Het faculteitsbestuur zegt zich genoodzaakt te zien tot de maatregel nu binnen vijf jaar een gat van 3 miljoen op jaarbasis moet worden gedicht. Volgens decaan Hooimeijer heeft het vertrek van de oudere werknemers de voorkeur boven een pijnlijke 'beleidsrijke' reorganisatie met langdurige onzekerheid. "We zien dat onderdelen waar de grootste tekorten zitten ook de grootste vergrijzing kennen. Bovendien hebben we de afgelopen jaren op veel plekken een voorschot genomen op de generatiewisseling onder meer door jongere mensen alvast op persoonlijke titel tot hoogleraar te benoemen. We halen die generatiewisseling nu vier jaar naar voren."

Eind mei moet duidelijk zijn hoeveel werknemers gebruik willen maken van de regeling die voorziet in een financieel perspectief tot de pensioengerechtigde leeftijd en in het behoud van faciliteiten. Ook een onbezoldigde aanstelling behoort tot de mogelijkheden. Het faculteitsbestuur verwacht dat van de gehele groep zestig procent het aanbod zal accepteren. Dit zou dan leiden tot een besparing van meer dan anderhalf miljoen euro per jaar vanaf 2006. Hooimeijer waarschuwt dat wanneer één van de vier departementen de doelstellingen niet haalt een daadwerkelijke reorganisatie op die plek niet langer kan worden uitgesloten.

De faculteitsraad besloot deze week in te stemmen met het plan van het bestuur een deel van het personeel te laten vertrekken. "Na de eerste schok is er binnen de raad een besef van urgentie ontstaan", aldus raadsvoorzitter Fred Toppen. Toppen heeft het faculteitsbestuur wel gevraagd naast aandacht voor het vertrekkende, ook aandacht aan het zittende personeel te schenken. "Daarvoor komt dit natuurlijk op een heel ongelukkig tijdstip. Ook van hen wordt grote solidariteit gevraagd. Zij moeten nog harder gaan werken in een tijd dat ze al hijgend achter de bama aanhollen."

De totale kosten van het sociaal plan bedragen naar schatting 1,6 miljoen euro. Het college van bestuur heeft een bijdrage van maximaal 400.000 euro uit het sociaal fonds voor reorganisatie toegezegd.

XB

De Onderwijsraad plaatst kanttekeningen bij de praktische haalbaarheid van de ambities in het Hoger Onderwijs en Onderzoeksplan HOOP, 'gezien de reële daling van het rijksbudget'. Het adviesorgaan stelt daarom voor de ambities wat bij te stellen.

Het HOOP staat met zijn streven naar meer hogeropgeleiden, betere kennisbenutting en een sterke internationale positie voor het hoger onderwijs volgens de Raad vol met 'nastrevenswaardige' uitgangspunten. Ook in dit HOOP is immers nog altijd het streven geformuleerd om in 2010 tot de topkenniseconomieën te behoren.

Meer hoogopgeleiden krijg je volgens de raad niet alleen door de instroming te verhogen, maar vooral door wat aan het rendement te doen. Daarom omarmt ook de Onderwijsraad selectie op kwaliteit. Zo kunnen instellingen immers verschillende groepen studenten van beter maatwerk voorzien. Daarbij moet niet alleen de top aandacht krijgen, maar moet bovendien meer rekening worden gehouden met studenten uit de milieus waar hoger onderwijs geen vanzelfsprekendheid is.

Ruimte voor talent wordt dus door de Onderwijsraad toegejuicht, maar financiële ruimte voor een 'Nederlandse Harvard' ziet de organisatie niet. Concurrentie met de Verenigde Staten wordt pas als reële optie beschouwd als er op Europees niveau een dergelijk initiatief wordt opgezet. Overigens is de Onderwijsraad nog niet overtuigd van het nut van topcollegegelden om de instroom te beïnvloeden.

Komende maandag, 5 april, wordt het HOOP besproken in de Tweede Kamer.

HOP

Aan de orde was de medezeggenschap in de masterfase. Volgens het college van bestuur moeten er in Utrecht aparte opleidingscommissies komen voor de bachelor- en masterfase, de zogeheten horizontale medezeggenschap; de U-raad - en met name de studenten daarin - kiest juist voor verticale medezeggenschap, dat wil zeggen voor één opleidingscommissie voor een bachelor en de daarbij behorende masters. Maar hoewel college en U-raad nog over de kwestie in gesprek waren, wees het college de faculteitsdecanen eind maart per brief uitsluitend op zijn eigen standpunt zonder de discussie met de U-raad zelfs maar te vermelden.

Betreurenswaardig noemde studentraadslid Sander van Waveren die brief maandag. Daarmee zette hij de toon voor een bespreking die ook verder in een kille sfeer verliep. Nadat de twee partijen hun standpunt hadden herhaald, volgde een discussie waaruit vooral bleek dat de situatie per faculteit zo sterk verschilt dat één universele aanpak voor de hele universiteit nauwelijks zinnig lijkt. Toen bleek dat ook verschillende stafleden vraagtekens zetten bij de keuze van het college, toonde Van Rooy zich bereid om water bij de wijn te doen. "Ik blijf vinden dat er goede argumenten zijn voor horizontale medezeggenschap, maar ik wil niet dogmatisch zijn. Misschien is ook een gemengd model mogelijk. Ik zal dat in het overleg met de decanen inbrengen. "

Dat was een mooie toezegging, maar Van Waveren vertrouwde de boel kennelijk niet. Een collegelid kan in een commissievergadering wel zoveel toezeggen. "Ik zou graag zien dat u dit in een brief aan de faculteiten opschrijft." Maar dat was Van Rooy toch even iets te pro-actief. "Meneer Van Waveren, u gaat ons hier hoop ik niet voorschrijven hoe wij overleg voeren met de faculteiten." En met een koele blik in de richting van het student-raadslid. "Wij zullen de zaak met de decanen communiceren, maar de manier waarop we dat doen, kunt u met een gerust hart aan dit college overlaten."

EH

Een chauffeur van de GVU maakte om half drie vanmiddag bij de politie melding van de vondst van het pakket op het platform van de stadsbussen.

De politie heeft inmiddels het gebied ontruimd. Stadsbussen, taxi's en de treinen op spoor 1 en 2 zijn tot stilstand gekomen. De explosieven opruimingsdienst verricht op dit moment onderzoek met behulp van een robot en een medewerker in beschermende kledij. Wanneer het gebied weer kan worden vrijgegeven is nog niet bekend.

Volgens een woordvoerder maken de maatregelen duidelijk dat de politie de melding zeer serieus neemt. De woordvoerder wilde niet bevestigen dat het pakket is voorzien van de tekst 'verdacht pakket', zoals de site van RTV Utrecht vermeld.

XB

Er zijn echter nog andere verdachten. De daders maken gebruik van een standaardtruc. Met een lege laptoptas gaan zij een leerzaal of bibliotheek binnen. Wanneer iemand zijn spullen onbeheerd achterlaat, slaan zij toe.

De diefstallen zijn ongeveer twee maanden aan de gang. FBU-security attendeert ieder slachtoffer erop aangifte te doen in verband met de bewijslast tegen de verdachten. Eveneens vraagt de beveiliging alert te zijn op verdachte personen en waar nodig geacht deze te melden.
CN

Schnabel (1948) is op 1 december 2002 door het college van bestuur tot één van de zes Utrechtse universiteitshoogleraren benoemd. Hij combineert deze aanstelling van één dag per week met zijn directeurschap van het SCP. Voor de UU is hij geen onbekende: hij studeerde er sociologie, was er hoogleraar klinische psychologie en directeur van de Netherlands School of Public Health. Zijn oratie was extreem druk bezocht én beveiligd; in het Academiegebouw wemelde het van de security-medewerkers.

In zijn rede analyseerde Schnabel de veranderingen in 'de eeuw van mijn vader'. "In 1900 was Nederland nauwelijks kleiner dan het nu is, maar op dat bijna gelijke oppervlak wonen nu drie keer zoveel mensen in zes keer zoveel huizen, met duizend keer zoveel fietsen en zevenduizend keer zoveel auto's. Het nationale inkomen is in euro's bijna 500 keer zo hoog geworden en zelfs als er rekening wordt gehouden met prijsveranderingen en inflatie zijn we per hoofd van de bevolking nu nog altijd minstens vijf keer zo rijk als in 1900."

Het lijkt erop dat het 'goede leven' voor vrijwel iedereen bereikbaar is geworden. Op dat resultaat van de 20ste eeuw - toenemende gelijkheid - kan in de 21ste eeuw worden voortgeborduurd, aldus Schnabel.

AH

Maastricht heeft nog geen formeel beleid voor selectie maar wel ruime ervaring met het bindend studieadvies en met vormen van zelfselectie.

Volgens Nick Bos van het UM-bureau Strategie en Internationalisering zal het komende experiment echter uitgaan van een ‘veel dwingender’ vorm van selectie. Bovendien wordt overwogen om die universiteitsbreed in te voeren. Een belangrijk element in de selectie zou de vraag worden of studenten wel passen in het onderwijsconcept met probleemgestuurd onderwijs in kleine groepen. Bos weet nog niet hoe het experiment precies vormgegeven zal worden.

De vraag blijft of studenten zelf zitten te wachten op selectie. Deze week verscheen een onderzoek, waaruit voorkeur voor selectie zou blijken. Later deze week verschijnt er een representatiever Nijmeegs onderzoek onder 6500 studenten.

HOP

Tegen het voorstel van het ministerie dat voor de toga-beroepen zowel een wo-bachelor- als een wo-masteropleiding verplicht zou zijn, klinken nu steeds meer protesten.

Als de staatssecretaris in haar standpunt volhardt, zorgen de instellingen zelf wel voor een goocheltruc. De gefuseerde universiteit en hogeschool van Amsterdam hebben al bedacht dat een hbo'ers een 'schakelklas' kan volgen, waarmee een universitair bachelordiploma is te behalen. De Avans-hogescholen staat hetzelfde voor ogen. "Als dit voorstel door de Kamer komt, gaan we met de Open Universiteit praten", zegt directeur Gerard Hupperetz van de juridische hogeschool Tilburg-Den Bosch.

Zo ver komt het waarschijnlijk niet. De Raad voor de Rechtspraak heeft minister Donner van justitie al een protestbrief gestuurd. Zelfs de Nederlandse Orde voor Advocaten heeft nu in een brief aan de Kamer laten weten dat er "ruimte moet zijn voor getalenteerde hbo'ers om in een wo-master te kunnen instromen" en vervolgens de toga aan te trekken.

De kans is groot dat ook de fracties in de Tweede Kamer de wet zullen tegenhouden. Het wetsvoorstel zou maandag al aan de orde kunnen komen. Ongetwijfeld zal het voorstel sneuvelen. En Nijs zal er vast geen traan om laten.

HOP

Rutgers en Buizer danken hun reis aan een prijsvraag van het ministerie van OC&W. Studenten werd voor die wedstrijd gevraagd onderzoeksvoorstellen in te dienen die tijdens de Sojoez-vlucht konden worden uitgevoerd. De twee 'Utrechtse' experimenten zijn uitgekozen om de ruimte in te gaan.

Rutgers ontwierp samen met de Delftse student Sebastiaan de Vet een soort bacteriologische batterij, BugNRG (spreek uit Bug-energy. Zij onderzoeken of de afnemende zwaartekracht de output van de batterij kan vergroten. Buizer bekijkt de invloed van zwaartekracht en licht op de groeirichting van planten.

Lange tijd was onzeker of Rutgers persoonlijk bij de lancering aanwezig mocht zijn. Overwogen werd om alleen haar Delftse collega over te laten komen. Buizer was wel een ticket toegezegd.

De studenten vertrekken op 15 april naar Moskou. Twee dagen voor lancering komen zij aan in Kazachstan.

xb

Het bezoek van Nijs vindt plaats in het kader van een tournee langs de Nederlandse universiteiten. Doel van die rondgang is om te horen hoe 'gewone' studenten in de collegebanken denken over hun opleiding en over de plannen die de bewindsvrouw met het hoger onderwijs heeft. In het jongste Hoger Onderwijs en Onderzoek Plan (HOOP) pleit zij onder meer voor hoger collegegeld voor topmasters en voor selectie aan de poort van studenten.

Aanvankelijk zou de staatsecretaris al eind maart in Utrecht op bezoek zijn gekomen. Maar nadat eerst een Kamerdebat roet in het eten had gegooid, zorgde daarna het overlijden van prinses Juliana voor uitstel. In overleg met USF Studentenbelangen is voor de ontmoeting nu vrijdag 16 april uitgekozen. De staatssecretaris zal die dag tussen twee en vier uur op een nog nader te bepalen plaats met Utrechtse studenten in discussie gaan.

EH