"Negeer het systeem." De voorzitter van het CDJA daagt studentenin een speech in Utrecht uit tot massale burgerlijkeongehoorzaamheid. Op den duur zal Hermans de regels dan vanzelfaanpassen.

"Zo erg is het niet om een studieschuld te hebben", weet deCDJA'er uit ervaring. En studenten die nu de tijd nemen er eentjeop te bouwen, doen de volgende generatie een groot plezier. Wantals Hermans door de knieën gaat en de prestatiebeursregelsversoepelt, kan het hoger onderwijs eindelijk weer aan zijneigenlijke doel voldoen: "verantwoordelijke burgers afleveren, diemeer in hun mars hebben dan het scoren van punten."

Winnie Sorgdrager, Eerste-Kamerlid voor D66, is het met Vloteens: "Iemand die vier jaar alleen maar heeft gestudeerd, is nogniet rijp voor de arbeidsmarkt. Die verwacht niet alleen kennis,maar ook een zekere volwassenheid in het toepassen daarvan."

En Paul Verburgt van telecombedrijf KPN doet ook een duit in hetzakje: "Studenten zijn tegenwoordig soms erg aanpassingsgericht.Dan komen ze solliciteren en zien ze er al net zo uit als ik, inpak. Dat vind ik walgelijk. Ik mis de vrije geesten."

HOP, IdV

Drie studenten Ruimtelijke Wetenschappen hebben hun eigenstudiezaal ingericht op de loopbrug tussen het Minnaertgebouw enhet Buys Ballotlaborarium. Gebouwbeheerder Karel de Graaf heeft dedrie naderhand verwijderd. Volgens hem zal er meer controle in hetgebouw moeten komen. Het komt te vaak voor dat studenten die erniets te zoeken hebben komen studeren in het Minnaertgebouw.

---

Raterink zegt dat hij uit verschillende hoeken verzoeken krijgtvoor een vervanger van de Uithof Inn. De cateraar vindt het'absurd' dat er op dit moment geen kroeg in de universiteitswijk tevinden is. "In de stad kunnen mensen ook een biertje happen na hetwerk. Hier hoort ook een lekkere ouwehoer-kroeg." Raterink heeftvoor het nieuwe etablissement zelfs een locatie in gedachten: aande Cambridgelaan, schuin tegenover de studentenflats. Het hoofd vande restauratieve diensten wil het dranklokaal zelf gaan uitbaten."Het moet een lekkere ouderwetse bruine kroeg worden met eenterrasje erbij en studenten achter de bar", zegt Raterink.

Bureau Huisvesting heeft een andere locatie in gedachten vooreen nieuw café: aan het Educatorium vast. Die uitbouw wordtdan ook door Rem Koolhaas, architect van het Educatorium,ontworpen. A. Sikkema, hoofd huisvesting, meldt dat het nogminstens anderhalf jaar gaat duren voordat er een nieuw caféstaat. "Ik ken het plan van Raterink, maar er is geen sprake vandat er aan de Cambridgelaan een nieuwe kroeg komt", aldusSikkema.

Raterink houdt zijn hart vast voor de plannen van Sikkema: "Eenkroeg in dezelfde sfeer als het Educatorium? Zie je het voor je?Dat is toch geen kroeg." Wat de cateraar betreft mag deuniversiteit geen dag meer wachten met een nieuw café. "Alshet aan mij ligt gaat de eerste schop morgen de grond in."

In de beheersraad Centrumgebied is Raterinks' plan met veelenthousiasme ontvangen. W. Dirksen, directeur van de faculteitsociale wetenschappen, vindt ook dat er zo snel mogelijk een nieuwekroeg moet komen en staat volledig achter Raterink. "Een kroeghoort bij de secundaire arbeidsvoorwaarden. Veel studenten enmedewerkers uit onze faculteit zijn nu teleurgesteld dat ze geenmogelijkheid hebben om een biertje te kopen."

JvdG

Dat is de kern van een voorstel waarmee het college eendoelmatiger gebruik wil bevorderen van de beschikbare ruimte. Opdit moment neemt het college zelf nog alle huisvestingskosten voorzijn rekening. Dat betekent dat soms lastige afwegingen moetenworden gemaakt over de redelijkheid van de wensen van verschillendegebruikers. Als het beschikbare huisvestingsbudget over defaculteiten en diensten wordt verdeeld, is dat probleem van debaan, redeneert het college. Met het geld waarop zij gezien hunomvang recht hebben, kunnen de gebruikers voortaan zelf bepalenhoeveel ruimte zij willen huren en welke kwaliteit die huisvestingmoet hebben. Het college verwacht dat sommige gebruikers danwellicht ook wat zuiniger met de beschikbare ruimte zullenomspringen dan ze nu doen.

Voor de berekening van de 'huur' die betaald moet gaan worden,is het college uitgegaan van een berekening van adviesbureauTwijnstra Gudde. Dat schat de huidige waarde van het universitaireonroerend goed op ongeveer twee miljard gulden. Uitgaande van eenafschrijvingstermijn van dertig jaar is er jaarlijks dus 67 miljoengulden nodig voor groot onderhoud en renovatie. Met aanvullendekosten voor onder meer energie, schoonmaak en klein onderhoud denkthet college van bestuur jaarlijks 121 miljoen gulden aan huur nodigte hebben om het huidige gebouwenbezit op peil te houden.

Om dat bedrag op te brengen, zal de 97 miljoen gulden die op ditmoment op de universitaire begroting voor huisvesting isgereserveerd onder de gebruikers worden verdeeld. Dat betekent datde faculteiten zelf het resterende gat van 24 miljoen gulden moetenopbrengen. Daartoe zullen zij op hun beurt opdrachtgevers vancontractonderzoek de huur in rekening moeten gaan brengen voor deruimte die nodig is voor de huisvesting van onder meer promovendien derde-geldstroom onderzoekers.

Op basis van de prognose van Twijnstra en Gudde dat jaarlijks 67miljoen nodig is om het universitaire gebouwenbestand op peil tehouden, stelt het college dat in de periode 1995-2009 dus eenmiljard gulden beschikbaar is aan investeringsmiddelen. Als gevolgvan de aankoop van het Kromhoutterrein, de bouw van hetMinnaertgebouw en het Educatorium en de reservering voor de nieuweUniversiteitsbibliotheek is dat bedrag de afgelopen vijf jaar albijnavoor de helft uitgegeven. De grootste kostenpost in de komendejaren vormt de renovatie van het Diergeneeskundecomplex, waarvoorhet college tot 2009 een bedrag van 150 miljoen gulden denkt uit tetrekken.

In een eerste reactie op het plan hebben verschillendefaculteiten vraagtekens gezet bij de voorstellen. Zo vraagt defaculteit Ruimtelijke Wetenschappen zich bijvoorbeeld af of hetvoorstel niet onnodig veel administratieve rompslomp met zich meezal brengen. Ook vreest de faculteit door de huur die aan derdenmoet worden berekend in een nadelige positie te komen op de marktvoor contractonderwijs- en onderzoek. De plannen voor de periodetot 2009 noemt de faculteit te zeer 'dichtgetimmerd'. Nu al hetgeld al is toegewezen, blijft er te weinig ruimte over voorplotselinge nieuwe ontwikkelingen, vrezen de geografen.

EH

Dat blijkt uit een onderzoek van het Nederlands GenootschapVrouwenstudies (NGV). De aanleiding was een Zweedse studie van tweejaar geleden, die seksisme en nepotisme aan het licht bracht.Mannen bleken meer kans te maken op onderzoekssubsidie dan vrouwen.Ook aanvragers die de beoordelaars kenden, hadden een groterekans.

Zo hard als de Zweedse conclusies zijn die van het NGV niet.Maar ook in Nederland maakt de sekse van de aanvrager uit. Tot diebevinding komt het NGV op grond van de toewijzingen van zogehetenTalent- en Pionier-subsidies van de landelijkeonderzoeksorganisatie NWO en 'fellowships' van de wetenschappelijkeacademie KNAW.

Met name de analyse van Talent-toewijzingen levert verschillenop. Het NGV onderzocht de dossiers van 128 aanvragen (waarvanzeventien van vrouwen) in de biologische en exacte wetenschappen.In beide vakgebieden meten de beoordelaars met twee maten: in debiologie maken vrouwen minder kans, in de exacte vakken meer dan zeop grond van hun prestaties zouden mogen verwachten.

De KNAW-fellowships en NWO-Pioniers werden minder grondigonderzocht, maar ook daar doen zich op het eerste gezichtopmerkelijke verschillen voor. In de geesteswetenschappen hebbenvrouwen betrekkelijk weinig succes met hun aanvragen, in demedische wetenschappen scoren ze wel goed.

Het NGV kan de verschillen tussen de vakgebieden niet goedverklaren. Het lijkt erop dat 'concurrentiedruk' een rol speelt:naarmate er minder subsidies te vergeven zijn, neemt dediscriminatie van vrouwen toe. Ook het aantal vrouwen dat in eendiscipline actief is, maakt uit. In vakken waar slechts heel weinigvrouwen werken, zijn ze zeer welkom. Maar zodra hun aantal groeit,neemt ook de weerstand toe.

Veel vrouwen zijn overigens al afgehaakt voordat ze aan eenaanvraag bij NWO of KNAW toe zijn, merkt het NGV op. Relatiefweinig vrouwelijke afgestudeerden gaan promoveren, en nog weerminder vragen vervolgens subsidie aan. "Bij elke stap in decarrièrelijn daalt het percentage vrouwen", vat hetNGV-rapport samen.

HOP, HO

Welke opleidingen verdienen een acht, welke een zesje en wiekrijgen er een dikke onvoldoende? Op die vragen krijgt een lezervan een visitatierapport geen antwoord. In zulke rapporten gevendeskundigen hun oordeel over de kwaliteit van bijvoorbeeld alleuniversitaire studies geneeskunde of pedagogiek. Dat doen zij metveel omhaal van woorden. In bijlagen worden deze teksten nog eenssamengevat in symbolen.

Bij buitenstaanders is echter de neiging om ranglijstjes op tewillen stellen en cijfers te geven groot. Elke nuance die dedeskundigen in hun oordeel hebben gestopt, vegen ze daarmee vantafel. Daarom vindt de VSNU, de vereniging van universiteiten diede visitaties organiseert, dat het tijd is voor een verandering. Devisitatiecommissies gaan nu zelf cijfers geven. Dan gebeuren ertenminste minder ongelukken.

Vanaf volgend jaar werken de beoordelaars met een checklist vanelf onderdelen en een scoretabel. De VSNU durft het niet aan om decijfers van alle onderdelen op de checklist op te tellen en hetgemiddelde te berekenen. Want telt een acht voor het aantalstudenten dat in één jaar zijn propedeuse haalt net zozwaar mee als een acht voor de kwaliteit van het personeel? De VSNUvindt van niet.

Met behulp van de cijfers kunnen buitenstaanders straks beteropleidingen met elkaar vergelijken. En dus ook ranglijstjesopstellen van top- en flopopleidingen. Dat laatste hebben deuniversiteiten overigens nog altijd liever niet. "Maar het is nietuit te sluiten", schrijft de VSNU, "dat anderen, bijvoorbeeld demedia, dat toch zullen doen."

Opleidingen kunnen de commissie ook vooraf met een specifiekevraag over hun studie benaderen. Ze krijgen dan advies 'op maat' ineen zogeheten management letter. Die wordt niet in hetuiteindelijke visitatierapport opgenomen, maar blijft geheim.

HOP, MtW

In een woensdag verspreid persbericht motiveert Van VuchtTijssen haar besluit met het feit dat zij het werkprogramma dat zijin 1991 op zich had genomen grotendeels heeft uitgevoerd. Onderhaar leiding werd onder meer de opleiding tot junior-docent inUtrecht geïntroduceerd en werd de nieuwe functiestructuur inhet kader van WP-Flow op de universiteit ingevoerd.

Op het gebied van de informatisering heeft zij de aanzet gegeventot de aansluiting van studentenflats op het universitaire netwerk.Op dit moment behoort het opzetten van een systeem van flexibelearbeidsvoorwaarden tot de aandachtspunten van Van VuchtTijssen.

Ab:tM%_8!#$&Het vertrekkende collegelid laat weten nog geenvastomlijnde toekomstplannen te hebben.

De Raad van Toezicht deelt mee het besluit van Van Vucht Tijssente respecteren en zich te beraden op de manier waarop de komendevacature moet worden vervuld.

EH

In de huidige opzet duurt het tien à vijftien jaar voordateen student geneeskunde zich huisarts of specialist mag noemen. Deartsenfederatie KNMG wil kritisch bezien of dat niet sneller kan.Waarnemend voorzitter R. Hagenouw zei dat het afgelopen weekend opeen symposium in Scheveningen.

Op de arbeidsmarkt ontstaat de komende tien jaar een tekort vanenkele duizenden artsen, verwacht de KNMG. Precieze aantallen kande organisatie niet noemen, omdat het onduidelijk is of de bijna40.000 artsen die in Nederland staan geregistreerd ook allemaalpraktijk houden.

De gevolgen van het artsengebrek zijn al merkbaar, aldus deKNMG. Huisartsen kunnen met moeite een opvolger vinden voor hunpraktijk. Ook vacatures bij ziekenhuizen leveren nog maar een paarreacties op, terwijl jonge artsen daar vroeger voor in de rijstonden.

Steeds meer vrouwen studeren geneeskunde. "De arts van detoekomst is een vrouw", zei Hagenouw in Scheveningen. Daardoorneemt het tekort aan artsen nog sneller toe, omdat vrouwelijkeartsen eerder dan hun mannelijke collega's kiezen voor eendeeltijdbaan. Niet alleen om hun beroep vol te houden, maar ook omtijd over te houden voor hun gezin.

Wanneer de opleidingen daadwerkelijk worden ingekort, komen erpas tussen 2015 en 2020 meer artsen op de arbeidsmarkt. Daarommoeten er nu al maatregelen worden getroffen, vindt de KNMG.Hagenouw stemt daarom ook schoorvoetend in met het voorstel vanminister Borst dat artsen eenvoudige medische handelingenoverdragen aan verpleegkundigen. Maar optimistisch is hij niet overdeze oplossing, omdat ook aan verpleegkundigen een groot tekortis.

HOP, MtW