niet elk diploma even veel waard. Het hoger onderwijs in Nederland staat relatief hoog aangeschreven.

In de exacte studies is Nederland traditioneel zwak vertegenwoordigd: slechts 18,3 procent is afgestudeerd in bèta of techniek. Maar doordat de andere landen steeds minder afgestudeerden in de exacte studies krijgen, krimpt de achterstand enigszins.

HOP

Zoals al voor de zomer bekend werd gemaakt, komt er vanaf 2005 een strikte scheiding tussen beleidsvoorbereidende en uitvoerende onderdelen. Eén van de regelmatig terugkerende klachten over de bestuursdienst was dat die twee aspecten bij een aantal onderdelen zozeer door elkaar liepen dat noch sprake was van beleidsvisie noch van efficiency. Op het terrein van de universitaire huisvesting werd daarom al eerder gekozen voor opsplitsing van de vroegere dienst in een kleine stafafdeling en een dienst Bouw voor nieuwbouwprojecten, renovaties en omvangrijke verbouwingen. Eenzelfde scheiding wordt nu op alle terreinen van de bestuursdienst doorgevoerd.

De huidige wirwar van diensten en centra met zijn zestien directeuren wordt al in 2005 vervangen door een nieuwe, strakke structuur. De beleidsondersteuning aan het college van bestuur komt te liggen bij vier directies. Naast huisvesting en de nieuwe directie kerntaken, waaronder onderwijs, onderzoek, studenten- en personeelszaken en communicatie vallen, krijgen ook informatietechnologie en financiën als voornaamste zorgenkinderen van het college een eigen directie. In de vier directies samen komen rond tachtig mensen te werken.

Voor de uitvoerende taken worden naast het al bestaande administratief dienstencentrum ADC vijf nieuwe dienstencentra in het leven geroepen, te weten studenten, personeel, communicatie, Bouw en ICT applicaties. Een groot aantal bestaande onderdelen zoals Bureau Buitenland, de arbo- en milieudienst, het Ublad en de culturele centra Parnassos en de Uitwijk verliezen volgens de plannen hun huidige, min of meer zelfstandige status en worden organisatorisch ondergebracht in één van de nieuwe centra. Ook het FBU wordt een dienstencentrum.

Opvallend in het plan is de komst van één algemeen directeur voor de hele bestuursdienst. Volgens coördinerend directeur Erwin Vermeulen die het plan voor het college van bestuur schreef, betekent dat echter geen terugkeer naar de vroegere functie van secretaris van de universiteit. "Deze directeur gaat alleen over de vier directies en niet over de dienstencentra. Eén van zijn hoofdtaken wordt de coördinatie van het overleg met de faculteitsdirecteuren over de ondersteuning."

Hoofddoel van de reorganisatie van de UBD is het realiseren van een besparing van ongeveer 7,5 miljoen euro op een budget van bijna 45 miljoen. Volgens Vermeulen kan het grootste deel van die besparing worden bereikt door te snijden in andere dan personele kosten. De gevolgen van die ingreep zullen later dit jaar duidelijk worden.

Desondanks moet ook het personeel fors inleveren. Uit het plan blijkt dat van de huidige 287 volledige personeelsplaatsen er in 2008 ruim dertig moeten zijn verdwenen. Hoewel Vermeulen zegt te streven naar andere oplossingen, sluit hij gedwongen ontslagen niet uit. Dit najaar wordt het plan voorgelegd aan de dienstraad, de vakbonden in het Lokaal Overleg en de Universiteitsraad. Gehoopt wordt dat het in november kan worden vastgesteld, waarna meteen met de uitvoering zal worden begonnen.

EH