Het geneeskundeonderwijs is de afgelopen zeven jaar in snel tempo gemoderniseerd. Er vindt een verschuiving plaats van grootschalig, frontaal onderwijs, naar kleinschalig en probleemgeoriënteerd groepsonderwijs. De docent krijgt daarin veel meer een begeleidende rol. Nederland heeft op didactisch gebied inmiddels een voorsprong op veel Europese landen, maar of dat zo blijft is de vraag.

De vernieuwingen vragen om meer docenten. De toegenomen instroom als gevolg van de verhoging van de numerus fixus maakt dat extra noodzakelijk. Afgelopen collegejaar lieten de geneeskundeopleidingen samen 2850 nieuwe studenten toe; een verdubbeling sinds 1992. De visitatiecommissie stelt dat de verworvenheden hierdoor ernstig onder druk staan. Daar komt nog bij dat ziekenhuizen, huisartsen en specialisten steeds minder tijd hebben voor co-schappers.

De onderlinge kwaliteitsverschillen tussen de opleidingen zijn sinds de vorige visitatie duidelijk kleiner geworden, constateert de commissie tevreden. Opvallend is de comeback van de Utrechtse opleiding, die in 1997 nog een zeer slechte beoordeling kreeg. Met het nieuwe curriculum CRU'99 heeft de Utrechtse geneeskunde veel werk gemaakt van modernisering van het onderwijs. De invoering van co-schappen in een vroegtijdig stadium van de studie geeft de opleiding zelfs een voortrekkersfunctie.

Nijmegen, Groningen en Maastricht krijgen de beste beoordeling van de commissie. Maastricht scoort nog altijd goed met het uitstekende studierendement van haar studenten. “Grote moeite” heeft de commissie ermee dat Maastricht de oriënterende stage in de propedeuse heeft stopgezet. De meeste onvoldoendes krijgt de geneeskundeopleiding van de VU. De commissie vindt dat de opleiding haar glans wat verloren heeft; het verouderde curriculum en de organisatie van de opleiding zijn hard aan verbetering toe. In 2005 zal het nieuwe curriculum aan de VU worden ingevoerd.

HOP/XB

De velden zijn tot stand gekomen op initiatief van de volleybalverenigingen USV Protos en VV Van Slag. Deze concludeerden eerder dit jaar dat de belangstelling onder Utrechtse studenten voor beachvolleybal groot is. Bovendien deden zij een onderzoek naar de haalbaarheid van de aanleg van zandvelden.

Studenten, medewerkers en anderen kunnen op het universitaire sportcentrum op alle dagen van de week terecht om deze olympische sport te beoefenen. Ook zal er deze zomer een cursus beachvolleybal worden gegeven.

xb

Meer info: www.olympos.nl.

De civiel technicus Verwoerd stuitte op zijn vondst toen hij bezig was met de voorbereidingen voor het project Landschappelijke Versterking Bisschopssteeg/Oxfordpad en de grasmaaier stuk liep op de kop van een heipaal. Nader onderzoek van het lapje grond tegenover het UMC bracht nog een aantal palen aan het licht.

Inmiddels heeft Verwoerd achterhaald, zo blijkt uit zijn relaas in het FBU-bulletin, dat het moet gaan om de fundamenten van een bunker, waarvan generaal Reynders er in 1939 — aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog — een aantal heeft willen laten bouwen tussen de forten van de Hollandse Waterlinie. Dat plan ging niet door, omdat de toenmalige regering De Geer meer heil zag in de Grebbelinie als kern van 's lands verdediging.

Reynders kreeg in 1940 ontslag en werd vervangen door generaal Winkelman, die een einde maakte aan het optuigen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de verdediging inderdaad verplaatste naar de Grebbelinie. De in De Uithof reeds geheide palen bleven daardoor onbenut (en spoedig vergeten) in de grond zitten.

AH

Volgens deze afzender zou de serieverkrachter al meer dan twee jaar geleden zijn gearresteerd. Inmiddels zou hij veroordeeld zijn tot drie jaar gevangenisstraf en levenslang tbs vanwege een zedendelict. Politie en openbaar ministerie hebben dit verzwegen omdat in het onderzoek naar de man vele fouten zijn gemaakt, aldus de afzender. Om die reden zou er ook zijn geknoeid met dna-bewijsmateriaal.

In een reactie laat het openbaar ministerie weten dat het mailbericht is onderzocht en dat dit niet heeft geleid tot aanhoudingen. De politie benadrukt dat het dna van de in de mail bedoelde man die inderdaad vastzit niet overeenkomt met het materiaal dat op slachtoffers is gevonden.

Het openbaar ministerie stelt dat de informatie die deze week werd gegeven een eenmalige uitzondering betreft op de afgekondigde media-stilte. De tekst op de site gaat verder vooral in op de historie van het onderzoek en over de wijze waarop wordt omgegaan met tips. Justitie zegt zich daartoe genoodzaakt te zien door de ophef die nieuwe berichten recentelijk onder de bevolking veroorzaakten.

De anononieme e-mail leidde eind vorige maand ondermeer tot vragen van de cda-fractie in de Utrechtse gemeenteraad. Eerder dit jaar stelde de GroenLinks-fractie vragen naar aanleiding van een uitzending van Netwerk waarin werd gesteld dat de politie onzorgvuldig was omgesprongen met de informatie die een oud-UMC-medewerkster verstrekte.

xb

De tekst op de site van het OM: www.om.nl/index.php?p=ap-utrecht

Op welke partij moet je stemmen voor betaalbaar onderwijs? Wie zorgt er voor een bruisend wetenschappelijk klimaat? Welke partij schept slimme banen en maakt van Europa de meest dynamische kenniseconomie ter wereld? Aldus enkele vragen die gesteld worden tijdens het debat, dat plaats vindt vanaf 15.00 uur in de blauwe zaal in het Marinus Ruppertgebouw. André Klukhuhn, directeur van de Studium Generale, is gespreksleider.

De Europese kandidaten Pronk (CDA), Kallen (VVD), Cremers (PvdA), In 't Veld (D66) en De Roo (GroenLinks) zullen vertellen wat volgens hen de rol is van wetenschappers en studenten bij het ontwikkelen van een kenniseconomie. Tevens maken zij duidelijk of ze tevreden zijn met de inspanningen van staatssecretaris Nijs op dit vlak.

AH

Op dinsdag 8 juni 2004 is er een zeer zeldzaam hemelverschijnsel zichtbaar: de planeet Venus beweegt zich precies tussen de aarde en de zon door. Van 07.19 uur tot 13.23 uur kunnen we het donkere silhouet van de planeet Venus voor de zon langs zien schuiven. Dit is een 'zonsverduistering' die nu eens niet door de maan, maar door een planeet wordt veroorzaakt. De laatste keer dat dit verschijnsel plaatsvond was 122 jaar geleden.

Sterrenwacht Sonnenborgh richt zijn sterrenkijkers voor de gelegenheid op de zon om de bezoekers op een volstrekt veilige manier het fenomeen te laten volgen. Voor ieder ander is het verschijnsel te volgen via live-beelden op www.venusvoordezon.nl

AH

Vorig jaar kreeg de beurzenverstrekker IB-Groep een tik op de vingers. In een door de LSVb aangespannen kort geding werd bepaald dat de IB-Groep zonder duidelijke vooraankondiging of overgangsregeling begonnen was met een uitwonendencontrole via de nieuwe mogelijkheden van de koppelingswet.

Komend jaar wil de IB-Groep dit anders aanpakken. Maar hoe de studenten precies moeten gaan aantonen dat ze recht hebben op een uitwonendenbeurs, ook al staan ze ingeschreven bij hun ouders, dat laat de Groningse beurzenverstrekker nog in het midden.

HOP

De commissie beoordeelde het onderzoek in acht universiteiten: Leiden en Delft maakten geen deel uit van de visitatie. Het oordeel over de zes Utrechtse groepen varieert van goed tot zeer goed, zonder dat sprake is van echte wereldtop. Uitzondering vormt het onderzoek naar 'Algoritmische systemen' door de groep van professor Jan van Leeuwen, waarvan de kwaliteit door de commissie als 'excellent' wordt bestempeld.

De commissie verklaart het succes van het Nederlandse informaticaonderzoek uit de traditioneel goede samenwerking van informatica met wiskunde en logica. Ze ziet een toename van het toegepast onderzoek, zoals de ontwikkeling van informatiesystemen. Er is ook meer aandacht voor interdisciplinaire zaken, zoals bio-informatica.

Verder zijn de beoordelaars goed te spreken over de verbeterde financiële mogelijkheden, zoals de verdubbeling van subsidie van onderzoeksfinancier NWO en de beschikbaarheid van speciale fondsen. De onderzoekers zijn veelal ‘erg gemotiveerd en toegewijd’. De commissie spreekt van ‘erg indrukwekkende groepen die competitief zijn op internationaal niveau’.

Na deze juichkreten komt de visitatiecommissie van de QANU (Quality Assurance Netherlands Universities, voorheen afdeling Kwaliteitszorg van de VSNU) ook met enkele punten van kritiek. Het onderzoek is soms versnipperd over verschillende afdelingen en faculteiten. De commissie beveelt aan de activiteiten te bundelen, om ze effectiever en efficiënter te maken.

Verder zou het toegepast onderzoek ook moeten worden ontwikkeld op universiteiten met een theoretische traditie. Daar zou de innovatie in de industrie mee gediend zijn. Een bekend probleem is het ‘dramatisch’ teruglopende aantal Nederlandse studenten in computerwetenschappen. Dat betekent een bedreiging voor de toekomst van de Nederlandse kenniseconomie. Het toenemend aantal buitenlandse studenten biedt geen soelaas, omdat zij meestal weer naar eigen land terugkeren. De commissie dringt er daarom op aan dat de informatica-studies ‘zichzelf opnieuw uitvinden’ om aantrekkelijker te worden.

HOP/EH

Zie voor het hele rapport: http://idvision.tmn.nl/comasy/uploadedfiles/computerscience.pdf

Niet alleen de bezuiniging speelt een rol bij het besluit om de subsidie af te schaffen, aldus een brief van het college aan de faculteitsdecanen en directeuren van diensten. In de regeling die in 1999 is ingevoerd, was afgesproken dat faculteiten ook een financiele bijdrage leveren bij de organisatie van congressen.
In de praktijk leidt dit volgens het college tot een ‘symbolische uitruil-met-gesloten-beurs van mensuren (organisator en secretariaat) aan de uitgavenkant van de begroting, tegen de kapitalisering van die uren aan de inkomstenkant.'
Met name kleine congressen schijnen veel administratief werk op verschillende niveaus met zich mee te brengen. Voor grote congressen stelt het college voor dit jaar 45.000 euro beschikbaar. Over twee jaar wordt bekeken of de nieuwe regeling goed werkt.

JR

De Universiteit Leiden begon in 1997 als eerste met de strenge vorm van selectie. Uit het jaarverslag over 2003 blijkt dat de studenten die toen aan hun studie zijn begonnen niet sneller zijn afgestudeerd. ‘Het bsa werkt niet’, concludeert de LSVb daarom. “Grote onzin”, riposteert woordvoerder Wim van Amerongen. “Dat is te kort door de bocht. We hadden inderdaad wel een hoger rendement verwacht, maar daarmee is het bsa nog niet zinloos. Het middel leidt er toe dat slecht presterende studenten eerder afhaken. Dat voorkomt jarenlang voortmodderen. Dát is de essentie van bsa.”

Andere universiteiten die zich hebben bekeerd tot het bsa houden eveneens vast aan het idee dat het middel wel degelijk zinvol is. De Universiteit van Tilburg gaat het bsa vanaf komend studiejaar gefaseerd invoeren voor alle studierichtingen. Woordvoerder Pieter Siebers: “Dat doen we op basis van onze eigen inzichten, na succesvolle proeven. De situatie in Leiden laat zich niet zomaar vergelijken.”

Ook Rotterdam blijft erbij dat het bsa vanaf volgend jaar universiteitsbreed wordt ingevoerd. Cora Boele: “We zijn niet over één nacht ijs gegaan. Een proef van vijf jaar bij de uiterst populaire studie bedrijfskunde heeft aangetoond dat het hogere rendementen en een hogere kwaliteit oplevert. De kneusjes drukken het tempo. Studenten hebben discipline nodig om het eerste jaar door te komen. Het bsa helpt daarbij.”

De Universiteit Utrecht gaf deze week de rechtenfaculteit toestemming om net als de faculteit sociale wetenschappen aankomend studiejaar een bindend studieadvies in te voeren.

De LSVb pleit voor een vrijblijvend studieadvies, zodat studenten zelf hun keuze kunnen maken. Voorzitter Floris van Eijk: “Als je de rendementen wilt verhogen moet je het onderwijsproces zelf verbeteren: studenten goed voorlichten, onderwijskwaliteit verbeteren en goede studiebegeleiding aanbieden.” Van Amerongen wijst erop dat Leidse studenten in het eerste jaar twee maal een vrijblijvend gesprek hebben. Mede naar aanleiding daarvan haakt ongeveer twaalf procent vrijwillig af, en kiest voor een andere studie of stopt met studeren. Pas na een vol jaar wordt studenten die nog niet de helft van de studiepunten hebben gehaald de deur gewezen. Dat negatieve bindend advies treft ongeveer acht procent, minder dus dan de groep vrijwillige opstappers.

Van Eijk ziet in de tegenvallende rendementscijfers van Leiden ook een argument tegen selectie aan de poort: “Als dwingende selectie tijdens de studie het rendement al niet verbetert, dan valt van bindende selectie aan de poort helemaal geen heil te verwachten.”

HOP/xb