Nieuws

Euthanasie

Deze gegevens staan vermeld in het rapport'Levensbeëindiging bij wilsonbekwamen' dat werd opgesteld doorrechtenstudente Dieuwke Blaas voor de Wetenschapswinkel Rechten. Deonderzoekster concludeert dat veel problemen ontstaan wanneer eeneuthanasieverklaring ruimte laat voor interpretatie. Behalve voormeer duidelijkheid bij het formuleren en vastleggen van de wens totlevensbeëindiging pleit Blaas echter ook voor een regeling dieartsen duidelijkheid moet geven over de voorwaarden waaronder hetplegen van euthanasie op wilsonbekwame patiënten acceptabelis.

Proefdierenoverlast in Wentgebouw

De aankondiging van het bestuur van Farmacie is het gevolg vaneen incident dat een maand geleden plaats vond in de laagbouw vanhet Wentgebouw. Een slippende snaar in het afzuigsysteem van deproefdierverblijven zorgde toen voor een penetrante stank, dieverschillende medewerkers dwong het gebouw te verlaten. Maar ook nuhet ventilatiesysteem is hersteld, is er nog steeds periodieksprake van stank en hebben sommige medewerkers meer dan normaallast van allergische reacties. Twee van hen zijn ziek thuis.

Oorzaak van de problemen, waarover de universitaire arbodienstinmiddels een rapport heeft opgesteld, is het feit dat deafzuigapparatuur in de sterk verouderde proefdierverblijven nietmeer optimaal functioneert, terwijl het aantal gehuisveste dierenals gevolg van de groei van het contractonderzoek sterk toeneemt.Daar komt bij dat verzorgers en onderzoekers de laatste tijdopvallend nonchalant met de regels blijken om te gaan, zodat hetregelmatig voorkomt dat medewerkers met dieren worden gesignaleerdin delen van het gebouw, waar proefdieren niet mogen komen. Volgenseen facultaire roddel liep een van de onderzoekers op een bepaaldmoment zelfs met een rat in zijn jaszak door het gebouw.

Om de problemen het hoofd te bieden is de faculteit al enigetijd met het college van bestuur in onderhandeling over de bouw vancompleet nieuwe en aan de eisen van de tijd aangepasteproefdierverblijven. Hoewel rector-magnificus Voorma de faculteitalle steun heeft toegezegd, kan de universiteit op zijninvesteringsbegroting echter niet op korte termijn de miljoenenvrijmaken die met het project gemoeid zullen zijn.

Het bestuur van Farmacie heeft nu alle medewerkers die metproefdieren werken, uitgenodigd voor een volgende week te houdenoverleg. Bij de betrokkenen zal worden aangedrongen op een zostrikt mogelijke naleving van de geldende regels op straffe van hetstopzetten van hun wetenschappelijke experimenten.

EH

UU bijna onderaan in Keuzegids

In de enquête waarderen universitaire studenten hunopleiding gemiddeld met een 7. Het rapportcijfer voor het hogerberoepsonderwijs is een 7 min. Omdat in dit soort enquêtes deuitslagen bijna altijd tussen de zes en de zeven ligen, is dit eenaanzienlijk verschil. Nog geen kwart van de 172 ondervraagdehbo-studies krijgt een 7 of hoger. Bij de universiteiten lukt datruim de helft van de 83 opleidingen waar studenten aan de tand zijngevoeld.

De Keuzegids is een consumentengids voor scholieren die nogmoeten kiezen waar zij straks willen studeren. De redactie stelteen ranglijst op van de beste en de slechtste universiteiten. Datgebeurt op basis van rapportcijfers die studenten van de dertienuniversiteiten moesten geven aan de onderwijskwaliteit, organisatieen faciliteiten van hun eigen opleiding.

Maastricht komt voor het derde achtereenvolgende jaar als besteuit de bus. Het onderwijs is er modern en niet schools ofoppervlakkig, vinden studenten. Maastricht voerde indertijd alseerste universiteit probleemgestuurd onderwijs in. Hoorcollegeszijn er zeldzaam en studenten moeten veel zelf ontdekken.

Tilburg en Wageningen eindigen op een gedeelde tweede plek.Daarna volgt Enschede, die daarmee de beste technische universiteitis. De klassieke universiteiten van Leiden en Utrecht en deUniversiteit van Amsterdam eindigen onderaan. Utrecht kent slechtséén als goed beoordeelde opleiding (natuur- ensterrenkunde, rapportcijfer: 7,24) en vier slecht beoordeeldeopleidingen (Kunstgeschiedenis: 6,72; Culturele Antropologie: 6,78;rechten: 6,79 en algemens sociale wetenschappen: 6,84)

Studenten van de drie hekkesluiters klagen over schools ofonsamenhangend onderwijs en noemen de gebouwen waarin ze leskrijgen slecht. Ook zijn er klachten over gebrekkige computers ensoortgelijke faciliteiten.

Leiden maakt een vrije val. In 1997 stond Leiden zesde op deranglijst, nu elfde. Dit jaar enquêteerde Research voor Beleidandere opleidingen dan vorig jaar. De nieuwe cijfers die datopleverde zijn door deKeuzegids gemiddeld met die van 1997. Dat isde 'redding' van Leiden: in de jongste enquête krijgt deuniversiteit de laagste cijfers van allemaal. In totaal zijn er in1997 en dit jaar 25.000 studenten van 500 opleidingengeënquêteerd.

Het zwakke punt van universiteiten is vaak het massale, schoolseonderwijs. Die schoolsheid is, samen met gebrekkige faciliteiten,het euvel van de zwakste wo-studie van dit jaar: rechten in Leiden.Rechten en pedagogiek aan de UvA in Amsterdam en pedagogiek inLeiden eindigen om dezelfde redenen onderaan.

Zeer gunstige beoordelingen krijgen een paar klassieke studiesdie de afgelopen jaren veel studenten verloren. Dat zijn chemie,natuurkunde en Nederlands. Ondanks het verlies aan studenten hebbenzij hun kwaliteit behouden of van de noodgedwongen kleinschaligheidhun sterke punt gemaakt.

HOP, MtW

Geluidswerende woningen voor University College

De Hilversumse architect Koen van Velsen is verantwoordelijkvoor het ontwerp van het gebouw dat uit 11 units van 11 kamers zalbestaan. Van Velsen, die eerder tekende voor het nieuweUniversiteitsmuseum, kreeg van de universiteit en dewoningbouwvereniging Volksbelang de opdracht te onderzoeken of eencombinatie van wonen en geluidswering aan de rand van het complexvan het University College mogelijk was. Op het terrein bleek veelhinder te worden ondervonden van het autoverkeer op deWaterlinieweg.

Nadat Van Velsen zijn opdrachtgevers had gemeld dat hettechnisch mogelijk moest zijn woningen in een geluidswerende wallangs de weg te integreren, verzocht Volksbelang de architect eenontwerp te maken voor de bouw van nieuwe studentenkamers. De UUzegde toe 2,5 miljoen gulden bij te dragen voor het aanleggen vande wal en het bouwrijp maken van de grond.

Chris Arts, architect van het bureau van Van Velsen, erkent dathet om een uniek project gaat. "We slaan op deze manier tweevliegen in een klap. We creëren woonruimte en zorgen ertegelijkertijd voor dat het terrein van het geluid wordtafgeschermd." Er waren echter meer uitdagingen voor de tekenaars.Zo hadden ze te maken met een rij monumentale bomen langs deautoweg. "Deze worden nu opgenomen in een grote gemeenschappelijkhal die achter de geluidswal komt. De bomen zullen nu met de kruinboven het gebouw uitsteken."

Met de realisatie van de 'walwoningen' zal de aanleg vanwoonruimte op het University College worden voltooid. 600 studentenzullen dan onderdak kunnen vinden op het terrein. De bewoners vande nieuwe woningen hoeven volgens Arts niet bang te zijn voorlawaai. "De wal biedt voldoende bescherming. Bovendien komen dekamers nog achter de gemeenschappelijk hal en de sanitairevoorzieningen te liggen."

XB

Reorganisatie Wentgebouw: ontslagen niet uitgesloten

De plannen voor nauwere samenwerking binnen het Wentgebouw zijneen uitvloeisel van een anderhalf jaar geleden in de driefaculteiten gehouden 'audit' door organisatiebureau Van Vroenhoven.Dat adviseerde op basis van een uitgebreid onderzoek om de drieBureau's te laten fuseren en om de ondersteunende diensten onder tebrengen in één gezamenlijk Service Centrum. Dat adviesging de faculteitsbesturen echter te ver en het college van bestuurgaf voormalig Natuurkunde-directeur P. Zeegers vervolgens deopdracht voor een onderzoek naar voor de drie faculteiten welacceptabele vormen van samenwerking.

Op basis van de bevindingen van Zeegers stellen de decanen hetcollege van bestuur nu een 'gefaseerde' reorganisatie van deBureau's van de drie faculteiten voor. Die reorganisatie moet'langs de weg van samenwerking' leiden tot samenvoeging van eenaantal onderdelen. De operatie, waarvoor het college overigens nogofficieel toestemming moet geven, zal in eerste instantie gevolgenhebben voor de afdelingen Personeel en Financiële Zaken envoor de Instrumentele Diensten van de FSB-faculteiten. In een laterstadium zal de mogelijkheid tot samenvoeging ook voor andereonderdelen worden bekeken.

Er wordt naar gestreefd om de operatie zoveel mogelijk te latenverlopen zonder nadelige gevolgen voor het personeel van debetrokken afdelingen, maar desalniettemin worden gedwongenontslagen niet uitgesloten. Decaan Bult van Farmacie, die dereorganisatie in de faculteitsraad toelichtte, kon nog niet zeggenhoeveel tijd de operatie in beslag zal gaan nemen.

EH

Het geneesmiddel in 2025

Stefan Faas zat vorige week maandag in Parijs toen hij van zijnouders te horen kreeg dat zijn essay 'De farmaceutische industriemoet zich bezinnen' genomineerd was. Verbaasd was Faas 'maar tot opzeker hoogte'. Schrijven is iets dat de voormalighockey-verslaggever van het Leids Dagblad altijd graag gedaanheeft. "Bovendien heb ik als farmacie student natuurlijk wel eenvisie op de ontwikkelingen in de geneesmiddelenbranche."

In zijn essay schetst Faas een trend naar standaardisatie vangeneesmiddelen. "Nu kan een arts nog zelf beslissen wat hij eenpatiënt voorschrijft.", legt hij uit. "Straks zal steeds meerdoor de overheid worden bepaald welk geneesmiddel bij welke kwaalhoort. In veel gevallen zal dan gekozen worden voor de goedkoopstebehandeling."

Faas spreekt de verwachting uit dat de innoverendefarmaceutische industrieën met hun hoge ontwikkelkosten weleens de dupe kunnen worden van deze tendens. Hij doet dezeondernemingen daarom enkele suggesties aan de hand. Zo zougeïnvesteerd moeten worden in technologische vernieuwingen.Als voorbeeld geeft Faas de verdere ontwikkeling van gen-therapie."De traditionele geneesmiddelen werken over het algemeensymptomatisch. Nu komen er mogelijkheden om mensen daadwerkelijk tegenezen. Dat is een belangrijke meerwaarde."

Daarnaast denkt Faas dat de industrieën hun oor meer teluister zullen moeten leggen bij de patiënten. "De vraag naargeneesmiddelen op plantaardige basis zal bijvoorbeeld toenemen.Veel consumenten hebben een afkeer van de nieuwe kunstmatigebehandelingen. Fyto-therapie lijkt daarom de toekomst tehebben."

De bezoekers van het Organon-congres zullen donderdag een kortpersoonlijk video-portret voorgeschoteld krijgen van degenomineerden. Faas is gefilmd in 't Wentgebouw, in de squashzaalbij Kampong en op zijn kamer. Daarna zullen de drie essays wordenbesproken en beoordeeld door enkele kopstukken uit de politiek,gezondheidszorg en maatschappij. Minister Borst van Volksgezondheidis een van de aanwezigen.

XB

Thuisbehandeling kankerpatiënten goed en goedkoper

Dat concludeert de Utrechtse internist-oncoloog Els Witteveen inhet proefschrift 'Home care technology' waarop zij volgende weekpromoveert. Basis voor het onderzoek vormt een in 1992 vanuit hetAcademisch Ziekenhuis gestart experiment met ongeveer driehonderdpatiënten met een terminale vorm van kanker of met eenernstige infectieziekte. Specifiek voor deze patiënten was hetfeit dat zij vocht of medicijnen per infuus toegediend moestenkrijgen, iets wat tot op dat moment alleen in het ziekenhuisgebeurde. In het kader van het experiment werden huisartsen enwijkverpleegkundigen in de regio Utrecht bereid gevonden om detoediening van morfine, antibiotica en andere medicijnen op zich tenemen, zodat de patiënten thuis konden worden verzorgd.

Witteveen, die het experiment met een steun- encoördinatieteam uit het AZU begeleidde, constateert dat inalle opzichten gesproken kan worden van een succes. De deelnemendehuisartsen en verpleegkundigen bleken geen noemenswaardigeproblemen te ondervinden bij het toepassen van de voor dethuisbehandeling noodzakelijke medische technieken zoals hetinbrengen van een infuus, het verwisselen van medicatie cassettesen het verwijderen van overtollig buikvocht. De aanwezigheid vaneen steun- en coördinatieteam vormde daarbij overigens eenonmisbare factor.

Ook de patiënten waren tevreden. Zij rapporteerden eenhogere 'kwaliteit van leven' en een betere omgang met vrienden enbekenden, terwijl zij lichamelijk geen nadeel hadden ondervondenvan de verzorging thuis. Inmiddels is thuiszorg voor deze groeppatiënten in de regio Utrecht dan ook algemeen ingevoerd. Ookin financieel opzicht blijkt zorg aan huis te verkiezen boven deverzorging in het ziekenhuis, zo blijkt uit het onderzoek vanWitteveen. De kosten van de verzorging van terminalekankerpatiënten aan huis bedragen tussen de vijf- enzeshonderd gulden per dag. Soortgelijke zorg in het ziekenhuis zoudagelijks rond vijftienhonderd gulden hebben gekost, becijfertWitteveen. Gegeven de inschatting van de promovenda dat per jaarzo'n 1800 patiënten gedurende gemiddeld zestien dagen voordeze vorm van thuiszorg in aanmerking komen, zou de Nederlandsegezondheidszorg bij landelijke invoering van dethuiszorgtechnologie op jaarbasis dus bijnadertig miljoen guldenkunnen besparen.

EH

VNO-NCW

Beloning

142 miljoen voor computernetwerk universiteiten

Het kabinet trekt maar liefst 142 miljoen uit voor hetzogenaamde gigaport-project. Met dat geld moet Nederland eenhoogwaardig elektronisch research-netwerk krijgen, zoals Internet-2in de Verenigde Staten. Het universitaire netwerk van Surfnet gaatde basis vormen van het onderzoeksnetwerk. Verder is hettechnologisch topinstituut Telematica in Twente nauw bij hetproject betrokken.

De rijksbijdrage aan het netwerk is veel hoger dan verwacht. Inhet regeerakkoord was nog sprake van 95 miljoen. "Het kabinet vindtdit erg belangrijk voor de economische ontwikkeling van Nederland",verklaart een projectleider bij het ministerie van EconomischeZaken (EZ).

Met de miljoenen worden de Internetverbindingen met hetbuitenland sterk verbeterd, met name naar de VS. De totaleinternationale capaciteit van Surfnet is nu zo'n 622 megabit. Overvier jaar moet dat 80 gigabit bedragen. Ook moeten allerleigeavanceerde Internettoepassingen van de grond komen, zoalsteleleren en het opereren van een patiënt op afstand met muisen computer.

Tot nu toe was Surfnet alleen bedoeld voor onderwijs- enonderzoeksinstellingen. Vanwege de forse overheidssubsidie mag ookhet bedrijfsleven gebruik gaan maken van het netwerk. "Maar het isniet bedoeld voor hun commerciële verkeer", zegt de zegsmanvan EZ er uitdrukkelijk bij.

HOP, KV