Nieuws

Headlines

Moonlighting has no direct effect on students' performance, saysa survey commissioned by the U-blad and conducted among over 300Utrecht University students by the Search and Results agency.Respondents to the money and work survey live independently inUtrecht and scored an average of just over 31 out of 42 creditslast year. Those who worked a lot did just as well as those whoworked a little.

The telephone survey's high response rate of 67.7 % showedstudents care about work and money issues very much. Work is afinancial necessity for 71.8 % of the sample. They earn an averageof NLG 634 a month for almost 37 hours work, at an average wage ofNLG 17.13 per hour. Catering and administration are popular but fewstudents want to be cleaners or work in telemarketing orsupermarkets.

What are students looking for in a job? Money isn't the toppriority (13.7 %). They think it's more important that work involvelearning skills in the same area as their degree (35 %) or thatit's fun (20 %). Opinions are polarized on the usefulness ofworking your way through college when it comes to compiling aresume: 44.7 % think its very important but 44.3 % think it haslittle or no value.

The survey also collected data on students' other sources ofincome. Six out of ten get a grant but top-up loans are unpopularwith only one in eight taking them up. Two out of three getfinancial support from their parents, but for many of therespondents this is nowhere near enough. Continuous overdrafts dog44.3 % of students, with men averaging NLG 3,000 in the red, twiceas much as women.

Fixed and recurring costs are the main burden: 74 percent paythe rent themselves (average NLG 405.77), 61 percent pay for allbooks and course manuals themselves and 33.2 pay the fees of almostNLG 3,000 out of their own pockets. Whatever's left, say 49 % ofthe respondents, mostly goes on going out. Clothing, holidays andsport are other major costs. Only one third of students are able tosave.

Competition

A ten-year-old learns quickly enough not to gobble up an icecream after a filling from the dentist: once and never again. Butthe learning process is sometimes slightly more recalcitrant, inthe lore of love for instance. How often have you said 'neveragain' only to repeat the same mistakes and fall into the arms ofanother unsuitable partner. 'Never again' is an important conceptin everyone's life. The U-blad invites readers to share their'never again' stories. The story must be fewer than 600 words longand must be submitted to the editorial office no later thanWednesday June 27, preferably by email to redactie@ublad.uu.nl.The mostamusing and affecting efforts will be published in the July 5U-blad and will earn a NLG 50 book token.

Prijsvraag

Soms lukt het, en boek je nooit meer blindelings eenvakantiebungalow aan de Spaanse kust of bestel je never nooit nogeens zo'n afslankingskuur voor 3000 gulden. Maar soms lukt het ookniet: neem je je vast voor nooit meer je tentamen 'last minute'voor te bereiden, terwijl bij de eerste de beste gelegenheid datuitstelgedrag weer de kop opsteekt.

Het 'U-blad' nodigt zijn lezers uit om een ervaring met hetthema 'Eens maar nooit weer...' op schrift te stellen. Het verhaalmag maximaal zeshonderd woorden omvatten en moet uiterlijk woensdag27 juni ter redactie zijn, bij voorkeur aangeleverd per e-mail(redactie@ublad.uu.nl).Demeeste treffende verhalen worden gepubliceerd in het 'U-blad' van 5juli. De auteurs daarvan worden beloond met een boekenbon van 50gulden.

Utrecht overweegt islamopleiding

De Utrechtse major islamitische theologie wordt opgezet insamenwerking met de Stichting Islamitisch Hoger Onderwijs (SIHO).Voor het programma van de opleiding zal worden geput uit hetbestaande universitaire onderwijsaanbod. Verschillende faculteitenbieden nu al vakken aan die in een dergelijke major een plek kunnenvinden.

Voor het eerst zullen echter ook confessionele islamvakkenworden aangeboden. SIHO zal voor de vakken op het gebied van depraktische islamitische theologie zoals de liturgie en dekoranexegese moslimwetenschappers leveren.

Volgens Theologiedecaan Tieleman biedt vooral de invoering vanhet nieuwe bachelor-masterstelsel ruimte voor universitaireaandacht voor de islam. "In dat stelsel ligt het curriculum veelminder vast. Studenten hebben veel meer individuele keuzeruimte. Optermijn zal er ook een master islamitische theologie kunnen wordengeprogrammeerd."

De voortvarendheid waarmee nu de major wordt aangepakt heeftvolgens Tieleman niets te maken met de homofobe uitspraken van deimam El Moumni. "De samenwerking met SIHO bestaat al enkele jaren.Er zijn in Nederland 700.000 moslims waarvan een groot deel inNederland is opgegroeid. Er is een Nederlandse islam in opkomst,die behoefte heeft aan een wetenschappelijk kader."

Decaan Tieleman denkt overigens dat een echte imamopleiding nogver weg is. Niet alleen door verdeeldheid onder de moslims zelf,maar ook door de voorwaarden waaraan een dergelijke opleiding inNederland moet voldoen om erkend te worden. "Maar misschien is dezemajor een eerste aanzet."

XB

Het verband tussen pil en bloedstolling

Veneuze trombose een bloedstolselprop in een beenader die debloeddoorstroming belemmert waardoor het been niet goedfunctioneert treft drie op de tienduizend jonge vrouwen inNederland die de tweedegeneratie-anticonceptiepil slikken. Vrouwendie echter de derdegeneratiepil slikken, met een iets anderehormoonsamenstelling, hebben een kans van 4 tot 6 op de tienduizendom trombose te ontwikkelen. Bij de nieuwe pil is het risico dus 1,7maal zo hoog. Epidemiologe Jeanet Kemmeren van het Julius Centrumkwam tot deze conclusie na een statistische analyse van onderlingtegenstrijdige gegevens uit wetenschappelijke publicaties. Zijadviseert vrouwen die net beginnen met de pil dan ook om voor detweedegeneratiepil te kiezen. "Waarom zou je het risico nemen alser een alternatief beschikbaar is?"

Maar de derdegeneratiepil (3G) kan ook enkele voordelen hebben.Sommige vrouwen die bij gebruik van de tweedegeneratiepil (2G) lastkrijgen van acne of gewichtstoename, hebben daar minder last vanbij een 3G-pil. Bovendien kan een 2G-pil leiden tot een verhoogdcholesterolgehalte, terwijl de 3G-pil juist een dalingveroorzaakt.

Over de oorzaak van de trombose deed Kemmeren een verassendeontdekking. Het verschil in samenstelling tussen de beide typepillen schuilt in een progestageen hormoon, daarom dacht men datdie stof de oorzaak van de trombose zou zijn. Maar Kemmerenontdekte in een onderzoek waaraan 85 vrouwen deelnamen, dat bijdeelneemsters die alleen het progestageen kregen, de bloedstollingen dus de kans op een trombose niet veranderde. Wanneer echter hetoestrogeen, het andere ingredint van de pil, aan de progestagenenwerd toegevoegd, raakte het stollingsmechanisme wel ontregeld. Bijde 3G-pil was deze verstoring sterker dan bij de 2G-pil. Kennelijkis het oestrogeen toch niet zo onschuldig. Kemmeren: "De combinatievan oestrogeen en het progestageen veroorzaakt waarschijnlijk detrombose doordat het 3G-progestageen de trombosewerking van hetoestrogeen minder remt dan het 2G-progestageen. Maar hoe datprecies komt, weten we nog niet."

Rinze Benedictus

Pulsar-wind in de krabnevel van het jaar 1054

In het centrum van die nevel bevindt zich een snel ronddraaiendeneutronenster die dertig maal per seconde een 'pulse' stralingafgeeft en daarom ook wel pulsar wordt genoemd. Via een ingewikkeldproces lanceert een pulsar in de hem omringende nevel een belextreem heet gas, die pulsar-wind wordt genoemd. Promovendus Ericvan der Swaluw promoveerde deze week op een onderzoek waarin hijnieuwe mathematische technieken ontwikkelde om dit soort supernovarestanten en pulsar-winden te bestuderen.

EH

Forse kritiek op Huisvesting

Het bezoek van het projectteam aan het Service Centrum wasingegeven door de klachten over de onderwijsruimten die negenopleidingen bij eerdere audits naar voren brachten. Uit heteindrapport van het team blijkt ondermeer dat faculteiten enHuisvesting ongewild langs elkaar heen werken bij het beheer vanonderwijsruimten. Zo bestaan zeer verschillende opvattingen over deverdeling van verantwoordelijkheden en over de budgetten. Ookbinnen het Service Centrum zelf weet men vaak niet welke lijn wordtgevolgd. Het auditteam stelt in zijn rapport verschillende malenvast dat de besluitvorming hierdoor kwetsbaar is 'voor hobby's enlobby's'.

Verder wordt opgemerkt dat Huisvesting nauwelijks contactenonderhoudt met de uiteindelijke gebruikers van het gebouw, destudenten en docenten. Dit bekent niet alleen dat bij concreteprojecten de wensen van deze groepen niet worden meegenomen, maarook dat klachten over de zogenoemde 'kleine kwaliteit' van deonderwijsruimten de directie van Huisvesting niet bereiken.

Opmerkelijk is ook de kritiek op het college van bestuur. Datzou zich in zijn beleid puur richten op vernieuwing en dynamiek vanonderwijs en onderzoek, zoals het bachelor-masterstelsel. Ook inhet huisvestingsbeleid wordt de nadruk gelegd op nieuw- en verbouw.Dit verklaart voor een groot gedeelte waarom bij de afdelingHuisvesting de (kleine) kwaliteit van de bestaande onderwijsruimtenonderaan de agenda staat.

Tenslotte worden in het rapport vraagtekens geplaatst bij decentrale rol van de directeur Huisvesting, ir. A. Sikkema. Hij isbinnen de afdeling betrokken bij vrijwel alle initiatieven. Hetauditteam vraagt zich af hoe groot zijn 'span of control' kanzijn.

Het college van bestuur heeft mede naar aanleiding van debevindingen van het auditteam besloten vanaf aankomende septembertien miljoen per jaar te reserveren om vijftigduizend vierkantemeter onderwijsruimte aan te pakken. Ook wordt debeheersproblematiek onder de loep genomen.

XB

'Laat overheid meer investeren in zonnecel-technologie'

Dat stelde prof.dr. Ruud Schropp in de rede waarmee hij maandagde leerstoel Fysica van Devices aanvaardde. Volgens Schropp, die inUtrecht onderzoek doet naar een nieuwe generatie zonnecellen, heeftzonne-energie alleen toekomst als fors kan worden bespaard op dekosten. De op dit moment gebruikte zonnecellen worden gemaakt doorlaagjes silicium uit blokken te zagen en aan te brengen op eenglazen ondergrond, een nogal dure en bewerkelijke methode. InUtrecht wordt al een paar jaar gestudeerd op technieken, waarbijsilicium in gasvorm in dunne lagen op een drager wordt gedampt. Dietechniek brengt niet alleen de kosten van het proces omlaag, maarzal het volgens Schropp ook mogelijk maken om goedkopere engemakkelijker toepasbare dragermaterialen te gaan gebruiken.

Volgens de nieuwe hoogleraar, die voor dit doel een overeenkomstis aangegaan met het Arnhemse bedrijf Akzo-Nobel, zou de overheid,wil zij haar eigen doelstelling serieus nemen, veel meer geldmoeten steken in vernieuwend onderzoek. In plaats daarvan schaftehet eerste paarse kabinet de subsidie op zonnepanelen echter af.Die maatregel is inmiddels weliswaar teruggedraaid, maar nog steedsworden alleen consumenten gesubsidieerd bij de aanschaf vanzonnecellen. Dat is een doodlopende weg, aldus Schropp, die tweejaar geleden voorspelde dat zonne-energie in 2010 even goedkoop zalzijn als elektriciteit uit het stopcontact. Omdat de daarvoorbenodigde kostendaling alleen kan worden bereikt door toepassingvan wezenlijk nieuwe technologien, zou de overheid er beter aandoen het onderzoek bij de industrie en de universiteiten fors tesubsidieren.

Schropp: "Ik denk daarbij aan een bedrag van een paar honderdmiljoen gulden per jaar. Dat lijkt veel geld, maar als op elke inons land verbruikte kWh een halve cent extra zou worden gehevenvoor dit doel, zou je dat bedrag al bij elkaar hebben, zelfs als jegebruikers van groene stroom zou vrijstellen van de heffing."

Waar een dergelijke subsidie precies terecht komt, zou watSchropp betreft lood om oud ijzer moeten zijn. In zijn rede brakhij een lans voor het opheffen van de in zijn ogen onzinnigescheiding tussen industrie en universiteit als bases vanrespectievelijk toegepast en fundamenteel onderzoek. "De indelingin fundamenteel of langlopend onderzoek enerzijds en toegepast ofkorte-termijn onderzoek anderzijds is bij de huidige ontwikkelingenniet meer vol te houden. Zowel industrie als universiteiten moetenover de huidige begrenzingen heen kijken. Een universiteit diehelpt een uitvinding productrijp te maken is niet bezig 'vies' werkte verrichten. Sterker nog, daar waar de industrie niet in staat isoplossingen voor een in de verre toekomst gelegen milieutechnischeuitdaging te herkennen, is het een maatschappelijke plicht van deuniversiteiten de techniek zover door te ontwikkelen dat deindustrie deze zonder veel risico ter hand kan nemen. Alswetenschappers alleen datgene zouden doen waarin ze geacht wordengoed te zijn en zouden ophouden met nadenken over deproductrijpheid van nieuwe vindingen, zouden ze de maatschappijernstig tekort doen."

EH

'Bekeert u' wint zetel

Ytsma kreeg 262 van de 2311 uitgebrachte studentenstemmen en wasdaarmee na UOO-lijsttrekker Robert Jan Brouwer (287 stemmen) demeest populaire kandidaat onder de ruim 2300 studenten die demoeite namen om hun stem uit te brengen. UOO werd dit jaar met eenwinst van twee zetels ogenschijnlijk de grote triomfator. Die winstis echter maar schijn, omdat het geestverwante Oeps, dat in dehuidige raad drie zetels bezet, inmiddels de pijp aan Maarten heeftgegeven. Brug slaagde er niet in om van het verdwijnen van Oeps teprofiteren en behield haar drie zetels.

Op de vijf nog openstaande zetels voor personeelsleden werdendrie vertegenwoordigers van de samenwerkende personeelsorganisatiesgekozen. Vivien van Geen en Mark de Roos behielden hun zetel,terwijl oudgediende Matthias Jorissen de derde vakbondszetel in dewacht sleepte. Jorissen was eerder lid van de U-raad voor deprogressieve studentenorganisatie PSO. De twee andere nog tevergeven zetels gingen naar informaticus Jeroen Fokker enFBU-medewerker Ad Fijan.

Hoewel dit jaar een intensieve publiciteitscampagne was gevoerdom studenten en medewerkers te motiveren voor de democratie, vielde opkomst tegen. Niet meer dan elf procent van de studenten nam demoeite om het stembiljet ingevuld terug te sturen, nauwelijks meerdan vorig jaar. Ook bij de medewerkers bestond weinigbelangstelling voor de stembus. Slechts n op de driekiesgerechtigden bracht zijn stem uit. Een gunstige uitzonderingvormden de Diensten, die met een opkomst van 59 procent met kop enschouders boven de andere kiesdistricten uitstaken.

Wellicht kan het Groningse experiment met stemmen via e-mail deUtrechtse kiescommissie inspireren. Na een klein experiment vorigjaar liet Groningen nu alle studenten elektronisch stemmen. Datleverde een fors hogere opkomst op. Maar liefst 34 procent van destudenten reageerde, tegen slechts twintig procent vorig jaar. Maarde Groningse studenten zijn dan ook op hun wenken bediend. Zochtenze nietsvermoedend via de universitaire mail naartentamenuitslagen, dan verscheen er op het beeldscherm:

"Jij hebt nog niet gestemd". Met een klik op OK kwam dan hetstembiljet op het scherm, met informatie over partijen enkandidaten. Dat zulke extra's nodig zijn, laat de Maastrichtseuitslag zien. Ook daar konden studenten elektronisch stemmen, maarhier reageerde slechts een krappe tien procent van de studenten. DeLimburgse universiteitsverkiezingen waren dan ook niet ingebed ineen systeem dat studenten toch al gebruiken. Tot vorig jaar was ereen verouderd mailsysteem, zodat studenten massaal eenhotmailaccount namen. De universiteit kan ze daarom niet meer zomakkelijk 'vangen'. Bovendien wilde het stembureau niet zover gaanvia het biljet extra informatie te verstrekken, wat het Groningsebureau wel deed.

EH / HOP, AdM


Verkiezingsuitslag studenten

Jaar (opkomst).............1999 (12,7%).........2000(10,8%).............2001 (10.9%)

.........................stemmen........zetels.............stemmen.....zetels...........stemmen.....zetels

UOO..............1113(43,5%)........6...............1031(46%)........6...............1462 (63%)........8

Oeps...............483(19%)............2..................588 (26%).......3..................--.......--.......--

Brug...............835(33%)............4...................575(26%)........3.................587 (26%)........3

Ytsma............118(4,5%)...........0.......................46(2%).........0.................262 (11%)........1

Filmindustrie van belang bij inburgering Oost-Europeaanse joden in VS

Filmindustrie van belang bij inburgering Oost-Europeaanse jodenin VS

Dat blijkt uit de studie 'Moyshe goes to the movies' waaropfilmwetenschapper Louise Thissen eind deze week promoveert. Tussen1880 en 1914 arriveerden bijna twee miljoen Oost-Europese joden inNew York, waar de Lower East Side van Manhattan zich al snelontwikkelde tot een bruisende jiddisch-talige microkosmos. Toenrond 1905 de film zijn doorbraak beleefde, sloeg het nieuwe engoedkoop-toegankelijke medium vooral in die omgeving zeer aan.Nergens verrezen meer 'nickelodeons' (stuiverbioscopen) dan in deLower East Side en veel bioscoopondernemers waren joden.

Thissen beschrijft beeldend hoe zich al voor de komst van defilm een levendige joodse theatercultuur in New York had gevormdmet veel nadruk op variete, opgevoerd in jiddisch-talige'music-halls'. Omdat deze vorm van theater nogal platvloers vanaard was en het publiek zou aanzetten tot drankzucht enprostitutie, werden er in de jiddische kranten felle polemiekentegen gevoerd. De joodse elite eiste meer aandacht voor artistiekverantwoord en opvoedkundig theater, maar mede door handig in tespelen op de joodse gevoelens van hun publiek trokken devariete-artiesten zonder veel moeite aan het langste eind.

Hun kansen keerden echter toen de film rond 1905 opkwam en eengrote aantrekkingskracht op de immigranten bleek uit te oefenen.Merkwaardig genoeg werd het eerder nog zo verguisde variete nu doorde linkse intellectuelen omarmd als een mooie joodse traditie diehet waard was verdedigd te worden tegen de Amerikaanse en dus'goyishe' film. Maar opnieuw dolven de socialistischeintellectuelen het onderspit. De joodse massa koos liever dekapitalistische bioscoopexploitant als gids op zijn weg naar hetbeloofde land van de Amerikaanse droom, constateert Thissendroog.

In haar boek volgt zij onder meer de lotgevallen vanbioscoopexploitant Charles Steiner, die zijn eerste 'nickelodeon'in 1908 opende in een oude paardenstal in Essex Street. Al snel washij eigenaar van een keten van goedkope buurtbioscopen ('muvingpiktshur pletser'), die dankzij de op joodse immigranten gerichteprogrammering de concurrentie met de grote Hollywood-theaters langetijd volhielden. Steiner en zijn collegas werden daarmeebemiddelaars bij uitstek tussen de Amerikaanse cultuur en de joodseimmigranten, concludeert Thissen. Door nieuwe Amerikaanse vormenvan vermaak te integreren met bestaande joodse vormen van vermaak,hielpen ze niet alleen de inburgering van joden in Amerika tevergemakkelijken, maar gaven ze ook de Amerikaanse cultuur eennieuwe gedaante.

EH

Ronald Giphart opent aidsactie Unitas


[Bijschrift bij een foto]