Universiteiten en hogescholen moeten rekening houden met terroristische dreiging, politieke onrust, bioterreur en werving van studenten voor de jihad binnen hun gelederen. Dat schrijft minister Van der Hoeven van Onderwijs in een brief aan de colleges van bestuur.

Van der Hoeven raadt de instellingen aan contact op te nemen met de brandweer, de politie en de lokale autoriteiten. Ze vraagt speciaal aandacht voor 'specifieke dreigingen' op de eigen instelling. Zo wordt op veel universiteiten, ook in Utrecht, onderzoek gedaan met gevaarlijke stoffen, zoals radioactief materiaal. De Technische Universiteit in Delft beschikt bijvoorbeeld over een kleine kernreactor ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek. Volgens een woordvoerder wordt 'in het licht van deze brief nog eens nagegaan of de beveiliging daarvan verder moet worden aangescherpt'.

Woordvoerder van de Universiteit Utrecht, J. Kessels, bevestigt dat de brief is ontvangen en dat deze alle aandacht heeft. Verder benadrukt hij dat de UU al calamiteitenplannen heeft. Het enige dat hij kwijt wil, is dat er op dit moment gekeken wordt of aanscherping van die regelingen nodig is. De brief van de minister heeft tot dusver nog niet geleid tot verhoogde surveillance op het universiteitsterrein.

De Universiteit van Amsterdam heeft de afgelopen weken al een inventarisatie gemaakt van de risico's die zij loopt. Een woordvoerder wil 'uiteraard' niet zeggen wat daarbij is ontdekt, en welke maatregelen zijn getroffen. Wel is afgesproken dat in geval van een oorlog met Irak de beveiliging van de gebouwen wordt verscherpt.

Fontys Hogescholen beschikt over een 'rampen- en veiligheidsteam', dat zich over de brief buigt. De bestaande rampenplannen worden aan de aanbevelingen van Van der Hoeven getoetst. De meeste hogescholen en universiteiten hebben al noodplannen voor 'gewone' rampen, zoals brand.

Universiteitenvereniging VSNU verwacht binnen de academische gemeenschap weinig problemen van terreur: "We weten dat op veel Regionale Opleidingscentra (ROC's) spanningen heersen. Bij ons speelt dat niet: we hebben toch minder participatie van allochtonen", aldus een woordvoerder.

@Auteur HOP/CN

VoorKader:Calamiteitenplan

De regelingen:

•Algemene regeling calamiteiten: is openbaar, wekelijks vinden oefeningen plaats. Deze week was er eentje in het Ornsteinlaboratorium van natuurkunde. De regeling is op Internet te vinden.

•Regeling bomalarm: niet openbaar, maar verantwoordelijken dienen op de hoogte te zijn. Het streven is om jaarlijks in elk gebouw een gehele of gedeeltelijke ontruiming te houden.

•Regeling kraken en bezetten: niet openbaar, wordt niet geoefend. Het is een protocol.

Bij de volgende universiteitsraadsverkiezingen kunnen studenten hun stem uitbrengen op vier nieuwe studentenfracties. De huidige fracties besloten dit jaar dat de studentenmedezeggenschap bij gebrek aan werkelijke ideologische tegenstellingen een nieuwe invulling moest krijgen. De verkiezingen zijn in mei.

Met deze werkwijze hopen de oude raadsleden de campagne te verlevendigen. De huidige studentenfracties zeggen zichzelf bij gebrek aan ideologische tegenstellingen in hoge mate als één studentengeleding te beschouwen. Omdat studenten nu zelf fracties hebben gevormd aan de hand van inhoudelijke thema's moet in mei een actievere campagne mogelijk worden. De verlaging van de kiesdrempel voor voorkeursstemmen waartoe dit jaar werd besloten moet daartoe ook een mogelijkheid bieden. De politieke programma's van de vier nieuwe fracties zullen in de komende weken bekend worden.

De aanmelding van student godgeleerdheid Chris Ytsma, twee jaar geleden alom beschouwd als dissident in de universiteitsraad, werd niet aanvaard. Van de benodigde twintig handtekeningen was er één ongeldig. De standpunten van Ytsma's partij 'Een gratis computer voor iedereen' waren wel al bekend. In het eerste programmapunt vroeg hij steun voor FC Utrecht. Naast beter onderwijs en hogere lonen wilde Ytsma verder de gulden terug en vrede op aarde.

De studentendemonstratie die vandaag op het Malieveld in Den Haag is, wordt door de colleges van bestuur in het hoger onderwijs in heel Nederland breed gedragen. Uit vele studentensteden gaan bussen richting Den Haag, maar niet uit Utrecht. "Daar is de actie blijkbaar te spontaan voor", zegt Tamira Combrink, voorzitter van het Platform 13-3.

"We hebben expres voor deze route gekozen", zegt Combrink van Platform 13-3, voorheen Platform 12november,de datum van de vorige studentendemonstratie. "Wij willen dat diegenen die voor de bezuinigingsplannen zijn, goed doorhebben hoeveel studenten ze met hun absurde plannen benadelen." In de plannen van de topambtenaren van de Centraal Economische Commissie wordt onder meer gepleit voor verdubbeling van het collegegeld, het afschaffen van de OV-jaarkaart en de studiefinanciering. "De toegankelijkheid van het onderwijs staat op het spel."

De demonstratie van vandaag wordt georganiseerd door het Platform 13-3, de vakbond LSVb en overlegorgaan ISO. "Wij strijden gezamenlijk voor de goede zaak", aldus de voorzitter van de LSVb, Noortje van der Meij. "Ik heb nog geen flauw idee hoeveel studenten er gaan komen, maar je merkt echt dat het onderwerp leeft." Dit leidt ze onder meer af uit het feit dat het aantal hits van de site www.12november.nl elke dag groeit: "We zitten nu op 2000 per dag. Dat is veel."

Om extra te benadrukken wat voor verschrikkelijke gevolgen de bezuinigingen voor de studenten zullen hebben, wordt er op het Malieveld water en brood uitgedeeld. "Die situatie ga je echt krijgen, als de voorgestelde plannen doorgaan", aldus Van der Meij. Maar dat is niet de enige ludieke actie van vandaag: er worden 'proefballonnetjes' gevuld met goede ideeën opgelaten, studenten krijgen fluitjes en er zijn studenten die een paar uur achteruit gaan lopen, 'om aan te geven dat de voorgestelde plannen alleen maar achteruitgang betekenen'.

Decanen

Verkiezingsuitslag

Kamers

Studentenkamer

Demissionair minister Kamp (VVD) van Volkskhuisvesting weigert huursubsidie mogelijk te maken voor kamerbewoners. In januari stemde de Tweede Kamer unaniem in met een motie die zo'n maatregel bepleit.

GroenLinks en CDA denken dat de huursubsidie helpt het tekort aan kamers op te lossen. Nu is het voor woningcorporaties niet rendabel om te bouwen voor studenten. De huren van nieuwbouwkamers zijn voor hen te hoog. Met subsidie zouden studenten de nieuwbouw wel kunnen betalen.

Volgens de demissionaire minister Kamp is de motie moeilijk uitvoerbaar. Het zou juridisch lastig zijn te bepalen welke kamers voor de regeling in aanmerking komen en welke niet. Bovendien kost uitvoering van de maatregel te veel geld.

De studentenbond LSVb reageert boos op Kamps besluit de motie naast zich neer te leggen. "Kamernood heeft direct effect op de kwaliteit van het onderwijs", zegt voorzitter Noortje van der Meij. Volgens de bond ontduikt het kabinet zijn verantwoordelijkheden. De bond vreest voor een explosieve toename van de kamernood als op 1 april de Koppelingswet in werking treedt. Door die wet mogen allerlei bestanden met elkaar worden vergeleken. Hierdoor kan de IBG, verstrekker van de studiefinanciering, bijvoorbeeld controleren dat een aantal studenten niet als kamerbewoner staat ingeschreven bij de gemeente waardoor zij hun uitwonende beurs verliezen.

Ook de koepelorganisatie van zeven studentenhuisvesters, Kences, is verontwaardigd. Volgens Kences zou uitvoering van de motie een grote stimulans zijn voor woningcorporaties om in jongerenhuisvesting te investeren. GroenLinks-kamerlid Ineke van Gent wil minister Kamp nog deze week in de Kamer aan de tand voelen over zijn beslissing.

@Auteru:HOP

De decanen van de vijf bèta-faculteiten vinden dat het college van bestuur in zijn voorstel voor Bestuurlijke Vernieuwing te veel wil vastleggen. In een brief aan de universiteitsraad stellen zij dat het college vooruit loopt op overleg dat nog moet worden gevoerd.

Een tweede bezwaar uit de bèta-hoek geldt het voorstel om de besturen van de zes nieuwe faculteiten en de bèta-federatie te ondersteunen door directeuren op vier inhoudelijke terreinen. Dit voorstel, waarin geen plaats meer is voor de huidige faculteitsdirecteuren, staat volgens de decanen haaks op de afspraak dat de ontwikkeling van de bèta-federatie gezien moet worden als een groeimodel, waarvan de uitkomst ongewis is.

In hun brief vragen de decanen om in het bestuursreglement op te nemen dat de voorzitter van de bèta-federatie een hoogleraar is uit één van de vijf faculteiten. In dit opzicht lijken zij zich weinig zorgen te hoeven maken. Er gaat het hardnekkige gerucht dat voormalig scheikunde-decaan Van Koten de eerste federatievoorzitter wordt per 1 januari 2004.

De decanen hopen dat de universiteitsraad hun brief in de discussie meeneemt. Daar wordt op 18 maart de eerste fase van Bestuurlijke Vernieuwing afgerond met het vaststellen van een nieuw universitair bestuursreglement. De faculteit Geesteswetenschappen lijkt daarin nu zonder problemen te kunnen worden opgenomen. In een extra faculteitsvergadering heeft de raad van Wijsbegeerte deze week afgezien van een motie tegen de samenvoeging met Letteren en Godgeleerdheid.

Vice-decaan Algra noemde de motie niet 'opportuun', omdat in het collegevoorstel voldoende ruimte zit om zelf invulling te geven aan het bestuur van Geesteswetenschappen. De raad toonde zich gevoelig voor de argumenten, mits vier punten in het convenant tussen Wijsbegeerte, Letteren en Godgeleerdheid geregeld wordt. Daarin moet in elk geval staan dat Wijsbegeerte een 'subfaculteit' wordt met een eigen budget, eigen behuizing en eigen beheer.

De eigen identiteit van de faculteiten Wijsbegeerte en Godgeleerdheid en van het instituut voor de lerarenopleiding IVLOS, blijft in de nieuwe bestuurlijke organisatie van de Universiteit Utrecht gewaarborgd. Die toezegging deed collegevoorzitter Veldhuis deze week in de Universiteitsraad.

Eerder dit jaar had de faculteitsraad van Wijsbegeerte al duidelijk gemaakt geen heil te zien in clustering. De filosofen geven de voorkeur aan een onafhankelijke positie als 'centrale interfaculteit'. Drie weken geleden volgde directeur A. Pilot van het IVLOS dit voorbeeld met als argument dat het samengaan met Sociale Wetenschappen de onafhankelijke positie van zijn instituut ten opzichte van de andere Utrechtse faculteiten in gevaar zal brengen. Ook zei Pilot te vrezen voor een verlies aan eigenheid van het IVLOS in een nieuw, groter geheel.

Aan de scepsis van het lerareninstituut werd vorige week voeding gegeven door een notitie van decaan Koops van Sociale Wetenschappen. Daarin sprak hij over de ‘assimilatie’ van het IVLOS in de facultaire structuur en noemde hij voorwaarden waaronder dat diende te gebeuren. In de faculteitsraad van Sociale Wetenschappen werd de decaan vorige week op de vingers getikt over deze ongelukkige formulering. En ook Veldhuis liet er geen twijfel over bestaan dat van een toetreding onder voorwaarden geen sprake kon zijn. "We hebben het hier niet over Polen dat aan de eisen van het machtige Europa moet voldoen. Er is in de bestuurlijke vernieuwing geen sprake van kleine instituten en faculteiten die door grote faculteiten zullen worden opgeslokt, maar van gelijkwaardige partners."

Tegelijkertijd maakte de collegevoorzitter echter duidelijk dat de uitgangspunten van Bestuurlijke Vernieuwing niet meer ter discussie staan. Wat hem betreft wordt de knoop op 18 maart doorgehakt. Wel zegde hij de U-raad toe, nog voor die datum met Wijsbegeerte te zullen gaan praten om eventuele misverstanden uit de weg te ruimen. Uit het debat van deze week bleek dat de U-raad inmiddels in grote lijnen achter de collegeplannen staat. Of de voltallige raad op 18 maart instemt met de voorgenomen wijziging van het bestuursreglement zal echter afhangen van de vraag of de gesprekken tussen de partners in het alfa- en het gammacluster tot voor alle partijen bevredigende resultaten hebben geleid.

Medezeggenschap

Eén van de hete hangijzers bij de overgang van de huidige veertien faculteiten naar zeven clusters, is de vraag hoe de medezeggenschap in de overgangsfase geregeld moet worden. In het voorstel van het college van bestuur wordt dat probleem opgelost door de vorming van tijdelijke, supra-facultaire raden per cluster. Die raden worden in het voorstel van het college samengesteld uit afvaardigingen van de huidige faculteits- en instituutsraden. Ook de bèta-federatie krijgt in afwachting van de nieuwe situatie een dergelijke supra-facultaire raad. Bij Geneeskunde en Diergeneeskunde blijven de huidige faculteitsraden in functie. De tijdelijke raden zijn in de overgangsperiode gesprekspartner voor de decanen van de nieuw gevormde faculteiten. Zij worden onder meer betrokken bij het opstellen van nieuwe faculteitsreglementen. Voorafgaand aan de benoeming van de nieuwe faculteitsdecanen zal het college van bestuur alle bestaande raden echter afzonderlijk horen. Volgens het meest recente tijdschema van bestuurlijke vernieuwing zullen de eerste faculteiten-nieuwe-stijl in september van start gaan.

Co-assistenten diergeneeskunde zijn sinds woensdag betrokken bij de strijd tegen de vogelpest. In de Gelderse vallei bezoeken zij bedrijven en helpen het pluimvee te controleren op de zeer besmettelijke ziekte.

Het ministerie van Landbouw heeft een speciale regeling moeten treffen om de co-assistenten te mogen inzetten. Normaal gesproken mogen alleen gekwalificeerde dierenartsen de benodigde handelingen verrichten. Nu kunnen ook afgestudeerde dierenartsen mits onder supervisie, worden ingezet.

Volgens Van Beukelen hield de faculteit al sinds het uitbreken van de pest vorige week rekening met het verzoek. Ook tijdens de varkenspest en de MKZ-crisis - de gekkekoeienziekte - staken co-assistenten en zelfs ouderejaars doctoraalstudenten een helpende hand toe. De faculteit had daarom al enige voorbereidingen getroffen.

Van Beukelen zegt dat het onderwijs aan de co-assistenten pluimvee door de crisis geheel stil is komen te liggen. Door de veiligheidsmaatregelen zijn de bedrijven waar het onderwijs vaak plaatsvond niet meer te bezoeken. "Een vervelende situatie", aldus Van Beukelen. "Dat onderwijs moet later worden ingehaald."

Het onderwijs aan de doctoraalstudenten loopt geen vertraging op. Tijdens de afgelopen MKZ-crisis was dit wel het geval. Vee mocht toen niet vervoerd worden naar de klinieken. De afgekondigde maatregelen zorgden er toen zelfs voor dat studenten die op boerderijen woonden enkele dagen de faculteit niet mochten bezoeken.

Gebak en champagne. Daarop werd de bestuursdelegatie van de faculteit Ruimtelijke Wetenschappen onthaald toen zij op 31 januari vol trots de jaarrekening 2002 in het Bestuursgebouw kwam presenteren.

Van der Kallen erkent dat hij profijt heeft gehad van het feit dat zijn faculteit als één van de weinige Utrechtse onderdelen beschikt over een systeem dat gedurende het hele jaar de inkomsten en uitgaven aan facultair contractonderzoek registreert. "Vroeger waren we drie weken bezig met de financiële afsluiting van die projecten, nu doen we daar drie dagen over."

Volgend jaar hoopt Van der Kallen zo mogelijk nog een of twee weken eerder te zijn. Maar ook al zou het weer 31 januari worden, dan nog hoeft hij voorlopig niet bang te zijn dat andere universitaire onderdelen hem voor zullen zijn. Hoewel de officiële deadline voor het inleveren van de jaarcijfers op 1 maart is verstreken, hadden zich op die datum pas zes onderdelen bij de universitaire administrateurs gemeld. Behalve Ruimtelijke Wetenschappen hebben inmiddels ook de faculteiten Scheikunde, Sociale Wetenschappen en Rechten hun cijfers ingeleverd. Van de diensten waren alleen het Universiteitsmuseum en de Arbo- en Milieudienst op tijd.

Collegevoorzitter

Alexander Numan

Afstuderen

Prins Carlos