Dertien opleidingen met een numerus fixus, waaronder deUtrechtse opleidingen geneeskunde en diergeneeskunde, selecteerdeneen deel van hun eerstejaars het afgelopen jaar zelf. De kandidatenkonden zich, naast de gangbare lotingsprocedure, aanmelden voor eentoelatingstoets voor de studie van hun keuze. De loterij kreeg doorenkele schrijnende gevallen in het verleden felle kritiek.

Studenten met gemiddeld een acht of hoger worden nu zonder meertoegelaten, maar bij de selectie van de overige kandidaten moetenandere dan alleen cognitieve prestaties meewegen. De deelnemendeopleidingen leggen volgens de commissie echter nog altijd te veelnadruk op kennis. Het experiment was juist bedoeld om bijvoorbeeldzeer gemotiveerde studenten een grotere kans te geven de studie vanhun keuze te volgen.

In een eerdere tussenrapportage, een jaar geleden, klonkdezelfde kritiek. Selectie op kennis ligt politiek gevoelig: zekeraanvullende eisen aan vakkenpakketten zouden de toegankelijkheidvan het onderwijs belemmeren: niet iedere middelbare school biedtimmers voldoende mogelijkheden om extra vakken te volgen.

De commissie pleit voor meer toetsing van andere kwaliteiten,zoals motivatie of buitenschools opgedane vaardigheden. Uit eenrondgang langs verschillende deelnemende opleidingen blijkt dat dathier en daar wel degelijk gebeurt. Zo moeten aspirant-studentenJournalistiek in Utrecht aantonen dat ze belangstelling hebben voorde actualiteit, en houdt de Erasmus Universiteit (geneeskunde enbusiness administration) en de Universiteit Utrecht(diergeneeskunde) heuse sollicitatieprocedures, waarin vooral demotivatie van de kandidaat getoetst wordt.

De deelnemende opleidingen zijn redelijk tevreden over hetverloop van de proef. Toch is opvallend dat vooral veelhbo-opleidingen besloten niet mee te doen. Zij hebben vaak moeitemet het vaststellen van objectief toetsbare criteria. Ook moeizamesamenwerking met de Informatie Beheer Groep, die over deinschrijving van studenten in het hoger onderwijs gaat, zorgde voorproblemen. Bij een opleiding bleek de IBG per ongeluk toch alleplaatsen verloot te hebben.

Het experiment loopt nog een jaar. Daarna beslist de politiek ofde huidige wettelijke toelatingsprocedure aangepast moetworden.

HOP, Wieland van Dijk

"Mensen die het lef hebben om te verhuizen, die gemotiveerd zijnom carriere te maken en daarvoor elke dag anderhalf uur in de autowillen zitten, ondervinden daar uiteindelijk de positieve gevolgenvan", zegt sociaal geograaf Maarten van Ham. Ze hebben tientallenjaren later banen met een hogere status dan de honkvasten. Van Hampromoveert morgen op een onderzoek naar het verband tussenarbeidscarriere en woonlokatie.

Een andere conclusie uit zijn onderzoek is dat de overheidvanuit een verkeerd uitgangspunt woonwijken neerzet. Van Ham:"Vijftig procent van de Nederlandse bevolking reist minder danvijftien minuten naar zijn werk, tachtig procent doet er minder daneen half uur over. Maar de overheid gaat er vanuit dat iedereenbereid is 45 minuten te reizen. Deze 'pendeltolerantie' verschiltnatuurlijk van mens tot mens, maar 45 minuten is echt eenbovengrens die veel weerstand oproept."

Dus, zegt Van Ham, ligt de Utrechtse Vinexwijk Leidscherijnbijvoorbeeld op een goede lokatie. Binnen een kwartier is hetcentrum van Utrecht te bereiken en binnen een halfuur is hetmogelijk in Amsterdam te zijn. Daarentegen is de Vinexlokatie bijHouten, ten oosten van Utrecht, misplaatst. "Daar is het alleengoed wonen als je van pendelen houdt", zegt hij. "In een half uurkun je ergens in Utrecht zijn, maar het kost veel meer tijd om eenstad buiten Utrecht te bereiken."

Het is dus van belang een strategische woonlokatie te kiezen,stelt Van Ham. "Gouda is de ideale woonplaats als je van reizenhoudt en je wel van baan wilt kunnen veranderen, maar je de komendetwintig jaar niet wilt verhuizen. Rotterdam, Den Haag, Utrecht enzelfs Amsterdam kun je binnen een redelijke tijd bereiken. Het isdus makkelijk om van baan te wisselen als je in Gouda woont."

Voor tweeverdieners ligt het anders. Vrouwen hebben een lagerependeltolerantie dan mannen omdat die nog steeds meer doen in hethuishouden en vaker voor de kinderen zorgen. Vrouwen accepterendaardoor minder vaak banen waarvoor ze ver moeten reizen. Kinderenzijn dus slecht voor je carriere? "Heel bot gezegd misschien wel",zegt Van Ham. "Maar een deel van de vrouwen die voor kinderenkiest, is ook minder genteresseerd in een carriere."

Voor tweeverdieners met kinderen zijn daarom strategischewoonlokaties zoals bijvoorbeeld Leidscherijn ideaal. "In eentypisch geval heeft de vrouw dan een korte reistijd en werkt ze inUtrecht, terwijl de man genoegen moet nemen met een langerereistijd en een baan elders in de randstad."

Een niet-ontgonnen lokatie is volgens Van Ham de AmsterdamseBijlmer. "Een fantastische lokatie, maar er staan geen mooiehuizen. Als er fatsoenlijke rijtjeshuizen of twee-onder-een-kapjeszouden staan, zou het een hele populaire woonplek zijn, denkik."

Rinze Benedictus

In samenwerking met het Rotterdamse communicatieadviesbureau BvHis het afgelopen jaar gezocht naar de gewenste identiteit van deUU. Het opstellen van een dergelijke 'corporate identity' past inhet universitaire streven zich duidelijker als eenheid tepresenteren. Een eenduidig profiel dat verwijst naar debelangrijkste ambities van de universiteit wordt ondermeer vanbelang geacht bij het werven van nieuwe medewerkers enstudenten.

Uit onderzoek van BvH maar ook uit eerdere evaluaties blijkt deUU vaak te worden gezien als groot, amorf en zelfgenoegzaam.Intellectueel en traditioneel ook. Niet echt het imago dat de UUwil hebben. Wat men graag wil zijn is een prikkelende, betrokkenorganisatie. Liever intelligent en eigentijds dus. Zo is te lezenin de 'merkwaarden' die voor de nieuwe 'corporate identity' zijnopgesteld.

'Platte consultancytaal, de UU of welke universiteit dan ookonwaardig', stelde studentraadslid Wouter de Paepe vorige week inde U-raadscommissie onderwijs. "Ik herken me hier helemaal niet in.Traditie en intellect moeten we juist in ere houden", sprak DePaepe. Andere raadsleden onderschreven de kritiek.

Collegevoorzitter Veldhuis ging deze week tijdens een anderecommissievergadering in op de bezwaren. "Elke medewerker en elkestudent heeft weer een ander beeld van hoe de universiteit is enhoe zij moet zijn. Smaken verschillen. Maar we kunnen hier niet metiedereen over blijven praten. We moeten ons nu profileren en hetcollege neemt zijn verantwoordelijkheid."

Hoewel de voorstellen in deze bijeenkomst op minder weerstandstuitten, lichtte de collegevoorzitter de keuzes nog eens toe."Intellectueel wordt snel als afstandelijk geinterpreteerd. En deuniversiteit wordt sowieso al met tradities in verband gebracht.""Bovendien", zo benadrukte Veldhuis, "vormen de begrippen eeninspiratiebron en geen letterlijke boodschap."

De nieuwe ideeen vinden allereerst hun weerslag in dewervingscampagne voor nieuwe medewerkers die vanaf mei onder deslogan 'wetenschap is nooit af' van start zal gaan.

XB

Genomics

Zeeland

In Middelburg bestaan vergevorderde plannen voor de oprichtingvan een universiteit, die sterk zal gaan lijken op het UtrechtseUniversity College (UCU). Voorman H. Adriaansens van het UCU ismede-initiatiefnemer. Gemikt wordt op een instroom van ruimtweehonderd studenten per jaar. Zij gaan een driejarigebacheloropleiding volgen. Doel is een internationale opleiding metdertig procent buitenlandse studenten en zeventig procentNederlanders en Vlamingen. De nieuwe universiteit, die nauw gaatsamenwerken met de Hogeschool Zeeland, hoopt in september 2003 vanstart te kunnen gaan. Op termijn willen de twee instellingen gaanopereren onder de gezamenlijke naam 'Universiteit van Zeeland'.

Middagpauze

Het college van bestuur is niet bereid om voor de heleuniversiteit een tijdstip vast te stellen waarop het onderwijs nade lunch moet beginnen. Studenten wis- en natuurkunde hadden hetcollege vorig jaar gevraagd om de middagcolleges universiteitsbreedeen kwartier later van start te laten gaan. Daardoor zouden zijverzekerd zijn van een half uur middagpauze. Volgens collegelidKardux zou een algemene universitaire maatregel bijonderwijscoordinatoren op te veel weerstand stuiten. Hij riep debetreffende faculteiten op om zelf met een oplossing te komen.Overigens is de roostering in blokken van twee uur om de studententegemoet te komen vorig jaar vervangen door een uurroostering.

Mehmet Sagsu

Na Vivien van Geen, nummer zeven op de lijst van D66, heeft eentweede lid van de Utrechtse Universiteitsraad zich kandidaatgesteld voor een zetel in de Tweede Kamer. Op de lijst van DuurzaamNederland neemt rechtenstudent Mehmet Sagsu de negende plaats in.Sagsu doet ook mee aan de komende verkiezingen voor destudentengeleding van de Universiteitsraad. Voor die verkiezingen,die van 6 tot 16 mei plaatsvinden, is Sagsu lijsttrekker van denieuwe lijst DUO.

Zo vader, zo zoon

Carrieresite

Van plan om wetenschappelijk onderzoek te doen maar door gebrekaan goede begeleiding en een helder carriereperspectief toch maarhet bedrijfsleven in gegaan? Veel jonge onderzoekers verdwijnennaar het buitenland en in het bedrijfsleven. Mede door devergrijzing zal hierdoor in 2008 een tekort aan onderzoekers zijnvan 12 procent. Om dit tegen te gaan is er de website http://www.nextwave.org/nl/gelanceerd door het weekblad Science Magazine en de NederlandseOrganisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. De site moet aio's,oio's en postdocs loopbaanadviezen bieden, nieuws van dearbeidsmarkt, geldbronnen en nieuwe onderzoeksgebieden. AlleNederlandse onderzoeksinstellingen, dus ook de UniversiteitUtrecht, krijgen gratis toegang tot Next Wave.

Entrepreneur

Nog een handige internetsite voor academici is http://www.academischeentrepreneur.nl.Hierop kan je alle informatie vinden die nodig is als je een eigenbedrijf wilt starten. Zo is er een checklist, tips voor hetschrijven van een businessplan, informatie over subsidies enarbeidsrecht. Ook zijn er contactpersonen te vinden vanuniversiteiten die je kunnen helpen met het staren van een bedrijf.Daarnaast is er een overzicht te vinden van wetenschappelijkonderzoek op het gebied van entrepreneurship.

Tikkenteller

Het zoveelste alternatief voor het tikkenteller die begin ditjaar is verdwenen is gelanceerd. Het softwarebedrijf Condate heeftin samenwerking met twee studentenhuizen in Tilburg hetcomputerprogramma SplitCall ontwikkeld. Dit programma maakt gebruikvan de online telefoonrekening van KPN. In een database worden degegevens geregistreerd van alle telefoongesprekken die de bewonersvan een studentenhuis voeren. Via die gegevens koppelt Splitcall degesprekskosten aan de juiste bewoner. Voor meer informatie:http://www.condata.nl/splitcall.

Dierenhospitaal

De faculteit Diergeneeskunde werkt mee aan de docusoapDierenhospitaal van de Tros die vanaf 2 april weer te zien is.Iedere dinsdag om 19.25 uur kan nog vier keer worden gekeken hoeMartin Gaus een operatie volgt die de studenten en medewerkers vandiergeneeskunde uitvoeren. Na een tijdje bezoekt Gaus de patientnog een keer om te kijken hoe het ermee gaat. Daarnaast brengt hijook een bezoek aan een dierenarts. Eind vorig jaar en in januarivonden de opnames in de faculteit plaats. Direct werd ook eenaantal afleveringen 's avonds rond tien uur uitgezonden, waarna hetprogramma een tijdje werd stopgezet. Nu is de uitzending vanDierenhospitaal geplaatst rond half acht. Primetime dus, zodat ermeer kijkers worden getrokken.

[Bijschrift bij een foto]

Het college van bestuur trekt deze conclusie in een nota waarinaanbevelingen staan vermeld voor een verdere uitwerking van hetinternationaliseringsbeleid. Op dit moment huisvest BureauBuitenland jaarlijks 1.800 buitenlandse studenten en medewerkers,waarvan 1.500 voor de UU en de rest voor de HvU en andereinstellingen.

De universiteit wil vooral toekomstige master-studenten en aio'seen goed onderkomen kunnen bieden. De 166 woningen in het complexaan de Enny Vredelaan in Rijnsweerd dat eind vorig jaar overging inhanden van de SSH hoopt men daarom voor die groep te kunnenreserveren. Ook van de nog nieuw te bouwen 600 kamers in De Uithofmoet een flink deel worden bestemd voor buitenlandsemaster-studenten.

Voor de studenten die in de bachelor-fase naar Utrecht komenwordt gezocht naar creatieve oplossingen, zoals het onderbrengen ingrote gebouwen die op termijn gesloopt zullen worden. Vooral dehogeschool is zeer actief met het internationaal werven vanstudenten. Een onverwacht grote toestroom zorgde begin dit jaar nogvoor grote problemen.

Inmiddels is de HvU gevraagd de financiele bijdrage aan dehuisvesting van buitenlandse studenten substantieel te verhogen.Omdat de gesprekken hierover nog niet tot resultaat hebben geleidbesloot Bureau Buitenland onlangs een aanvraag van de faculteitNatuur- en Techniek voor de huisvesting van honderd Chinesestudenten slechts voor de helft te honoreren.

In een commissievergadering van de universiteitsraad werd vorigeweek aandacht gevraagd voor de woonsituatie van de 'gewone'Utrechtse studenten. Directeur Bureau Buitenland J. Torenbeek toontzich gevoelig voor dat pleidooi. "Voor het draagvlak van dit beleidis het van belang dat de eigen studenten behoorlijk kunnen wonen.De universiteit moet daar meer energie in steken. Maar wat betreftde buitenlandse studenten heb ik geen keuze. Zonder woning komen zegewoon niet. En dat zou weer gevolgen hebben voor onzeuitwisselingsprogramma's."

XB

Met deze nieuwe, strenge aanpak wil het college van bestuur eeneinde maken aan de huidige situatie, waarin roken op een beperktaantal plaatsen binnen de gebouwen is toegestaan. Weliswaar werd in1990 een universiteitsbreed rookverbod ingesteld, maar de eigenkamer en delen van kantines en andere gedoogplekken werden toen vanhet verbod uitgezonderd. Die tolerantie heeft helaas niet geleidtot een voor alle betrokkenen bevredigende situatie, constateerthet college nu. Niet-rokers blijken niet effectief te kunnen wordenbeschermd en klagen bij herhaling over overlast.

Nu de Tabakswet in 2001 is aangescherpt, met als gevolg enkelewaarschuwingen van de Keuringsdiest van Waren, acht het college detijd gekomen om het roken in universitaire gebouwen volledig uit tebannen. Vandaar dat de Universiteitsraad wordt gevraagd om eindapril in te stemmen met een algeheel rookverbod.

In een toelichting aan een commissie van de U-raad lietcollegelid Kardux deze week weten dat het college nog werkt aan eenprecisering van de voorgestelde maatregel. Hij wond er echter geendoekjes om dat het verbod zal gelden voor alle ruimtes inuniversitaire gebouwen, dus ook voor die ruimtes in hetAcademiegebouw en andere universitaire gebouwen, waar regelmatigontvangsten en recepties plaats vinden. Alleen het toekomstige cafein De Uithof en de kantine van sportcentrum Olympos zullen omformele redenen geen last hebben van het verbod. Beide ruimtesworden namelijk geexploiteerd door een onafhankelijkestichting.

Op een vraag van een van de raadsleden of er gedacht was aan demogelijkheid om speciale, goed geventileerde rokersruimtes tecreren, maakte Kardux duidelijk dat dat alleen mogelijk is als dieruimtes over een volledig gescheiden ventilatiesysteem beschikken."Dat is zo duur dat wij niet bereid zijn om dat te betalen."

EH

Zie ook het artikel 'I smoke to relax, not toget frozen' (Achtergrond) en de Analyse (Rubrieken)

Handhaafbaarheid

Een rookverbod? Prima. Maar hoe zorg je dat men zich er ook aangaat houden? Dat was de hamvraag in de commissie van deUniversiteitsraad, waar de kwestie aan de orde kwam. Want als hetop dit moment niet mogelijk blijkt om overtreders effectief aan tepakken, waarom zou dat straks dan opeens wel lukken? Collegelid WimKardux gaf toe dat hij nog niet meteen een oplossing zag voor ditnijpende probleem. "Een ding is zeker. We zijn niet van plan om debedrijfsbeveiliging opdracht te geven om rokers met geweld uit degebouwen te verwijderen. We willen de sfeer op de universiteitgraag een beetje vriendelijk houden en een harde aanpak zou alleenmaar averechts werken."

Ook een kliklijn wordt daarom niet overwogen. Kardux zei tehopen en te verwachten dat eventuele problemen in onderling overlegkunnen worden opgelost. "Een rookverbod raakt maatschappelijksteeds meer geaccepteerd. Vandaar dat wij denken dat de socialecontrole een belangrijke rol zal gaan spelen bij het handhaven vandeze maatregel. En mensen die toch klachten hebben, kunnen zich totde beheerder van hun gebouw wenden."

Dat het college rokers met deze maatregel tot paria's maakt,zoals raadslid Ad Fijan stelde, vond Kardux wel een erg gekleurdeweergave van de feiten. "Dit is domweg een wettelijke regeling. Diemoeten we nu eenmaal uitvoeren." Kardux maakte duidelijk dat hetcollege nog tamelijk coulant is voor rokers. "Vandaar dat wij hetverbod pas in september willen invoeren. Dan hebben allebetrokkenen nog ruim de tijd om een poging te doen om van het rokenaf te komen."

De decanen reageren met hun brief op het voorstel van hetcollege van bestuur om te komen tot een herindeling van de huidigeveertien faculteiten in zeven clusters. In het voorstel van hetcollege is in de beta-hoek sprake van drie groepen. Naast eenmedisch cluster (UMC Utrecht en faculteit Geneeskunde) komt er eencluster van vier beta-faculteiten (Wiskunde & Informatica,Natuur- & Sterrenkunde, Biologie, Scheikunde). Farmacie is ineen cluster met Diergeneeskunde ondergebracht.

In een brief aan het college van bestuur betogen de drie decanendat deze indeling geen recht doet aan de hechte samenwerking die inde afgelopen jaren is gegroeid in het Academisch Biomedisch Cluster(ABC). Daarin werken onderdelen van de drie faculteiten van debriefschrijvers nauw samen met groepen van Biologie en Scheikunde.Omdat het initiatief voor het ABC in 1998 werd genomen door dehuidige rector Gispen, zijn de briefschrijvers verbaasd dat hij nuals collegelid komt met een clustering die roet in het eten van diesamenwerking dreigt te gooien. Zij wijzen onder meer op de plannenvoor ABC-bachelors en -masters, die in de nieuwe indeling gevaarzouden kunnen lopen.

Opvallend is dat de decanen Hoekstra van Biologie enVliegenthart van Scheikunde niet hebben getekend. Volgens de briefonderschrijven zij weliswaar de bezwaren tegen het collegevoorstel,maar prefereren zij de vorming van een beta-cluster, waarin naastde vier door het college genoemde faculteiten ook Farmacie eenplaats krijgt. Die optie is voor Farmacie echter niet bespreekbaaromdat men bang is om in zo'n typisch beta-verband alsmedisch-gerichte faculteit in de marge terecht te komen.

Decaan Hoekstra van Biologie gaat desgevraagd niet in opmogelijke inhoudelijke overwegingen. Als reden om de brief niet teondertekenen noemt hij het feit dat hij nog in gesprek is met zijncollega's van het beta-cluster. "Het zou niet netjes zijn om dantegelijkertijd een dergelijke brief te ondertekenen. Ik weet niethoe het nu is, maar als je in mijn tijd een vriendinnetje had, danging je niet met een ander meisje uit."

EH

De Stichting Sociale Huisvesting (SSH) wil binnen nu en 2008 hetkameraanbod flink uitbreiden. Daarvoor is veel geld nodig, dat deSSH onder andere wil halen uit extra huurinkomsten. Het AlgemeenBewoners Overleg Utrecht (ABOU) heeft ingestemd met de voorgesteldestijging van tien procent voor nieuwe kamerbewoners. De stijginggeldt ook voor studenten die intern verhuizen naar een anderekamer.

De overeenstemming leidt tot een aanpassing van het huurbeleiddat nog stamt uit 1994. In dit beleid staat per complex destreefhuur beschreven. Streefhuur is de huur op basis van depuntentelling. Warandebewoners betaalden zestig procent van destreefhuur, bewoners van complexen zoals IBB zeventig procent enstadspandbewoners tachtig procent. Daar komt per 1 juli aanstaandetien procent bovenop, behalve bij de stadspanden. Die gaan allemaalnaar honderd procent, met uitzondering van de kleine kamers die optachtig procent blijven.

ABOU voorzitter, Nathalie Boose erkent dat het gaat om een forsehuurstijging. "Het is eigenlijk wel een raar verhaal dat dehuurders die tien procent moeten ophoesten, zodat de SSH kanbouwen. Het zou logischer zijn als de regering een financilebijdrage zou leveren." De ABOU noemt zich bereid hogere huren tebetalen omdat de kamernood zo hoog is, zeker nu de particulierekamermarkt is ingestort.

Wel gaat de ABOU nog een prestatieafspraak met de SSH maken,waarin vastgelegd wordt dat die tien procent extra huurinkomstenook daadwerkelijk aan studentenhuisvesting besteed gaat worden.

De zittende huurders krijgen per 1 juli de gebruikelijkejaarlijkse, inflatievolgende huurstijging van 2,7 procent. Voor 1mei ontvangen alle huisoudsten een brief met daarin de nieuwehuurprijzen.

CN