Nieuws

Filmindustrie van belang bij inburgering Oost-Europeaanse joden in VS

Filmindustrie van belang bij inburgering Oost-Europeaanse jodenin VS

Dat blijkt uit de studie 'Moyshe goes to the movies' waaropfilmwetenschapper Louise Thissen eind deze week promoveert. Tussen1880 en 1914 arriveerden bijna twee miljoen Oost-Europese joden inNew York, waar de Lower East Side van Manhattan zich al snelontwikkelde tot een bruisende jiddisch-talige microkosmos. Toenrond 1905 de film zijn doorbraak beleefde, sloeg het nieuwe engoedkoop-toegankelijke medium vooral in die omgeving zeer aan.Nergens verrezen meer 'nickelodeons' (stuiverbioscopen) dan in deLower East Side en veel bioscoopondernemers waren joden.

Thissen beschrijft beeldend hoe zich al voor de komst van defilm een levendige joodse theatercultuur in New York had gevormdmet veel nadruk op variete, opgevoerd in jiddisch-talige'music-halls'. Omdat deze vorm van theater nogal platvloers vanaard was en het publiek zou aanzetten tot drankzucht enprostitutie, werden er in de jiddische kranten felle polemiekentegen gevoerd. De joodse elite eiste meer aandacht voor artistiekverantwoord en opvoedkundig theater, maar mede door handig in tespelen op de joodse gevoelens van hun publiek trokken devariete-artiesten zonder veel moeite aan het langste eind.

Hun kansen keerden echter toen de film rond 1905 opkwam en eengrote aantrekkingskracht op de immigranten bleek uit te oefenen.Merkwaardig genoeg werd het eerder nog zo verguisde variete nu doorde linkse intellectuelen omarmd als een mooie joodse traditie diehet waard was verdedigd te worden tegen de Amerikaanse en dus'goyishe' film. Maar opnieuw dolven de socialistischeintellectuelen het onderspit. De joodse massa koos liever dekapitalistische bioscoopexploitant als gids op zijn weg naar hetbeloofde land van de Amerikaanse droom, constateert Thissendroog.

In haar boek volgt zij onder meer de lotgevallen vanbioscoopexploitant Charles Steiner, die zijn eerste 'nickelodeon'in 1908 opende in een oude paardenstal in Essex Street. Al snel washij eigenaar van een keten van goedkope buurtbioscopen ('muvingpiktshur pletser'), die dankzij de op joodse immigranten gerichteprogrammering de concurrentie met de grote Hollywood-theaters langetijd volhielden. Steiner en zijn collegas werden daarmeebemiddelaars bij uitstek tussen de Amerikaanse cultuur en de joodseimmigranten, concludeert Thissen. Door nieuwe Amerikaanse vormenvan vermaak te integreren met bestaande joodse vormen van vermaak,hielpen ze niet alleen de inburgering van joden in Amerika tevergemakkelijken, maar gaven ze ook de Amerikaanse cultuur eennieuwe gedaante.

EH

Ronald Giphart opent aidsactie Unitas


[Bijschrift bij een foto]

Felle strijd om middagpauze bij wis- en natuurkunde

De oorzaak van alle ellende ligt in een ver verleden. In 1994besloot het college van bestuur om een einde te maken aan detraditie om colleges pas na een academisch kwartier te latenbeginnen. Voortaan diende het onderwijs stipt op het hele uur tebeginnen. Omdat in de wis- en natuurkundehoek vaak lang achterelkaar college wordt gegeven, besloten die opleidingen de regelsechter soepel te hanteren. 's Ochtends werden de nieuwe begintijdeningevoerd, maar 's middags bleef het academisch kwartier vankracht. Zo hadden studenten tussen 12.45 en 13.15 uur toch hetbroodnodige half uur pauze.

Zolang de cursussen in de eigen gebouwen plaats vonden, was erniets aan de hand, maar in gebouwen waar ook ander onderwijs werdgegeven, zorgde de afwijkende regeling voor problemen. Een docentdie het onderwijs stipt om drie uur wilde laten beginnen was nietblij als hij ontdekte dat de zaal nog bezet was omdat eenwiskundecollege pas om kwart over twee was gestart. Tot nu toe waser nog sprake van incidentele knelpunten, maar als de opleidingInformatica komend najaar naar de noordwesthoek verhuist,verwachten de wis- en natuurkundestudenten zoveel problemen dat zevrezen gedwongen te worden om ook hun middagcolleges op het heleuur te laten beginnen, met alle gevolgen van dien voor hunpauze.

Al vorig jaar trokken zij daarom aan de bel bij de leiding vanhun faculteiten die de zaak opnam met de afdeling Huisvesting enmet beleidsmedewerkers van het college van bestuur. Maar daar vingmen bot. Er viel niet te tornen aan de vastgestelde aanvangstijden.Ook bij wis- en natuurkunde zal men voortaan op het hele uur vanstart moeten gaan. Ten einde raad startten de wiskundestudenten eenhandtekeningenactie die ook door een groot aantal stafleden vanharte wordt ondersteund. Ook hun collega's van natuurkunde zijninmiddels druk doende handtekeningen op te halen. "Het enige datwij vragen is om de begintijden van alle universitairemiddagcolleges een kwartier op te schuiven", zegt wiskunde-studenteCaroline Reus. "Voor de meeste faculteiten zal dat weinig problemengeven en voor faculteiten met intensief onderwijs betekent het dezekerheid van een half uur lunchpauze voor studenten. Dat moet tochte regelen zijn?"

EH

Studentenmonitor vergelijkt wo en hbo

Dat blijkt uit de eerste Studentenmonitor, een landelijkeenquete onder hbo- en wo-studenten. Minister Hermans wil ditonderzoek, dat losse studies naar tijdsbesteding en studiekeuzevervangt, voortaan jaarlijks laten uitvoeren. De brede opzet levertvolgens hem "een schat aan gegevens" op.

Nieuw aan de Studentenmonitor, waarvoor de instituten SEO, SCOen RISBO bijna vierduizend studenten hebben ondervraagd, is echterdat verschillende delen van het hoger onderwijs nu systematischvergeleken worden. Dat levert opmerkelijke resultaten op.

Tweederde van alle universitaire eerstejaars kreeg het studerenmet de paplepel ingegoten: ze hadden een of meer hoger opgeleideouders. In het hbo geldt dat voor 36 procent.

Van de eerstejaars in het hbo is 40 procent wel eens blijvenzitten. Op de universiteit geldt dat voor slechts 20 procent; daartegenover staat weer dat universitaire studenten tijdens hun studievaker van richting veranderd zijn.

De reisafstand naar een opleiding was voor beide groepen hetbelangrijkste criterium bij de studiekeuze: 50 procent noemthet.

De hbo-studenten spreken van een zeer bescheiden werkdruk. Enhetzelfde doen ook hun collega's op de universiteit.

HOP, FS

Onderzoek pedagogiek en onderwijskunde goed

De visitatiecommissie constateert in een woensdag gepresenteerdrapport tevreden dat de aanbevelingen die ze vijf jaar geleden deedgrotendeels zijn opgevolgd. Zo is een aantal zwakke programma'sstopgezet of opgenomen in andere projecten.

De kwaliteit van het Nederlandse onderzoek op het gebied vanpedagogiek en onderwijskunde is goed en wordt steeds beter, volgensde commissie. Maar liefst zeven programma's scoorden een negen oftien voor kwaliteit. Verschillende programma's speleninternationaal een leidende rol. Onderwijskunde behoort niet alleentot de Europese, maar zelfs tot de mondiale voorhoede.

Net als vijf jaar geleden zijn de programma's van deUniversiteit Twente gemiddeld het beste. De Groningse universiteitkomt het slechtste uit de bus. Utrecht hoort bij de middenmoot.Twee programma's, van de hoogleraren Rispens en Meeus, scorenachten. Het programma van prof.dr. Vermeer is het zwakst met driezevens en een zes voor 'levensvatbaarheid'.

Lyrisch is de visitatiecommissie over het onderzoeksprogrammavan de Leidse professor Van IJzendoorn naar binding tussen kinderenen volwassenen. Het onderzoek is zeer relevant (rapportcijfer 10)voor de pedagogiek en staat internationaal in hoog aanzien.

De commissie roept in het algemeen op tot meer toegepastinterdisciplinair onderzoek met speciale aandacht voor ict. Dat dielaatste aanbeveling het opvolgen waard is, bewijst topscorerTwente. Die geeft de computer een prominente rol in vier van devijf onderzochte programma's.

HOP, WvD


De eindcijfers:

1. Universiteit Twente................................8,2

2. Universiteit van Amsterdam................8,0

3. Universiteit Leiden...................................8,0

4. Katholieke Universiteit Nijmegen.....7,8

5. VrijeUniversiteit.....................................7,7

6. Universiteit Utrecht................................7,4

7. Rijksuniversiteit Groningen.................6,7

(De rapportcijfers hierboven zijn dekwaliteitscijfers, gewogen naar de omvang van het onderzoek (infte's), en wel op een tienpuntsschaal.)

Multimediazuilen bij Studenten Service Centrum


[Bijschrift bij een foto]

Lezersprijsvraag: "Eens maar nooit weer"!

Het 'eens maar nooit weer' speelt in ieders leven eenbelangrijke rol. Soms lukt het, en boek je nooit meer blindelingseen vakantiebungalow aan deSpaanse kust of bestel je never nooitnog eens zo'n afslankingskuur voor 3000,- gulden. Maar soms lukthet ook niet: neem je je vast voor nooit meer je tentamen lastminute voor te bereiden, terwijl bij de eerste de beste volgendegelegenheid dat uitstelgedrag weer de kop opsteekt.

Het U-blad nodigt zijn lezers uit om een ervaring met het thema'Eens maar nooit weer...' op schrift te stellen. Het verhaal magmaximaal 600 woorden omvatten en moet uiterlijk woensdag 27 juniter redactie zijn, bij voorkeur aangeleverd per e-mail (redactie@ublad.uu.nl).De meestetreffende verhalen worden gepubliceerd in het U-blad van 5 juli. Deauteurs daarvan worden beloond met een boekenbon van 50,-gulden.

Kort studentennieuws

Bijna een jaar heeft de zonnewijzer aan het begin van De Uithofzonder naald gezeten. Dit kunstwerkje werd tijdens destadsintroductie in augustus in elkaar gemozaekt door de nieuwelichting eerstejaars. De zonnewijzer, die ruim twintigduizendgulden heeft gekost, heeft amper een maand in volle gloriegefunctioneerd. Toen werd door onbekenden de naald gestolen die detijd moet aanwijzen. De universiteit heeft nu besloten een nieuwenaald te financieren. Binnen enkele weken zal die erop wordengezet. Om opnieuw diefstal te verkomen, wordt de naald in een groteblok beton gestort.

Voorzitter ISO

Utrecht heeft weer eens een landelijke voorzitter. JonathanZondag (24) krijgt de leiding over de studentenbond ISO. Zondagvolgt - nomen est omen - de predikantenopleiding van de NederlandsHervormde kerk. Daarnaast studeert hij theologie, waar hijvoorzitter was van de studievereniging. Eerder deze maand koos deLSVb (landelijke studentenvakbond) al een nieuw bestuur. De beidebesturen treden op 30 juni officieel aan.

Pincom

Telefoontikken opschrijven hoeft niet meer (en kan binnenkorttrouwens ook niet eens meer omdat KPN de tikkers afschaft).Oud-student Rogier Plomp uit Delft heeft een alternatiefontwikkeld, genaamd Pincom. De naam zegt het eigenlijk al: voordatgetelefoneerd kan worden, moet de gebruiker eerst een persoonlijkepincode intoetsen. Aan het eind van de maand kan er via interneteen gespecificeerde rekening per pincode worden uitgedraaid. Nietsmeer opschrijven en geen gezeur meer over openstaande tikken. Enigevoorwaarde is dat er gebeld moet worden via One Tel, eenalternatieve provider. Een studentenhuis dat dit systeem wilaanschaffen betaalt een eenmalig bedrag van ongeveer tweehonderdgulden. Verder zijn alle diensten gratis. Er kunnen maximaalveertig gebruikers op het systeem.

Wc-poster

Een bezoekje aan een toilet in een studentenhuis is vaak eenspannende gebeurtenis. Niet alleen vanwege de (on)frisheid van depot, maar ook omdat er van alles te lezen en te zien valt. Als hetgoed is, moet in een groot deel van de Utrechtse studentenhuizenbinnenkort ook een poster van de studentenvakbond USF hangen.Behalve een jaarkalender is op de 1500 verspreide posters alleinformatie te vinden over huurprijzen, verzekeringen, gemeentezakenen - het stokpaardje van de USF - brandveiligheid. En wie wil ertijdens een sanitaire stop nu niet lezen wat de premie van eenverzekering kost en waar je in huis brandblussers moetophangen..?

Headlines

The book of architectural photographs presented last Tuesday inhonor of the universitys 365th anniversary showed views of theinner city buildings, the University College grounds and De Uithof.Head of household Aryan Sikkema claims the book shows UU ownscountless building it can be proud of. Attitudes to themuch-maligned Uithof are even starting to change. Architect ArtZaaijer presented the plan for De Uithof he has been working on for13 years. His shot at making De Uithof a fun place to be involvesconserving the fragments of landscape, concentrated development inclusters and optimal road, bus-lane, bike and footpathinfrastructure.

New needle

The sundial at the gateway to De Uithof has been needle-less fora long time. This arty mosaic was assembled by the new crop offirst-years during August's introduction to the city. The NLG20,000 sundial enjoyed hardly a month of full working glory beforeunknown thieves ripped off the needle. The university has now comearound to coughing up the cash for a new needle, which will bemounted within a few weeks. But this time it will be set inconcrete.

Business

Universities need to give up their obsessional drive towardsincreases in size, said Professor R.S. Reneman at the annualgeneral meeting of the Royal Academy of Science (KNAW), over whichhe presides. He claimed it was undermining the level of theircourses, while he maintained quality was the 'only guarantee' ofuniversity survival. The president said he felt universities keptcoming up with new courses, 'of which the scientific componentcould only be surmised.' He went onto assert that they rateturnover higher than content, claiming, 'higher education hasbecome a business.'

Competition

A ten-year-old learns quickly enough not to gobble up an icecream after a filling from the dentist: once and never again. Butthe learning process is sometimes slightly more recalcitrant, inthe lore of love for instance. How often have you said 'neveragain' only to repeat the same mistakes and fall into the arms ofanother unsuitable partner. 'Never again' is an important conceptin everyone's life. The U-blad invites readers to share their'never again' stories. The story must be fewer than 600 words longand must be submitted to the editorial office no later thanWednesday June 27, preferably by email to redactie@ublad.uu.nl.The mostamusing and affecting efforts will be published in the July 5U-blad and will earn a NLG 50 book token.

Studenten boos over doorspelen adressen

"Opeens lag er een brief van de politie op de deurmat", verteltstudent culturele antropologie A. Ockeloen. "Vooral over hetdoorspelen van studentnummers ben ik kwaad. Als je namelijk naar destudentenadministratie belt, is het enige wat ze vragen je naam enje studentnummer, en je krijgt alle informatie die je wilthebben."

De gewraakt brief had als onderwerpaanduiding'studentgerelateerde zaken' en ging over het kopen van gestolenfietsen en de flinke boetes die op heling staan. Voor dezevoorlichtingsactie had het college van bestuur zoveel sympathie,dat de politie daarvoor alle adressen mocht gebruiken, aldus dewoordvoerder van de universiteit J. Kessels. "Het college hechtsterk aan veiligheid. Daarom hebben we eenmalig naam, adres enwoonplaats van onze studenten gegeven. Daarna zijn de gegevensvernietigd door de politie."

Kessels kan zich enigszins voorstellen dat studenten niet blijwaren met de post. Het feit dat alle studentnummers ook op deetiketten van de envelop stonden, was volgens hem een misverstand.Kessels: "Het wekt ten onrechte de indruk dat we nog meerinformatie hebben vrijgegeven. Dat is niet zo, het collegerespecteert de privacy van studenten. Wat ook een deel van deemoties veroorzaakt heeft, is volgens mij de toon van de brief. Diewas naar mijn mening niet echt geslaagd."

De universiteit krijgt vaak verzoeken om studenten iets teversturen. Volgens Kessels is het college daar zeer terughoudend inen wordt per aanvraag bekeken of eraan mee wordt gewerkt. Naaraanleiding van de brief van de politie gaat het college nogmaals nahoe in een dergelijke situatie een beslissing wordt genomen.Bovendien is naar alle studenten een e-mail gestuurd om tekst enuitleg te geven over deze actie.

CH